Zittend werk is de werkhouding waarbij de billen en soms ook de rug ondersteund worden. Zittend werk met een statische houding van de nek en de armen zonder pauzes gedurende het langste deel van de dag vergroot het risico op nekklachten.
2 minuten is een minimum. Je mag uiteraard ook langer niet-zitten. Graag zelfs! De maximale sta-duur die we adviseren is één uur aan een stuk.
Het is beter voor je gezondheid
Als je staat, pompt je hart 10x zoveel bloed door je lichaam dan wanneer je zit. Je hebt dus een veel betere bloedcirculatie. En dat is essentieel voor een goede gezondheid.
Bij staand werk is het de statische belasting van de spieren, de samendrukking van de zachte weefsels en de hydrostatische druk in de benen, die vermoeidheid kan veroorzaken. Daarbij bepalen de positie van de armen en van de rug in grote mate of er zich een risico voordoet.
De Gezondheidsraad adviseert aan volwassenen: 'Voorkom te veel stilzitten. Én doe minstens 150 minuten per week aan matig intensieve beweging.
Sedentair gedrag of lang stilzitten is alles wat je doet terwijl je ligt of zit en waarbij je heel weinig energie verbruikt. Slapen hoort daar niet bij. Enkele voorbeelden van sedentair gedrag: stilzitten op school.
Jongeren en volwassenen zitten het meest
In 2021 zaten Nederlandse jongeren (12 t/m 17 jaar) en volwassenen (18 t/m 65 jaar) dagelijks het meest; gemiddeld 9 uur en 42 minuten en 9 uur 36 minuten. Kinderen (4 t/m 11 jaar) zitten het minst met gemiddeld 7 uur en 12 minuten per dag.
Want een hele dag staan is ook niet de oplossing. Mensen die voornamelijk staand werken en daarbij weinig lopen, kunnen volgens Arboportaal op den duur gezondheidsklachten krijgen. Ze blijken onder andere een hoger risico op hart- en vaatziekten te lopen.
Naast problemen met de doorbloeding hebben werknemers met een staand beroep ook opmerkelijk vaak rugklachten en klachten aan de heupen, knieën en voeten. Zwangere vrouwen hebben bovendien een verhoogd risico op vroeggeboorte door staand werken.
Door te staan tijdens het werken en regelmatig weg te lopen van je bureau, verbrand je een stuk meer calorieën dan wanneer je alleen maar zit. Door te staan pompt je hart ongeveer 10 keer zoveel bloed door je lichaam. Door dagelijks drie uur staand te werken verbrand je hierdoor zo'n 145 calorieën.
Te lang werken is voor niemand goed. Daar zijn wetenschappers het wel over eens. Uit een aanzienlijke rits onderzoeken blijkt dat lange werkweken en -dagen niet goed zijn voor je lichamelijke en geestelijke gezondheid. Als je veel werkt, heb je minder tijd om goed voor jezelf te zorgen.
Werken aan een zit sta bureau biedt een gevarieerde werkhouding.Uit meerdere onderzoeken blijkt dat een zit sta bureau tot minder klachten in rug, nek en schouder leidt. Het is wel belangrijk om te weten dat te lang staand werken, net als zittend werken, belastend is voor het lichaam.
Elke dag twee uur staan in plaats van zitten zou de bloedsuikerspiegel met 2% verbeteren, het cholesterolgehalte met 6% en de triglycerides met 11% doen zakken. Voor vrijwel alle uitkomsten waren de effecten nog beter wanneer de mensen in plaats van zitten of staan twee uur bewegen.
Zo verhoogt veel en langdurig zitten het risico op verschillende chronische ziekten, zoals diabetes type 2, metabool syndroom (problemen met de stofwisseling), verschillende soorten kanker en hart- en vaatziekten[4-7]. Ook het risico om vroegtijdig te overlijden neemt toe[4-7].
Als u te lang zit, kunt u gezwollen benen, dikke enkels, spataderen of bloedstolsels krijgen. Zit u meer dan 8 uur op een dag? Dan kan dat zelfs een negatief effect hebben op de sterkte van uw botten. Zet een timer om elk half uur of uur op te staan om uw benen te strekken.
Wanneer je zit, zijn je benen inactief en stroomt er minder bloed doorheen, wat kan leiden tot een acute vernauwing van de bloedvaten en stijging van de bloeddruk. De buiging van de slagaders en de hoek in de benen tijdens een zittende houding verergeren dit effect, waardoor de bloeddruk verder kan stijgen.
Waar acht uur werken per dag bij vrijwel ieder bedrijf de standaard is, kunnen we beter wat minder uren maken op een dag. "Onderzoek laat zien dat mensen zich maximaal vijf uur per dag kunnen concentreren," aldus Alex Pang, oprichter van consultancybedrijf Strategy and Rest, tegenover het Britse WIRED.
Bij langdurig staan (langer dan één uur achter elkaar) pompen de beenspieren het bloed niet meer richting hart. Het blijft hangen, wat kan leiden tot gezwollen enkels en spataderen in de benen.
Gezondheidsklachten na langdurig staand werk
De mogelijke gevolgen van langdurig staan op het werk zijn niet te verwaarlozen en gaan van lage rugklachten en pijnlijke gewrichten tot pijn aan de heupen, knieën en voeten. Ook gezwollen enkels, vermoeide benen, spataders en nachtelijke beenkrampen komen voor.
Elke dag 180 minuten lichamelijk actief zijn, waarvan minstens 60 minuten matig of zwaar intensief. Dit kan met verschillende activiteiten verspreid over de dag. Meer bewegen is beter. Laat ze niet langer dan 60 minuten stilzitten, bijvoorbeeld 'vast' in een stoeltje.
Over het algemeen kun je dus zeggen: hoe meer zitten, hoe slechter de gezondheid. Ouderen zouden daarom een tweeledig advies moeten krijgen: overdag zo min mogelijk zitten en liggen, en, als ze dan toch langdurig zitten en liggen, die periodes zoveel mogelijk onderbreken.
De beweegrichtlijn voor volwassenen en ouderen is: Bewegen is goed, meer bewegen is beter. Minstens 150 minuten per week aan matig intensieve inspanning, verspreid over diverse dagen. Langer, vaker en/ of intensiever bewegen geeft extra gezondheidsvoordeel.
Jongeren sporten het meest, ouderen het minst
In 2022 sportten Nederlandse jongeren (12 t/m 17 jaar) het meest (72%), gevolgd door kinderen (4 t/m 11 jaar, 58%) en daarna volwassenen (18 t/m 64 jaar, 54%). Ouderen (65 jaar en ouder) sportten het minst (39%).
Zithoudingen en klachten
Als u langdurig dezelfde verkeerde zithouding aanneemt kunnen rug- en nekklachten optreden. Hierop letten kan u enorm veel last besparen. Zit u bijvoorbeeld voorover gebukt achter de computer? Dan is dit voor uw schouders niet al te best.