Amber, ook wel ambergris, is een wasachtig goedje dat ontstaat in de darmen van potvissen. Volgens sommigen wordt amber gevormd uit de verteerde rugschilden van inktvissen, het belangrijkste voedsel van potvissen. Ambergris spoelt wel eens aan op stranden en soms drijft het op zee.
Het stinkende goedje krijgt een aangename geur als het droog is en is een erg gewild en onmisbaar ingrediënt in luxueuze parfums. Het braaksel - ook ambergris genoemd - is dan ook enorm veel geld waard. In 2016 verkocht een Brit een stuk walvisbraaksel van anderhalve kilo voor 55.000 euro.
Ja, je leest het goed: walviskots. Potviskots om precies te zijn. Het kostbare goed wordt ook wel amber(gris) genoemd, een hard wasachtig product uit het darmstelsel van de potvis. Fortuinjagers overspoelen de kust op zoek naar dit drijvende goud.
Ze volgden de stank en stuitten op een bizar 'steenachtig' object, wat uiteindelijk een stuk amber bleek te zijn (een wasachtig product uit het darmstelsel van potvissen). Het koppel wist dat het walvisbraaksel veel wordt gebruikt in parfum en flink wat geld kan opleveren, dus namen ze het mee.
Een bruine of grijze klomp die meegeeft als je erop duwt. Zo ziet ambergrijs eruit. Herkomst: de darm van een potvis. De stof wordt aangemaakt in het darmstelsel van potvissen om de darmwand te beschermen tegen de harde, onverteerbare delen van een favoriete potvislekkernij: inktvis.
Straatarme vissers in Jemen vinden ambergrijs in buik van dode potvis – de 'walviskots' blijkt €1,2 miljoen waard. Een groep van 35 vissers uit Jemen heeft een stuk 'walviskots' gevonden ter waarde van 1,2 miljoen euro in de buik van een dode potvis, beter bekend als ambergrijs.
Informatie over het verkopen van de ambergris kan je vinden op www.ambergris.fr.
Ambergrijs blijft doorgaans op zee en wordt in de netten van vissers gevonden. Ook treffen de slachters van de walvissen, die aan het werk moeten na een stranding van een groot zeezoogdier, het in de ingewanden zelf aan. Grijze amber is zacht en wasachtig en buitengewoon welriekend.
Omdat het zo zeldzaam is, is ambergris heel erg duur. Een klomp van ruim een kilo zou tussen 50.000 en 80.000 euro kunnen opbrengen. Anderzijds is de handel in de stof in de meeste landen illegaal, omdat potvissen beschermde dieren zijn.
De Geur. 'Verse' Amber gris ruikt in eerste instantie vies. Maar na jaren drijven in zee en blootstelling aan zon en zout wordt het een compacte steen die aanvoelt als was en een zoete geur heeft. Daarnaast ruik je het zout van de zee en het dierlijke element.
Amber (barnsteen) is een fossiele hars die afkomstig is van naaldbomen. De naam komt van het Arabisch ('anbar) Amber word echter nauwelijks meer gebruikt in de parfumerie. Amber geeft namelijk zeer weinig geur af.
Ambergris (van het Franse ambre gris= grijze amber) kan in de darmen van een klein deel van de mannelijke potvissen ontstaan en is een reactie op de scherpe inktvis-bekken die door de maag in de darmen terecht komen. Er wordt een soort cholesterol-achtige substantie omheen afgezet en dat groeit steeds verder aan.
Ook in de cosmetische industrie is het materiaal veelvuldig gebruikt. De vroege walvisvaarders dachten dat de vloeistof het sperma van de potvis was. Het dier kwam hierdoor bekend te staan als de 'spermawalvis' en heet in het Engels nog altijd zo.
Walvistraan werd van de 17e tot diep in de 19e eeuw gebruikt als lampolie en bij de zeepbereiding.
Ambergris in potvissen
Ambergris, ook wel amber genoemd, ontstaat in de darmen van potvissen rond onverteerde snavelbekjes van inktvissen, het hoofdvoedsel van potvissen. Niet alle potvissen maken ambergris aan, alleen de dieren die een afwijking hebben.
Hoe ruikt ambergris? De grijze amber ruikt naar de stal en de zee tegelijk. Het is dirty, dierlijk, lekker viezig, musky, beetje zoutig en zonnig. Het is vooral een heel sterke, lang aanhoudende geur.
Amber, ook wel ambergris, is een overwegend grijskleurig, hard wasachtig product uit het darmstelsel van potvissen. Het woord is afgeleid van het Arabische anbar (عنبر).
In de dikke darm van alle dieren zat nog een flinke hoeveelheid poep, dus de hele darm (variërend: 140-170 m lang!) was nog niet leeg. Een potvis kan ongetwijfeld weken zonder voedsel, dus een paar dagen vasten is geen enkel probleem voor zo'n dier. Ze zijn dus niet verhongerd.
Barnsteen bestaat voornamelijk uit koolwaterstoffen doordat ze uit organisch materiaal zijn ontstaan; voornamelijk koolhydraten. Tijdens de verstening van de hars zijn de koolhydraten alle zuurstofatomen kwijtgeraakt. De koolwaterstoffen kunnen zeer lange ketens vormen, zogenoemde macromoleculen.
Amber etherische olie wordt gemaakt van de hars die door de bomen wordt afgescheiden waardoor die in de loop van miljoenen jaren versteende. Dit versteende hars wordt barnsteen of wierookhars genoemd. Deze heerlijke olie wordt vooral gebruikt als parfum voor in de kamer, in de kast, op een parfumkussentjes, …
Castoreum (Bevergeil)
Ze gebruiken dit donkerbruine, harsachtige goedje om hun vachtje mee in te vetten. Castoreum heeft een dierlijke, kruidige, zoete geur. In parfums wordt het vaak gebruikt om een stoere leer-geur na te bootsen, vandaar dat het voornamelijk wordt gebruikt in heren parfums.
Ze slapen rechtop. Voor het eerst hebben wetenschappers slapende walvissen gezien. Tot nu toe dacht iedereen dat walvissen nooit echt sliepen. De ene helft van hun hersenen zou wakker zijn, terwijl de andere rustte.
1. Blauwe Vinvis – 110.000 kilogram. Het grootste dier op aarde is de Blauwe Vinvis. Ze kunnen lengtes behalen van 33 meter en een gewicht halen van meer dan 170.000 kilogram.
De grootste vis is de walvishaai. De reuzenhaai weegt ongeveer 5000 tot 7000 kilogram. De nakomelingen van de reuzenhaai zijn flinke baby's: ze kunnen al anderhalve meter tot twee meter groot zijn bij geboorte.
Hoe ruikt het? Amber is een zoete, harsachtige, behaaglijke en warme, vaak nogal poeder-achtige accord. Door de diverse balsems kan het soms ook een beetje kruidig ruiken. Het is een heerlijk geurprofiel voor de koudere maanden.