Wanneer een gerecht niet warmer is dan 5°C boven de keukentemperatuur, kan deze in een koeling worden geplaatst. Bij grotere temperatuurverschillen doet u er goed aan een terugkoelinstallatie te gebruiken. Heeft u dat niet, dan kunt u het gerecht in een pan of schaal met ijs of koud stromend water plaatsen.
Terugkoelen moet dus zo snel mogelijk gebeuren. Natuurlijk 'hoe sneller, hoe beter', maar altijd binnen 5 uur en naar een temperatuur van maximaal 7°C. Meet na 2 uur welke temperatuur het product heeft. Is de temperatuur nog >20°C, dan kunt u kleinere porties maken.
Je doet er goed aan om je eten eerst eventjes te laten afkoelen. Niet alleen omdat het anders ten koste gaat van de smaak, maar vooral omdat je dan bacteriën minder de kans geeft zich te verspreiden. Het zit namelijk zo: als je je eten warm in de koelkast zet, stijgt de temperatuur van de koelkast.
Terugkoeling of snelkoeling is de manier waarop het voedsel in 1,5 à 2 uur van 70 ⁰C tot onder 5 ⁰C wordt gebracht. Door snel te koelen kunnen producten tot vijf dagen worden bewaard zonder merkbaar of proefbaar kwaliteitsverlies na opwarmen.
Bereiden/ presenteren
Door de keuken zo in te delen dat rauwe/ verse producten bij koude bereiding en warme bereiding gescheiden blijven, is de kans op kruisbesmetting het kleinst. Gebruik aparte werktafels. Gebruik aparte snijplanken voor rauwe en bewerkte producten.
Volgens voorschrift worden warme gerechten op minimaal 60°C bij u geserveerd en koude gerechten op maximaal 7°C.
Producten als rauwe kip en gehakt moeten voor consumptie worden verhit tot een kerntemperatuur van 75°C of warmer. Alleen zo kunt u garanderen dat alle ziekmakende bacteriën die in het product kunnen zitten, zijn gedood.
Warm eten in je koelkast? Volgens Schlunegger kan je koelkast de warmte van het eten gewoon aan. Om de andere producten in je koelkast vers te houden, kun je deze even aan de kant schuiven zodat ze het warme eten niet raken. Om je warme eten nog sneller te laten afkoelen, kun je het in kleine porties verpakken.
Eten dat nog niet is afgekoeld zorgt ervoor dat de temperatuur in de koelkast stijgt. Hierdoor wordt de kans op te veel bacteriën vergroot en gaat de kwaliteit van de andere producten in je koelkast achteruit. Laat je warme eten dus een half uurtje afkoelen op het aanrecht en zet het dan alsnog koud.
Laat producten snel afkoelen
Laat kliekjes eerst afkoelen voordat je ze in de koelkast of vriezer zet. Zet je ze te snel in de koelkast, dan wordt de temperatuur in de koelkast te hoog en bederven je boodschappen sneller. Zet je ze te snel in de vriezer dan krijg je last van ijsvorming rond het product.
Als je soep wilt bewaren na bereiding, laat hem dan snel afkoelen (zet de pan bijvoorbeeld in een bak koud water of ijs) en zet deze goed afgesloten in de koelkast. Laat restjes niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan.
Koel je soep zo snel mogelijk af
Je zou de temperatuur van jouw soep best binnen de 2 uur moeten kunnen verlagen tot een temperatuur van 10°C en ze vervolgens verder laten afkoelen in de koelkast. Laat soep niet op het vuur of aanrecht staan, maar koel ze af op een rooster zodat er langs alle kanten lucht bij kan.
Soep afkoelen en inpakken
Plaats de pan in een bak koud water en laat deze snel afkoelen. Laat restjes soep niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan.
Temperatuurbeheersing is belangrijk omdat schadelijke bacteriën en schimmels aanwezig kunnen zijn in grondstoffen en onverhitte ingrediënten. Vooral het proces van verhitten en afkoelen brengt risico's met zich mee. Wanneer dit niet op de juiste manier wordt uitgevoerd kunnen bacteriën groeien en zich vermenigvuldigen.
Laat gekoelde producten zoals melk, vlees(waren) en boter in ieder geval niet langer dan een half uur buiten de koelkast staan. De houdbaarheid van melk die een uur buiten de koelkast heeft gestaan, is met een dag verkort. - Controleer regelmatig de temperatuur van uw koelkast (moet tussen 1 en 5°C zijn).
Bewaar levensmiddelen die warm bewaard moeten worden, altijd boven de 60 °C. Dit geldt bijvoorbeeld voor (onderdelen van) kant-en-klare maaltijden.
Als de soep goed is afgekoeld, kun je deze in de koelkast zetten. Je kunt de pan in zijn geheel in de koelkast zetten, afgedekt met vershoudfolie. Je kunt ook een bewaarbakje gebruiken. De soep is in de koelkast ongeveer twee dagen houdbaar.
Twee dagen. Het Voedingscentrum raadt aan om je maaltijd maximaal twee dagen afgedekt in de koelkast te bewaren. Op die manier kun je toch nog iets langer genieten van bijvoorbeeld dat overheerlijke stoofvlees, na al dat geploeter in de keuken.
Eerst laten afkoelen
Laat kliekjes eerst afkoelen voordat je ze in de koelkast of vriezer zet. Ze koelen sneller af als je het bakje of de pan in een laagje koud water zet. Laat de kliekjes niet langer dan 2 uur buiten de koelkast staan. Doe ze in een afsluitbaar bakje en zet de datum erop.
Bij een lage drukgebied kookt soep al bij een lagere temperatuur. Er kunnen makkelijker sporen in de soep komen, en zo kan een broeihaard voor bacteriën ontstaan. Datzelfde is van toepassing bij warm en broeierig weer. De soep kan dus inderdaad sneller zuur worden en bederven.
Houd je aan de twee-uur-regel: bederfelijke etenswaren kunnen twee uur kamertemperatuur aan, maar daarna moeten ze gekoeld worden. Warm eten moet warm blijven, boven de 60 graden, en koud eten moet koud blijven, onder de 5 graden.
Is het beter recent gemaakt warm eten zo veel (dus lang) mogelijk af te laten koelen voor het de koelkast ingaat, of juist zo kort mogelijk in verband met bacteriën?... Snel koelen is uiteraard het allerbeste om bacteriegroei tegen te gaan.
Sinds december 2016 bevat de Nederlandse HACCP-wetgeving richtlijnen met betrekking tot het terugkoelen van warme gerechten. Om microbiologische groei te voorkomen is het belangrijk dat warme gerechten binnen 5 uur na bereiding worden teruggekoeld tot maximaal 7 graden.
Micro-organismen zoals bacteriën vermenigvuldigen zich het beste tussen de 18 °C en 40 °C. Bij de ideale temperatuur en voedingsbodem kan in acht uur tijd één bacterie uitgroeien tot 128.000.000 bacteriën. Micro-organismen zoals bacteriën vermenigvuldigen zich het beste tussen de 18 °C en 40 °C.
Gekoeld bewaren
Bederfelijke producten, zoals rauw vlees, rauwe vis, vleeswaren, slagroomgebak, zachte kaas en gesneden groente moeten altijd gekoeld worden bewaard. Ook eieren horen in de koelkast.