De hersenen, die ook wel eens het brein worden genoemd, zijn een deel van het centrale zenuwstelsel. Ze liggen binnenin je schedel en je hersenvliezen, die zorgen voor bescherming.
Brein betekent ook 'hersenen', maar duidt nu toch eerder op cognitieve vermogens, zoals in: Wie is het brein achter deze operatie? Vroeger had ook hersenen deze betekenis. Anders hadden we het wel over breinschimmen en breingymnastiek. O ja, en er is nog een ander meervoud van hersenen: Haal het niet in je hersens!
De hersenen zijn vooral belangrijk voor het besturen van je lichaam. Beweging, gevoel, gedrag en dingen als lichaamstemperatuur, hartslag, ademhaling en bloeddruk worden hier ook geregeld. Ook zijn je hersenen belangrijk voor geheugen, bewustzijn en emoties.
Het brein is het meest complexe orgaan van het menselijk lichaam. Het menselijk brein is opgebouwd uit vele tientallen miljarden neuronen (zenuwcellen) die elk weer in verbinding staan met een groot aantal andere neuronen, soms vele duizenden.
De hersenen, ook wel het brein genoemd, vormen het deel van het centrale zenuwstelsel dat zich in het hoofd of hetzelfde in de kop bevindt, Grieks: ἐγκέφαλος, egképhalos, inhoofdig. De hersenen vormen het waarnemende, aansturende, controlerende en informatieverwerkende orgaan in dieren.
Welke 3 breinen zijn er? Het menselijke brein bestaat uit drie delen: de hersenstam (ook wel het reptielenbrein genoemd), het limbisch brein en de neocortex. De hersenstam is je intuïtie. Dit deel is gericht op overleven en voortplanten.
Het geheugen kan onderverdeeld worden in drie vormen, namelijk het zintuiglijke geheugen (sensorisch geheugen) in de hersenschors, het korte termijn geheugen in de hippocampus en het lange termijn geheugen wat van de hippocampus terug gaat naar de hersenschors.
Gewervelde dieren zoals honden, katten, vissen en vogels hebben bijvoorbeeld hersenen, maar ook krabben, insecten en inktvissen. Dieren zoals ringwormen, slakken, sponzen, anemonen en kwallen hebben geen hersenen.
Zoals bekend zit je na de dood vaak zonder hersenen, maar dat geeft niet, want bewustzijn redt het ook zonder een brein.
Hoewel je twee hersenhelften hebt, bestaan je hersenen uit 3 delen: 1) het menselijk brein (de neocortex), 2) het emotionele brein/zoogdierenbrein (limbische brein) en 3) het reptielenbrein (het oudste en kleinste deel van je hersenen). De 3 delen waaruit je hersenen bestaan hebben allemaal een andere functie.
Er zijn ook mensen die na langere tijd nog steeds verbetering merken. Dat komt omdat de hersenen op een bepaalde manier wel 'flexibel' zijn. Hersencellen die beschadigd zijn, kunnen niet meer herstellen, maar andere delen van de hersenen kunnen die functies overnemen.
Verschillende hersengebieden zijn hierbij belangrijk. Vooral je amygdala: dit hersengebied zorgt ervoor dat je emoties kunt ervaren en verwerken. Als je hersenen beschadigd raken door een hersenaandoening, kan het zijn dat je problemen krijgt met je emoties.
De hersenen zijn niet gemaakt van myocyten, de cellen waaruit spieren bestaan, maar uit miljoenen neuronen die onderling verbonden zijn door axonen en dendrieten. Zij regelen alle functies van onze hersenen en ons lichaam.
Kwabben grote hersenen
Voorhoofdskwab: de voorhoofdskwab wordt ook wel de frontaalkwab genoemd. Dit is de grootste kwab van de 4 kwabben van de grote hersenen en het meest geavanceerd. Het regelt onder andere het gedrag en bewustzijn en beschikt over een spraakcentrum.
De witte stof zit aan de binnenkant van je hersenen en bestaat uit de verbindingen tussen de zenuwcellen. Om deze verbindingen heen zit een wit isolatielaagje (myeline), vandaar de naam witte stof. Dit laagje zorgt ervoor dat signalen tussen zenuwcellen razendsnel worden doorgegeven.
Om terug te komen op de vraag raken je hersenen vol? Het antwoord is dus nee.
Volwassenheid. Tussen de 20 en 25 jaar zijn de hersenen biologisch gezien volgroeid. Hoewel de hersenen niet meer groeien, betekent dit niet dat je hersenen daarna niet meer veranderen. Dit gebeurt namelijk je hele leven lang.
Iemand die hersendood is, is niet meer in staat om via de hersenen signalen naar het lichaam te versturen. Hierdoor is zelfstandig denken, horen of voelen niet meer mogelijk.
Volgens de Wet op dierproeven valt onderzoek met ongewervelde dieren, zoals insecten, kreeften en zeesterren, niet onder proefdieronderzoek. De wet beschouwt ongewervelde dieren -die geen ruggengraat hebben- als dieren zonder een (grote) hersencapaciteit, die ook geen stress of pijn ervaren.
Chimpansees staan met stip op nummer 1 in de lijst van de slimste dieren.
De hippocampus (L.zeepaard), beiderzijds gelegen aan de binnenkant van de slaapkwab (temporaalkwab). Dit is niet de enige structuur in het brein die belangrijk is voor het geheugen, maar zij speelt wel een grote rol.
Wanneer je nieuwe dingen leert of traint, worden verbindingen aangelegd of versterkt. Verbindingen die niet worden gebruikt in de hersenen, worden zwakker. Zo gebruiken we de capaciteit van onze hersenen heel efficiënt. Die voortdurende verandering van de hersenen noemen we ook wel plasticiteit.
Mensen maken dagelijks ongeveer 700 nieuwe hersencellen aan in hun hippocampus. En iedere dag verdwijnen er ook ongeveer evenveel neuronen. De hippocampus is een hersendeel dat belangrijk is bij het verwerken van informatie en de opslag in het geheugen.