Traditioneel leiderschap gericht op korte termijn De traditionele visie op leiders – speciale mensen die de koers aangeven, de belangrijke beslissingen nemen, de troepen leiden – is diep geworteld in een individualistisch en niet-systeemgericht wereldbeeld. Vooral in onze westerse wereld zijn leiders vaak 'helden'.
Transformationeel leiderschap is zoals gezegd gericht op het vergroten van intrinsieke motivatie. Transactioneel leiderschap gaat ervan uit dat belonen de enige manier is om de motivatie te vergroten en prestaties te verbeteren. Deze manier van leidinggeven is dus gericht op het vergroten van extrinsieke motivatie.
Een natuurlijk leider is authentiek, open en transparant. Zijn mensen weten precies wat ze aan hem hebben. Hij geeft vertrouwen, is benaderbaar, deelt informatie, durft de controle los te laten en staat open voor nieuwe ideeën – uit alle lagen van de organisatie.
Goede leiders zijn zelfbewust, communiceren doeltreffend, delegeren werk, moedigen strategisch denken aan en motiveren het team om het beste van zichzelf te geven. We hebben een lijst samengesteld van de 15 meest effectieve eigenschappen in een leider.
Transactioneel leiderschap richt zich op het ruilprincipe. In ruil voor het afleveren van goed en bevredigend werk binnen de afgesproken tijdslimiet, biedt de leidinggevende de medewerker een beloning voor zijn bijdrage.
Typerend voor transformationele leiders is dat ze zoeken naar de ruimte tussen de regels. Als zij die ruimte niet krijgen van controlerende instanties, gaat het botsen. Komt die ruimte er wel via passende manieren van verantwoording dan krijgt verandering ruim baan. Hoog tijd dus om die passende manieren te vinden.
Gezond leiderschap is het vermogen van een leider om naar zichzelf te kijken en zich af te vragen of hij gezond in elkaar steekt. Zelfkennis en zelfreflectie is hierbij van belang. Gezond slaat op de manier waarop hij leidinggeeft en hoe gezond dat voor hemzelf en anderen is. Ook op de langere termijn!
Charismatisch gezag of charismatisch leiderschap is gezag dat is gebaseerd op de persoonlijke kwaliteiten van de leider en de erkenning daarvan door de volgelingen. Affectieve binding tussen de leider en de volgelingen is daarbij cruciaal.
De eerste eigenschap van effectieve mensen gaat over verantwoordelijkheid nemen. En het vergroten van de invloed van het handelen op je eigen leven en dat van anderen. De tweede eigenschap van Covey gaat over het stellen van doelen, je persoonlijke effectiviteit (het wat en waarom).
#1 Delegerend leiderschap
Een manager of teamleider die deze vorm van leidinggeven hanteert doet eigenlijk niets anders dan taken uitbesteden en doelen stellen. Een medewerker heeft hierbij veel vrijheid en verantwoordelijkheid. De leidinggevende laat het aan de medewerker over hoe de taak wordt uitgevoerd.
Leiderschap is het proces waarbij een individu anderen beïnvloedt om een bepaald doel te bereiken. Goed leiderschap is in staat om anderen te stimuleren en te inspireren. Deze leiders versterken motivatie, betrokkenheid en de prestaties van de organisatie. Slecht leiderschap kan desastreuze gevolgen hebben.
Met het model van de Concurrerende Waarden integreert Quinn verschillende managementstromingen tot één nieuwe overkoepelende managementmodel. Een managementmodel die stelt dat organisaties alleen succesvol kunnen zijn als ze de kernwaarden uit de verschillende managementstromingen combineren.
Transformationeel leiderschap richt zich op verandering, waarbij de leider met een inspirerende visie medewerkers extra motiveert. Dat leidt tot een beter resultaat op de lange termijn, maar vraagt meer van de leidinggevende. Met een transformationele stijl spreekt een leider de intrinsieke motivatie aan.
Uit nieuw onderzoek is een ranking naar voren gekomen met daarin de beste en meest inspirerende leiders. Nelson Mandela, Barack Obama en Martin Luther King vormen de top drie, terwijl Koningin Maxima, André Kuipers en Floortje Dessing de hoogst gerangschikte Nederlanders zijn in de ranking.
Democratisch leiderschap
De mening en inspraak van medewerkers is binnen de democratische leiderschapsstijl van groot belang. Deze manier van leidinggeven wakkert creativiteit aan en stimuleert het team om samen te werken aan een opdracht. Als leidinggevende is het belangrijk zelf ook betrokken te zijn binnen het team.
Transactioneel leiderschap is het tegenovergestelde van transformationeel leiderschap. Transformationele leiders proberen personeel te motiveren en te coachen om bepaalde doelen te behalen, terwijl transactioneel leiderschap vertrouwt op medewerkers die zichzelf motiveren.
Participatief leiderschap is een leiderschapsstijl waarbij de manager de teamleden actief begeleidt bij hun werk. Een participatieve leider moedigt de teamleden aan om feedback te geven en deel te nemen aan het besluitvormingsproces.
Slechte communicatie en een gebrek aan integriteit zijn typische voorbeelden van slecht leiderschap. Ook besluiteloosheid vormt een belemmering voor managers, omdat deze eigenschap hun geloofwaardigheid ondermijnt en een effectieve aansturing van werknemers in de weg staat.
Kort samengevat; een echte leider geeft richting, past die tijdig en daadkrachtig aan waar nodig en geeft vertrouwen en ruimte. De lakmoesproef: wees iemand voor wie jezelf ook graag wil werken. Dit artikel is een bijdrage van Tineke Serlie, partner bij The Executive Network.