Stof in je huis is niet alleen vervelend, maar kan ook allergieën en andere gezondheidsklachten veroorzaken. Uit onderzoek van o.a. Macquarie University blijkt dat stof niet alleen bestaat uit allerlei organische materialen, zoals huidschilfers, hondenharen of voedselresten, maar ook uit fijnstof, bacteriën en toxines.
Deze minuscule fijnstofdeeltjes zijn allesbehalve onschadelijk voor de gezondheid. Het gaat om onder andere pollen, mijtuitwerpselen, bacteriën en schimmelsporen. Deze deeltjes kunnen doordringen tot diep in onze longen en de luchtwegen irriteren.
Oorzaak veel stof in huis
Waar komt dat stof toch vandaan? Een van de grootste bronnen van stof ben jezelf, aangezien je de hele dag haren en huidschilfertjes verliest. Daarnaast zorgt onze kleding ook voor stof. Ook huisdieren, etensresten en dode insecten kunnen een bron van stof zijn.
Een stoflong ontstaat door inademing van stofdeeltjes zoals steenstof, metaaldeeltjes en asbest. De ziekte komt vooral voor bij mensen die in een stoffige omgeving werken, zoals mijnwerkers, metaalarbeiders, steenhouwers (silicose), bouwvakkers of bij mensen die vroeger veel met asbest hebben gewerkt (asbestose).
Stof veroorzaakt doorgaans schade aan de longen en het ademhalingsstelsel, maar sommige soorten stof kunnen ook kanker veroorzaken. De voornaamste aandoeningen wegens inademing van gevaarlijk stof zijn: Goedaardige pneumoconiose.
De keuken is zelfs in opgeruimde, schoongemaakte huizen vaak de smerigste plek. Bovendien bevinden zich hier naar verhouding veel bacteriën die mensen ziek kunnen maken, zoals de e. coli-bacterie die u wellicht ook kent als de poepbacterie. Daarvan kunnen mensen onder andere diarree krijgen.
Is stof inademen slecht voor ons? Nee, over het algemeen niet. Ons lichaam is erop gebouwd om stof af te voeren. Voor mensen met astma en allergieën kan teveel stof wel gevaarlijk zijn.
Onze longen zijn erop gebouwd om al dat stof te verwerken. De grootste stofdeeltjes worden in de neus of luchtpijp al tegengehouden door piepkleine haartjes. Dan komen de deeltjes terecht in snot of speeksel. Dat verliest u door het door te slikken of het uit te spugen.
Langdurige blootstelling aan fijn stof
Longkanker en chronisch, obstructieve longziekte (COPD), vermindering van de longfunctie, verergering (en ontstaan) van astma (vooral bij kinderen), toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid.
Het lijkt wel alsof er nergens in huis zoveel stof tevoorschijn komt als in de slaapkamer. Of lijkt dat niet alleen zo? Dat dus, want in de slaapkamer ontstaat doorgaans meer stof dan elders in het huis. Dat komt omdat stof deels van je (gedragen) kleding afkomt en het bed vaak ook een grote bron van stof is.
Om een fris huis te krijgen zul je iedere week moeten afstoffen. Zo geef je stof geen kans zich te verzamelen en verminder je de kans op allergieën. Daarnaast ruikt je huis frisser en ziet het er schoner uit.
Stoffeerwerk: Huisstofmijt, dierlijke huidschilfers, en dode huidcellen kunnen allen in je stoffen meubels, gordijnen, en beddengoed belanden. Plinten en vloerbedekking: Vuil, pollen, en andere vervuilingen van buitenaf kunnen allemaal naar binnen toe gebracht worden en zich op je vloer gaan nestelen.
De stofdeeltjes kunnen de longblaasjes beschadigen en zo een ontsteking veroorzaken. Vaak zal die het gevolg zijn van ROS, (Reactive Oxygen Species, chemisch reactieve stoffen die zuurstof bevatten), waardoor het DNA beschadigd kan worden en ook het celmembraan. Daardoor kunnen de cellen dan weer afsterven.
Wat zijn de gevaren van fijnstof? Smog door fijnstof in de lucht kan volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) astma-aanvallen, benauwdheid en hoesten veroorzaken. Ook is het slecht voor hart en bloedvaten. De gezondheidsschade is groter als de concentratie fijnstof hoger is.
De voornaamste symptomen zijn een irriterende hoest en kortademigheid. Eerst treedt deze op bij zware, en nadien ook bij lichte inspanning en zelfs in rust. Soms is de ademhaling piepend of reutelend.
Stof en vezels
Bij het werken met isolatiemateriaal komen vezels in de lucht. Hierdoor kun je last krijgen van irritatie van je ogen en luchtwegen. Als er heel veel vezels en stof in de lucht zijn, kunnen chronische longklachten, zoals bronchitis en astma, verergeren.
Misschien kan er dan ook iets aan gedaan worden. Het is goed om naar de huisarts te gaan als één (of meer) van de volgende beweringen voor jou geldt: Je hoest (opeens) veel en vaak, en voelt je benauwd. Je hoest veel of vaak, en dit duurt langer dan 3 weken.
Wat zijn de risico's? Beton, cellenbeton, metselbaksteen, kalkzandsteen en diverse soorten natuursteen (kwartsiet, verschillende soorten graniet, leisteen) bevatten een hoog gehalte kwarts. Vrijkomend grof kwartsstof is niet schadelijk. Bij onverhoopte inademing komt het op de wanden van de luchtwegen.
Hoewel de longen een zelfreinigende cyclus hebben, kan het goed zijn om je longen te ontgiften, zodat ze zichzelf optimaal kunnen herstellen. Het is gebleken dat zelfs bij rokers die al jaren gestopt zijn nog steeds sporen van beschadigingen aan de longen te vinden zijn.
Neem voldoende tijd voor het uitblazen. Diep in- en uitademen: Luchtstroming in de longen brengt het slijm in beweging. Breng slijm dat vastzit in beweging door diep in- en uit te ademen. De lucht moet vooral langs de plaats stromen waar het slijm vastzit.
Ultrafijnstof en roet zijn het meest schadelijk voor de gezondheid. Deze dringen het makkelijkst door tot diep in de longen, blijven daar zitten en richten schade aan. Dit is een gevaar voor gezonde en ongezonde longen. Ze dringen door tot in de bloedbaan waardoor je gevaar loopt op hart- en vaatziekten en dementie.
Stof komt sneller tot ontwikkeling bij (te) droge lucht. Verminder stof van buiten. Bijvoorbeeld met borstels onder de deur en een goede droogloopmat, voorkomt u veel stof in huis. Borstel huisdieren regelmatig en probeer ze zo min mogelijk zand en vuil mee naar binnen te laten nemen.
Ruim regelmatig op.
Snuisterijtjes staan misschien gezellig, maar trekken ook veel stof aan en zijn lastig schoon te maken. Spullen die je in afgesloten dozen, laden of dichte kasten bewaart worden lang niet zo snel stoffig. Daarnaast is een opgeruimd huis sneller en makkelijker schoon te maken.