Wat is vachtmijt? De vachtmijt (Cheyletiella mijt), ook wel bekend als de schilfermijt of lopende roos leeft in de vacht, op de haren en de huid van de hond. Het vrouwtje hecht haar eitjes vast aan de haren van de hond. Vachtmijten blijven de gehele levenscyclus op hetzelfde dier, de “eigen” gastheer.
De besmetting vindt plaats door direct contact, maar de mijten kunnen ook overgedragen worden via luizen, vlooien en vliegen. Jeuk is niet altijd duidelijk aanwezig. De vacht is dof, er zijn veel schilfers (roos) en losse haren.
Bij katten met vachtmijt zien we veel losse schilfers op de rug, romp en nek en meestal ziet het baasje dat de kat zich meer wast dan normaal. Ook bij het konijn zien we een toegenomen huidschilfering en kaalheid. Sommige dieren hebben geen jeuk, andere dieren hebben wel veel jeuk.
Je konijn kan besmet raken met vachtmijt door direct contact met andere besmette konijnen, honden en katten. Ook kan een vachtmijt tijdelijk overleven in de omgeving of op producten. Hierdoor kan je konijn ook besmet raken door voer (gras en hooi) of bodembedekking (zaagsel en stro).
De eerste zichtbare tekenen zijn rode vlekken aan de buik en ellebogen. Symptomen die later voorkomen zijn de jeuk, zelf toegebrachte haarloosheid, roos en verdikking van de huid op de oren en uiteindelijk op het hele lichaam. Om vast te stellen of het om mijten gaat, kan een oppervlakkig stukje huid onderzocht worden.
Hoe behandel ik vachtmijt bij mijn hond? Wanneer je hond besmet is met vachtmijt, kan de hond behandeld worden met een daarvoor bestemd middel of shampoo. Omdat vachtmijt besmettelijk is, is het noodzakelijk om de omgeving van de hond ook grondig schoon te maken, denk hierbij aan het wassen van kussens en dekens.
De mens, maar ook andere zoogdieren, zijn slechts een tijdelijke gastheer voor de vogelmijt in hun zoektocht naar een gevederde gastheer. Maar ook mensen en andere zoogdieren kunnen last van vogelmijten/bloedluizen hebben.
Wanneer deze eitjes uitkomen, wanen ze een weg naar binnen. Dit veroorzaakt een vervelende jeuk en kan binnen 24 uur dodelijk zijn.
Ze zijn onder, op en in ons, maar gelukkig zijn ze niet allemaal schadelijk voor ons. Sommige zijn zelfs heel nuttig omdat ze eieren en larven van insekten eten en op die manier insektenplagen helpen bestrijden. De huismijt is niet echt een kwaaie.
Hoe lang leeft een schurftmijt? Een schurftmijt kan in de huid 4 tot 6 weken oud worden. Buiten het menselijk lichaam zijn de meeste mijten na 3 dagen bij kamertemperatuur (18-20ºC) dood. De over- gebleven mijten zijn dan zo verzwakt dat ze zich niet meer kunnen voortplanten.
Mijten zijn kleiner dan 1 mm en hiermee haast onzichtbaar voor het blote oog. Ze lijken op kleine spinnetjes en hebben een bol lijf met acht poten. In Nederland komen veel soorten mijten voor. Sommige zijn vervelend voor de mens en zuigen bloed.
De meest voorkomende oorzaak van schilfers bij de hond is een ontoereikende voeding. Je hond heeft namelijk voedingsstoffen (zoals eiwitten) van hoogwaardige kwaliteit nodig en essentiële vetzuren zoals omega 3 en 6. Die laatste kan een hond niet zelf aanmaken, dus moeten ze in hun dieet worden opgenomen.
Schurft is zeer besmettelijk
De Sarcoptes mijt is zeer infectieus: honden besmetten zich door contact met een andere hond met scabiës of door een besmette omgeving. De mijt kan enkele weken in de omgeving buiten de hond blijven leven: borstels, manden en dekens kunnen daarom een bron van infectie zijn.
Een hond kan besmet worden met cheyletiella door direct contact, maar de mijten kunnen ook overgedragen worden via luizen, vlooien en vliegen. De gehele levenscyclus speelt zich af op de hond. De mijten komen dus niet op de grond of in het huis waar de hond leeft. Soms is jeuk aanwezig, maar lang niet altijd.
De eventueel overgebleven mijten zijn dan slecht in staat om mensen te besmetten, omdat ze door gebrek aan voedsel te verzwakt zijn om zich nog te kunnen ingraven in de huid. Tien minuten bij minimaal 50°C doodt de mijt. De mijt overleeft het langst (7 dagen) bij hoge luchtvochtigheid (liefst verzadigd) en 12°C.
Ze leven op de huid van de gastheer. Ze voeden zich met huidschilfers en weefselvocht (lymfe) dat zij met hun monddelen aanprikken. De vrouwtjes kunnen tien dagen zonder voedsel, de andere stadia nog geen twee dagen.
De oogstmijt, ook wel grasmijt genoemd, is een kleine spinachtige die erg lijkt op de fluweelmijt, maar hier geen familie van is. Het is enkel de larve van deze mijt die huidirritatie kan veroorzaken, door zich vast te bijten in de huid van een gastheer, bijvoorbeeld de mens.
Mijten eten onder andere dode dieren, planten of rottende stoffen. Roofmijten leven vaak van andere mijten en worden wel in de kastuinbouw als plaagbestrijding ingezet. Enkele soorten veroorzaken ziekten bij mens en dier en het besmet zijn met mijten wordt acariose genoemd.
Cheyletiella mijten zijn ongeveer 0,5 mm groot, en ze zijn soms met het blote oog te zien, vooral als ze bewegen. Om vast te stellen of een dier last heeft van vachtmijten, kan het beste een monster genomen worden met een fijne kam of door een oppervlakkig afkrabsel, of eventueel met behulp van een stukje plakband.
Uw dierenarts kan de diagnose myiasis, ook in een vroeg stadium, makkelijk stellen. Heeft u het vermoeden dat uw konijn myiasis heeft? Schakel dan direct uw dierenarts in. Als de dierenarts maden in de vacht of rondom de anus vindt, is het zeker dat het konijn last heeft van madenziekte.
Vachtmijten zijn goed te bestrijden met pipetjes met selamectine (Stronghold®*). Eenmalige toediening is vanwege de levenscyclus van de mijt vaak niet voldoende. Het advies is om tenminste twee keer alle konijnen met een pipetje te behandelen (met 14 dagen tussentijd, off-label gebruik).
Doe de gordijnen altijd geheel open en als het even kan het raam ook zodat zonlicht naar binnen kan. Huisstofmijten kunnen niet tegen zonlicht. Kies voor de kinderen knuffels uit die je kunt wassen op 60 graden. Verschoon het bedlinnen regelmatig en was het op 60 graden of hoger.
Ze zijn doorzichtig, maar kleuren felrood als ze bloed zuigen. Check je bed ook op volwassen bedmijten. Een bedmijt is slechts 5 mm groot en heeft een plat roodbruin lijf dat opzwelt en verkleurt als er bloed wordt gezogen. Bedmijten kunnen alleen kruipen.
Hoe ziet schurft eruit? Een huidafwijking die we veel zien bij een besmetting van de schurftmijt, is de aanwezigheid van een soort gangetjes met eventueel aan het eind een bultje/blaasje. Verder zijn kleine en/of grote, rode pukkeltjes ook niet vreemd. Soms kan de huidaandoening een beetje lijken op eczeem.