Een motief is een niet-symbolisch element dat door herhaald gebruik in het verhaal een bijzondere betekenis krijgt. Daardoor word je als lezer op het spoor gezet van waar het in het boek om gaat.
Motieven zijn patronen van elementen binnen een verhaal, of door meerdere verhalen heen. Herhaling is belangrijk om het motief te herkennen. Motieven in een verhaal kunnen bijvoorbeeld een terugkerende handeling, geur, combinatie van woorden of een verwijzing naar een andere boektitel zijn.
Zo'n terugkerend aspect in een verhaal heet een motief. Denk aan toeval, haat of schuld. Ook kan een motief een hele zin of een voorwerp zijn, zoals een glas of spiegel. Door motieven ontstaat er een patroon in het verhaal.
Motieven zijn vaak abstracte aanduidingen van concrete verhaalgegevens, zoals 'het vergankelijke', 'de dood', 'de rol van de opvoeding'. Motieven vormen als het ware een patroon van grotere en kleinere elementen in een roman. Van een patroon spreek je pas als een bepaald element meerdere keren terugkomt in een verhaal.
Symbolische elementen in verhalen zijn meestal subtiel, maar motieven daarentegen zijn explicieter in een verhaal aanwezig. Motieven vormen de rode draad in het plot doordat het elementen zijn die telkens terugkomen. Dit kan een voorwerp, verschijnsel of gebeurtenis zijn.
Literaire theorie
Een motief is een niet-symbolisch element dat door herhaald gebruik in het verhaal een bijzondere betekenis krijgt. Daardoor word je als lezer op het spoor gezet van waar het in het boek om gaat.
Een symbool is een teken, vorm of object dat wordt gebruikt om een idee te representeren, terwijl een motief een idee is dat meerdere keren in een stuk tekst wordt gebruikt . Ik zou nog een onderscheidend punt willen toevoegen: terwijl een motief in een werk moet terugkeren (meerdere keren moet verschijnen), kan een symbool slechts één of twee keer voorkomen.
Om motieven te identificeren, moeten lezers zoeken naar herhaalde elementen of patronen in een literair werk . Deze kunnen terugkerende symbolen, thema's of zinnen omvatten. Door deze herhalingen bij te houden, kunnen lezers hun betekenis beginnen te ontcijferen en de diepere betekenis erachter interpreteren.
motief (zn) : grond, overweging, reden, drijfveer, afweging, beweegreden, beweeggrond, considerans. motief (zn) : gedachte, onderwerp, grondpatroon, grondgedachte.
Wat is een voorbeeld van een motief? Een voorbeeld van een motief is fel licht in Romeo en Julia van William Shakespeare , dat wordt gebruikt om de liefde die Romeo en Julia voor elkaar voelen uit te drukken, evenals het potentiële gevaar van die liefde.
Thema: De dominante, brede onderliggende boodschap die niet expliciet zichtbaar is. Motief: Een terugkerend element in een verhaal dat het thema onderstreept. Bijvoorbeeld: Als het thema liefde is, kunnen motieven de knappe held, de romantische ontmoetingen, en hun chemie zijn.
Voorbeeld: Een verhaal waarin een personage voortdurend reist en uiteindelijk rust vindt, kan bijvoorbeeld het concrete motief 'reizen' bevatten.
Met 'motief' wordt meestal verwezen naar een (deel van een) melodie, maar een motief kan bijvoorbeeld ook puur ritmisch zijn. Een bekend voorbeeld is het popnummer We Will Rock You van Queen; het melodieloze ritmische motief 'BOOM-BOOM-BAP' vormt de basis van deze pophit.
Een motief vinden in de literatuur
Met deze methode identificeer je eerst een thema. Vervolgens denk je na over wat je ertoe bracht dat thema te identificeren. Als er een object of idee was dat steeds in de tekst opdook, is dat je motief.
Het motief is de reden waarom iemand een daad begaat, zoals moord, diefstal of fraude.
Een motief in literatuur is een herhaaldelijk terugkerend element. Motieven vormen als het ware een patroon van grotere en kleinere elementen in een roman. Van een patroon spreek je pas als een bepaald element meerdere keren terugkomt in een verhaal. Herhaling is dus van belang.
Motieven: Dit zijn terugkerende elementen in een verhaal die bijdragen aan het thema. Ze kunnen symbolisch zijn en diepere betekenissen hebben. Abstracte motieven: Dit zijn motieven die niet concreet zijn, maar ideeën of concepten vertegenwoordigen, zoals liefde, dood, vrijheid, etc.
Motieven in uw schets verwerken
Het schetsen van je verhaal kan ook helpen met motieven. Kijk naar de belangrijkste gebeurtenissen in je verhaal (dit is de plot). Neem dan het grote plaatje in je op (dit is het thema). Denk vervolgens aan terugkerende elementen die je in de belangrijkste gebeurtenissen kunt opnemen die naar het grote plaatje verwijzen.
In het boek lees je namelijk dat acht mensen opeens van de buitenwereld afgesloten worden en in isolement raken in een schoolgebouw, waarbij ze niet weten wat er buiten gebeurd is of hoelang ze nog binnen moeten zitten. De belangrijkste motieven in die boek zijn liefde, overleven en dood.
Literaire theorie
Er zijn abstracte en concrete motieven in verhalen. De laatste noemen we liever leidmotieven. Een leidmotief is een situatie, handeling, kleur, getal, voorwerp of woord die/dat van zichzelf niet een symbolische betekenis heeft, maar die wel krijgt door nadrukkelijke herhaling in het verhaal.
Wanneer je in het boek dan terugleest dat een personage zo heerlijk op een bankje zit, dan kan dat het motief zijn om terug te denken aan het thema: die herinnering van vroeger. Het is dus goed om deze twee van elkaar te onderscheiden. Een motief is vaak een aanleiding tot en dus niet het thema.
Het thema, de thematiek, het hoofdmotief, het grondmotief of de kerngedachte is een algemene kenmerkende grondgedachte van een verhaal, dat, in tegenstelling tot het motief, in een tekst aanwezig kan zijn zonder een expliciete vermelding.
Een motief is een herhaald element in literatuur of film dat de kunstenaar gebruikt om een les of punt over te brengen (ook wel het thema genoemd). Twee voorbeelden van elementen die motieven kunnen zijn, zijn symbolen en metaforen .