PTSS kan in twee verschillende typen voorkomen: Type 1 PTSS, waarbij je klachten ontstaan na een eenmalige schokkende gebeurtenis. Type 2 PTSS, waarbij je klachten ontstaan na langdurige of herhaalde blootstelling aan schokkende gebeurtenissen.
Bij type 2 gaat het om zich herhalende gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld lichamelijke of psychische mishandeling, aanhoudend oorlogsgeweld, seksueel misbruik, en emotionele verwaarlozing bij een opgroeiend kind.
Acute stressstoornis: minimaal 2 dagen en maximaal vier weken. Acute PTSS: duur korter dan 3 maanden. Chronische PTSS: duur langer dan 3 maanden.
Een PTSS kenmerkt zich door vier groepen verschijnselen die ontstaan als u een psychotrauma heeft doorgemaakt. Dit soort gevoelens uiten zich via woede-uitbarstingen, agressie of prikkelbaarheid, slecht slapen, concentratieproblemen, heel wakker en alert zijn en heftig schrikken van onverwachte dingen.
Ze raken snel overspoeld, emoties nemen dus de overhand, en ze zijn moeilijk te kalmeren. Sommige mensen proberen emoties weer de baas te worden door zich risicovol te gedragen of zichzelf te beschadigen. Alleen een psycholoog of psychiater kan op basis van onderzoek een diagnose stellen.
Mensen met PTSS hebben vaak moeite zich te concentreren, last van spanning en kunnen depressieve gedachten hebben. Dit is veelal geen goede combinatie met werk waardoor langdurig verzuim kan ontstaan. Re-integreren van werknemers met PTSS is mogelijk.
Het behandelen van PTSS duurt ongeveer tussen de 2 tot 25 weken. Kan PTSS terugkomen? Ook nadat je genezen bent van PTSS, komen de klachten soms na een tijdje weer terug. Tijdens je behandeling heb je samen met je psycholoog een plan opgesteld voor het moment waarop je last krijgt van terugkerende klachten.
Op termijn kan PTSS binnen een familie tot relatie-, opvoed- en geldproblemen leiden. Daarom vinden we het bij PsyQ belangrijk om de partner bij de behandeling te betrekken. Het kan erger voorkomen.”
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.
Een Post Traumatisch Stress Syndroom, PTSS kan volgen als iemand is blootgesteld aan een zeer traumatische gebeurtenis, waarop iemand bijvoorbeeld met de dood geconfronteerd is geweest, en daarop kan reageren met intense angst, afschuw en hulpeloosheid. Het is een hevige stressreactie op een schokkende gebeurtenis.
Bij herinneringen aan het trauma, kunt u zich plotseling bang of verdrietig voelen. Ook kan uw lichaam hierop reageren door middel van zweten, trillen, misselijkheid, hartkloppingen, benauwdheid en een droge mond. Door deze klachten lijkt het alsof er steeds weer gevaar dreigt. Een gevoel van walging kan ook optreden.
Een PTSS gaat bijna nooit vanzelf over. Er is vrijwel altijd een behandeling nodig om van de klachten af te komen. Meer dan de helft van mensen met een PTSS heeft zonder behandeling na vijf jaar nog steeds ernstige klachten.
Complexe PTSS heeft dezelfde symptomen als PTSS, maar heeft daarnaast ook nog andere symptomen. Naast vermijding, herbeleving en spanning is er ook sprake van dissociatieve momenten. Dat betekent dat bepaalde gedachten, emoties, waarnemingen of herinneringen buiten het bewustzijn worden geplaatst.
Bij (complexe) PTSS kan er naast de PTSS-klachten ook sprake zijn van andere psychische problemen. Het kan dan gaan om een persoonlijkheidsstoornis zoals een borderline persoonlijkheidsstoornis, maar ook een dissociatieve stoornis, psychotische stoornis of problemen zoals zelfbeschadiging of verslaving.
Zeg niet dat het 'snel over zal zijn' of dat diegene 'er vast snel over heen is'. Dit is niet realistisch. Het kost tijd om te herstellen van een trauma. Ook kan dit ervoor zorgen dat degene met PTSS het zichzelf kwalijk neemt wanneer het herstel niet snel genoeg gaat.
Gevolgen van PTSS
PTSS kan leiden tot verschillende lichamelijke en mentale klachten. In het dagelijks leven kunnen deze klachten je erg in de weg zitten. Dat kan op verschillende gebieden. Iets begrijpen: het kan moeilijk zijn om je aandacht ergens bij te houden.
Klachten worden vaak niet herkend waardoor de belastbaarheid van iemand met PTSS misschien wel verkeerd wordt ingeschat. Indien u 35% of méér arbeidsongeschikt blijkt te zijn, kunt u een arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgen.
Hoeveel smartengeld PTSS
Op hoeveel smartengeld u recht heeft bij PTSS is afhankelijk van de ernst van het trauma en de gevolgen. De hinder en beperkingen die u persoonlijk ondervindt zijn bepalend. Soms is PTSS het gevolg van een ongeval waarbij ook ander letsel ontstaat.
Is PTSS te genezen? Ja, er zijn verschillende behandelwijzen voor PTSS. Bijvoorbeeld stapsgewijs en onder begeleiding de schokkende gebeurtenis onder ogen zien. En door gesprekken over de traumatische ervaring te voeren slijt het gevoel wat die ervaring nog oproept.
Bedrijfsartsen hebben te maken met werknemers die uitvallen na een traumatische ervaring. In een aantal gevallen ontstaat er een posttraumatische stressstoornis (PTSS) en is traumabehandeling geïndiceerd. In de re-integratie die volgt kunt u een belangrijke bijdrage leveren.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen acute en chronische PTSS. Je hebt acute PTSS als je klachten één maand aanhouden. Het wordt chronische PTSS genoemd als je klachten langer dan drie maanden aanhouden.
Hoe gaat het verder na een behandeling? Als de behandeling is afgelopen, is het mogelijk dat PTSS klachten wegblijven. Helaas komen de verschijnselen bij sommige mensen weer terug. Een aantal “opfris” bijeenkomsten van cognitieve gedragstherapie of opnieuw starten met de medicatie kan dan zinvol zijn.
Een trauma herkennen
Je hebt last van sombere gevoelens en / of huilbuien en vaak ben je voortdurend gespannen. Een traumatische ervaring kan leiden tot het hebben van flashbacks van de gebeurtenis, herbelevingen van de gebeurtenis overdag of in je slaap.