Er blijft voldoende drinkwater beschikbaar
Bijvoorbeeld door niet te lang te douchen. Drinkwater is een eerste levensbehoefte. Drinkwaterbedrijven moeten 24 uur per dag, 7 dagen per week drinkwater produceren. Het drinkwater moet van goede kwaliteit zijn en onder voldoende druk staan.
De belangrijkste maatregel in de voorkeursvolgorde is om bij de ruimtelijke inrichting meer rekening te houden met waterbeschikbaarheid en wateroverlast. Een andere belangrijke maatregel is om water vast te houden in plaats van af te voeren. Dit zorgt ervoor dat de grondwaterstand op peil blijft.
Wat is droogte? Er is sprake van droogte als er gedurende langere tijd minder regen valt dan normaal in combinatie met grote verdamping. Dus als er meer water verdampt dan dat er bijkomt, ontstaat droogte. De droogte wordt berekend uit de hoeveelheid regen die valt, verminderd met de verdamping.
Bij watertekorten kunnen Rijkswaterstaat en de waterschappen het waterpeil tijdelijk verhogen. Bijvoorbeeld door via een gemaal meer water in het gebied te pompen. Hierdoor ontstaan tijdelijke voorraden zoet water. Het waterpeil kan niet onbeperkt worden verhoogd.
In de zomer heeft Nederland vaker te maken met droge periodes, doordat er dan meer water verdampt dan dat er neerslag valt. Maar momenteel staat 2022 volgens het KNMI wel in de top-5 van droogste jaren sinds het begin van de metingen in 1901.
Kan hier het water ook opraken? Gelukkig hoeven wij ons in Nederland, ook bij een tijdelijk watertekort op tropische dagen, geen zorgen te maken over de drinkwatervoorraad. Het water dat vandaag uit de kraan komt is honderden, soms wel duizenden jaren geleden gevallen als regen.
De meeste droogtes sinds 1964 vonden plaats in Ethiopie, Somalie en Kenya. De langste droogteperiode duurde 9 jaar: sinds 1969 tot 1978 in Chad.
Gevolgen van droogte en verdroging
schade aan natuur en afname biodiversiteit - door verdroging groeien planten, bloemen, struiken, heide, grasland en bomen minder goed. Hierdoor ontstaat schade. Ook neemt de kans op bosbranden toe.
Ook hier komt 1921 verreweg als droogste jaar naar voren, en wordt ze gevolgd door de droogtes van 1996, de jaren vijftig (1949, 1953-1954, 1956, 1959-1960) en 1976. De meest recente droogtes van 2017 en 2018 waren behoorlijk intens, maar niet in dezelfde mate als de grootste droogtes van de 20ste eeuw.
Om je pas gezaaide stukje grond goed vochtig te houden kun je een krant of jutezak flink nat maken. Haal de krant of zak wel opnieuw weg wanneer de eerste exemplaren kiemen. Breng een laagje mulch aan rond je planten, dat houdt onkruid weg en belangrijker nog, het houdt langer vocht vast in de bodem.
Zuig het water op met een carterpomp en een nat-droogzuiger. Gebruik ontvochtigers en ventileer de kelder zo veel mogelijk. Gebruik ventilatoren en open ramen als het weer het toelaat, maar niet als de luchtvochtigheid buiten hoog is.
Daar komt neerslag uit, die uiteindelijk via het grondwater of rivieren weer in zee terechtkomt. Herhaal. Zo'n 35 procent van die neerslag komt via het grondwater of de rivier weer in zee terecht. De rest verdampt opnieuw.
Zoals elk jaar houden Rijkswaterstaat, waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies en betrokken ministeries de watertoestand sinds maart in de gaten. Sinds 13 juli 2022 is opgeschaald naar het niveau dreigend watertekort (niveau 1). Vanaf vandaag geldt een nationaal feitelijk watertekort (niveau 2).
Het droogste seizoen van het jaar is de lente, van half maart tot mei.
Wanneer de maandneerslag kleiner is of gelijk aan is dan 2 keer de waarde van de maandtemperatuur, dan hebben de planten onvoldoende water. Hier spreekt men van een droge maand. van de temperatuur komt.
En hoe meer de aarde opwarmt, hoe meer vocht verdampt uit oceanen, rivieren en land. Door de warmere temperaturen sterven veel planten af, waardoor nog minder water wordt verdampt. Het resultaat is een neerwaartse spiraal die leidt tot (extreme) droogte.
Er komt voorlopig dus nog geen einde aan de droogte. De aanvoeren van de rivieren zijn nog steeds laag, het neerslagtekort is verder opgelopen en ook de grondwaterstanden zijn uitzonderlijk laag. De effecten van de droogte zijn voor de scheepvaart, landbouw en natuur nog zeer goed voelbaar.
Het midden van Limburg is gemiddeld de droogste plek van Nederland. De gemiddelde neerslaghoeveelheid per jaar bedraagt hier slechts 750 mm. Dat komt doordat de hoger gelegen Belgische Kempen en de Ardennen regenwolken voor een deel tegenhouden. Ook in Noord-Limburg en Zuidoost-Brabant valt relatief weinig neerslag.
Boven de Atacama-woestijn in het noorden van Chili is het eigenlijk géén weer. Het is er de ene dag warmer dan de andere, dat wel, maar een inktzwarte regenwolk moet er een attractie van formaat zijn. In de Atacama-woestijn regent het namelijk nooit. Of beter gezegd: bijna nooit.
Ongeveer 70% van het aardoppervlak is bedekt met water. Maar water bevindt zich ook in de lucht als damp en onder de grond in watervoerende lagen als grondwater. De totale watervoorraad op aarde is 1400 miljoen km3 ( 1 m3 water is gelijk aan 1.000 liter water.)
Dus, in 2040 kunnen we nog steeds lekker, gezond en voldoende drinkwater leveren. Maar dat vraagt van ons allemaal wel goede zorg voor natuur en milieu. Van de 47 miljard liter drinkwater winnen we zeven miljard uit oppervlaktewater van de Drentsche Aa. Ruim 200.000 Groningers ontvangen dit elke dag uit de kraan.
In de grote waterkringloop verdampt het water in zeeën en rivieren door de warmte van de zon. De waterdamp komt in de lucht en vormt een wolk. Als er genoeg damp in een wolk zit, gaat het regenen en valt het water weer terug op de aarde.
Daarnaast moeten we waterschaarste voorkomen door zuiniger met water om te gaan. Dagelijks verbruiken we in huis gemiddeld 120 liter water per persoon. Maar de productie van drinkwater en het verwarmen thuis kost energie en bovendien kan zoetwater in droge tijden schaars worden.
Update droogtemonitor augustus 2022: grondwaterstand nadert recordlaagte 2018. Afgelopen mei bleek uit onze droogtemonitor dat het droogteseizoen 2022 bijzonder droog begon. Destijds waren de grondwaterstanden nog 'normaal' voor de tijd van het jaar. Inmiddels is er sprake van extreme meteorologische droogte.