Aanvaardbare dagelijkse inname (ADI) De aanvaardbare dagelijkse inname van nitraat is gesteld op 3,7 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Dat staat gelijk aan 259 mg nitraat per dag voor een volwassene van 70 kilo.
Nitraat in de voeding Groenten, vooral bladgroenten zoals sla en spinazie, en drinkwater zijn belangrijke bronnen van nitraat. 50-85% van het nitraat in de voeding is afkomstig van groenten; in Nederland is 7-9% afkomstig van drinkwater (Geraets et al. 2011).
Hoge nitraatgehaltes in water kunnen wijzen op biologisch afval in de laatste stappen van stabilisering of in de afvloeiing van sterk bemeste velden. Nitraatrijke effluenten die in ontvangend water worden geloosd, kunnen de waterkwaliteit aantasten door de overmatige groei van algen te stimuleren.
Nitraat zelf is relatief ongevaarlijk, maar het kan door de aanwezigheid van bacteriën omgezet worden in nitriet en vervolgens in giftige nitrosamines. De laatstgenoemde stof werd voorheen aangeduid als 'mogelijk kankerverwekkend'.
Door een teveel aan nitraat kan grondwater onbruikbaar worden als bron voor drinkwater. Daarnaast kan er, door een overvloed van voedingstoffen in het water, eutrofiëring plaatsvinden. Bij eutrofiëring vindt er sterke algengroei plaats.
De EU (European Union ) waterkwaliteitsnorm voor nitraat is 50 mg/l, dit is gebaseerd op een gezondheidskundig aspect. Dit geldt voor de verbinding NO3. Omgerekend naar stikstof (N) komt dit overeen met 11,3 mg N per liter.
Nitraat kan worden verwijderd door de natuurlijke denitrificatie te stimuleren met houtsnippers. Dit kan door middel van een zogenaamde Woodchip bioreactor: een ondergrondse bioreactor met houtsnippers. De met houtsnippers omhulde drains hebben een vergelijkbare werking als de met ijzerzand omhulde drains.
Nitraten worden gebruikt in acute situaties, bijvoorbeeld om snel verlichting te geven bij pijn op de borst bij angina pectoris of acuut hartfalen. Nitraten worden ook gebruikt om een aanval van angina pectoris te voorkomen, bijvoorbeeld bij extra inspanning of hevige emoties. Nitraten worden onder de tong aangebracht.
In een gezond aquarium moet de nitraat waarde onder de 20mg/l blijven. Wanneer deze drempel overschreden wordt kan dit tot nare gevolgen leiden voor je vissen en garnalen.
Verlagen kan door water te verversen, meer planten toe te voegen, visbestand verminderen, minder te voeren. Verhogen kan door een complete plantenvoeding met Nitraat toe te voegen of een poeder kaliumnitraat toe te voegen.
De concentratie nitraat in grondwater is vaak echter veel hoger. Dit komt omdat nitraat wordt gebruikt als kunstmest. Bij overbemesting nemen de planten het teveel niet meer op en hoopt nitraat zich op in de bodem. Door de regen komt dit nitraat in het grondwater terecht, wat als grondstof voor drinkwater dient.
Nitraten en nitrieten verslappen de spieren van de bloedvaten. Hierdoor gaan de vaten verwijden en laten ze meer bloed door. Als gevolg hiervan daalt de bloeddruk. Vooral bij hartkramp (angina pectoris) gebruiken we nitraten om het zuurstofverbruik van het hart te verminderen.
Voor gewassen is nitraat een belangrijke voedingsstof om te kunnen groeien. Nitraat dat niet door planten wordt opgenomen wordt door bacteriën in de bodem afgebroken, spoelt uit naar het grondwater of belandt in het oppervlaktewater. Door een teveel aan nitraat kan grondwater onbruikbaar worden als drinkwaterbron.
Bij infecties aan de urinewegen met nitraatreducerende bacteriën (o.a. E.coli, Proteus, Klebsiella en Aerobacter) wordt nitraat in de urine omgezet in nitriet. Foutief-negatief resultaten kunnen voorkomen bij een verhoogd vitamine C in de urine of bij personen die een (nitraat-arm) dieet volgen.
Nitraatarme groente:Asperges, aubergine, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, doperwten, knolselderij, komkommer, paprika, prei, rodekool, savooiekool, snijbonen, sperziebonen, spruiten, snijbonen, tuinbonen, uien, witlof, witte kool, wortelen.
Groentesoorten die weinig nitraat bevatten zijn: asperges, aubergine, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, doperwten, knolselderij, komkommer, paprika, prei, rodekool, savooikool schorseneren, snijbonen, sperziebonen, spruiten, tomaten, tuinbonen, uien, witlof, witte kool en wortelen.
De consumptie van nitraat zelf is niet gevaarlijk voor de gezondheid, maar nitraat kan in het lichaam deels omgezet worden in nitriet. Nitriet kan schadelijk zijn voor de gezondheid doordat het zuurstofgehalte in bloed verminderd kan worden.
NO3-waarde verlagen: Is het nitraatgehalte van je aquariumwater te hoog, dan is het slim om een deel van je water te verversen en Balance NO3 verlager toe te voegen. Doe dit altijd geleidelijk! Ook is het een goed idee om je vissen wat minder te voeren.
Nitraat te hoog in het aquarium
Is het nitraat te hoog, dan is het belangrijk dit te verlagen. Dit kan d.m.v. waterwissels maar let dan wel op dat je fosfaat niet ook te laag wordt. Een andere oplossing is een filtermateriaal gebruiken die nitraten verwijderen uit het aquarium water.
Tot de nitraatrijke groenten behoren onder andere andijvie, bleekselderij, Chinese kool, koolrabi, paksoi, postelein, raapstelen, rode biet, sla, snijbiet, spinazie, spitskool, venkel, waterkers.
Hypotensie is een veelvoorkomende bijwerking van nitraten; dit wordt veroorzaakt door dilatatie van arteriën en venen. Dit kan geassocieerd zijn met (reflex)tachycardie, hartkloppingen en soms zelfs een circulatoire collaps. Hoofdpijn wordt veroorzaakt worden door dilatatie van de cerebrale vaten.
Uit analysegegevens blijkt dat de consumptie van nitraatrijke groente een verwaarloosbaar risico vormt voor de gezondheid. Daarom zijn de adviezen om maximaal 2 keer per week een nitraatrijke groenten te eten en nitraatrijke groenten niet te combineren met vis opgeheven.
Stikstof komt voor in de vormen ureum, ammonium en nitraat. Per stikstofmeststof kunnen de verhoudingen per stikstofvorm verschillen. Voor het maken van een juiste keus, is het goed de verschillen tussen stikstofvormen te kennen. Stikstof bestaat in de bodem voor een deel uit ammonium en voor een deel uit nitraat.
Alleen door het oogsten van planten (regelmatig snoeien) verwijdert u daadwerkelijk voedingstoffen (nitraten) uit uw vijver. Een derde methode is het toepassen van nitraathars. Dit kunsthars is in staat nitraat uit de vijver te adsorberen. Wanneer het verzadigd is, kunt u het regenereren met zout en opnieuw gebruiken.
Nitraten; een kartonnen busje met meestal een roze, blauw of groen papiertje boven op waar de lont de kruitkamer ingaat.