Dissociatieve identiteitsstoornis (dis) (in de ICD-terminologie: meervoudigepersoonlijkheidsstoornis of multipelepersoonlijkheidsstoornis (mps)) is een dissociatieve stoornis waarbij iemand afwisselend twee (of meer) van elkaar te onderscheiden persoonlijkheidstoestanden kan aannemen.
Minstens twee van jouw identiteiten nemen jouw gedachten, gedrag en gevoelens regelmatig over. Je hebt geen controle over of bewustzijn van de wisselingen. Je hebt 'gaten' in je geheugen (amnesie). Grote gebeurtenissen, maar ook gewone dagelijkse bezigheden of boodschappen, kun je je niet meer herinneren.
In veel gevallen hebben mensen last van meerdere persoonlijkheidsstoornissen tegelijkertijd. Naast deze algemene problemen op het vlak van cognities, gevoelens, interpersoonlijk functioneren en impulsbeheersing, zijn er vaak bijkomende klachten, zoals angsten, depressie, verslaving en eetproblemen.
Als je een dissociatieve stoornis hebt, lukt het je op momenten niet om gebruik te maken van het bewustzijn. Het is net of je uit je lichaam treedt: je staat los van jezelf. Dit kan een manier zijn om gedachten, emoties en (lichamelijke) gevoelens uit te schakelen en een angstige situatie niet bewust te beleven.
Omgaan met iemand met een persoonlijkheidsstoornis kan heel moeilijk en intensief zijn, maar de stoornis van een naaste mag niet jouw leven bepalen. Blijf dingen doen die je plezier en ontspanning geven.Dit voorkomt dat je zelf overbelast raakt.Houd contact met anderen.
DIS staat voor Dissociatieve Identiteitsstoornis (DIS) en is een complexe psychische aandoening waarbij je 'ik' versplinterd is in twee of meer afzonderlijke persoonlijkheidsdelen. Er ontbreekt een samenhangend gevoel van je 'ik'.
Ontstaan van de stoornis
Een dissociatieve stoornis hangt meestal samen met traumatische ervaringen. Denk bijvoorbeeld aan kindermishandeling, seksueel misbruik, of een groot verlies. Door dissociatie kan iemand nare gevoelens die naar boven komen door een traumatische ervaring wegdrukken en eraan ontsnappen.
De oorzaken van derealisatie en depersonalisatie zijn divers en kunnen variëren van stress en slaapgebrek tot trauma's en middelengebruik. Het brein kan in stressvolle situaties een verdedigingsmechanisme inschakelen waarbij het de realiteit op een afstand plaatst.
Dissociatieve identiteitsstoornis (DIS)
De psychologische term daarvoor is fragmentatie van de identiteit. Lotgenoten noemen dit vaak stukjes, delen, kanten of alters. Deze innerlijke personen denken, voelen of doen hun eigen dingen, en herinneringen kunnen verschillen.
Bij een persoonlijkheidsstoornis zijn bepaalde eigenschappen erg aanwezig. U bent bijvoorbeeld extreem gevoelig voor kritiek, u heeft heel erge bindingsangst of verlatingsangst, u doet dingen zonder na te denken, u bent erg afhankelijk, perfectionistisch of verlegen.
Het is niet ongebruikelijk dat patiënten gemengde persoonlijkheidsstoornissen vertonen of aan de volledige criteria voor twee of meer voldoen . Persoonlijkheidsstoornissen, zelfs die in verschillende clusters, hebben vaak etiologische overeenkomsten.
Betekenis en definitie
Iemand die schijnheilig, hypocriet of huichelachtig is: Is achterbaks. Is onecht en doet alsof. Doet zich anders voor dan hij/zij is.
Vroeger bekend als meervoudige persoonlijkheidsstoornis, houdt deze stoornis in dat je "overschakelt" naar andere identiteiten. Je kunt het gevoel hebben dat er twee of meer mensen in je hoofd praten of leven. Je kunt het gevoel hebben dat je bezeten bent door andere identiteiten. Elke identiteit kan een unieke naam, persoonlijke geschiedenis en kenmerken hebben.
Er zijn geen medicijnen waardoor de dissociatieve stoornis over gaat. Die kunnen ook helpen bij andere klachten. Bijvoorbeeld bij angst, paniek, eetbuien, uzelf pijn doen. En als u steeds dingen moet doen van uzelf en u kunt dat niet stoppen (dwang-gedachten).
Hoe ziet het eruit als iemand dissocieert? Dissociatie is soms moeilijk te herkennen, maar er zijn enkele signalen. Iemand die dissocieert lijkt vaak aan het dagdromen, je te negeren of af te dwalen.Hun ogen kunnen er glazig uitzien, waardoor het lijkt alsof ze losgekoppeld zijn van hun omgeving.
Schuldgevoelens kunnen ook een gevolg zijn van (traumatische) jeugdervaringen of een symptoom zijn van mentale problemen zoals persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen, een laag zelfbeeld en depressie. Daarnaast kunnen deze gevoelens voorkomen bij (problematische) rouw en chronische aandoeningen.
Bij derealisatie ervaart iemand de wereld om zich heen als onwerkelijk, bijvoorbeeld alsof diegene in een droom leeft of alsof de wereld niet echt is, alsof prikkels niet binnenkomen.
Sommige mensen hebben tijdens hun eerste aanval het gevoel dood te gaan. In een mildere vorm hebben mensen het gevoel er niet helemaal bij te zijn. Vaak zeggen patiënten zich bewust te zijn van de mensen om hen heen, maar niet met hen te kunnen praten.
Mensen die een trauma hebben opgelopen, hebben vaak last van triggers . Deze triggers kunnen sterke emotionele reacties veroorzaken, zoals boosheid of verdriet. Dat maakt het moeilijk om door te gaan met het dagelijks leven.
Deskundigen geloven dat dit een techniek is die je geest gebruikt om je te beschermen tegen de volledige impact van de vervelende ervaring die je hebt gehad . Peritraumatische dissociatie kan optreden wanneer je dingen hebt meegemaakt zoals: Seksuele of fysieke aanranding.
DIS ontstaat onder andere als gevolg van vroegkinderlijk trauma (Reinders & Veldman, 2021). Als een kind DIS heeft, lijkt het of er meerdere persoonlijkheden zijn. Die persoonlijkheden hebben een eigen waarneming, denken op hun eigen manier over de omgeving en zichzelf.
Symptomen van dissociatieve stoornissen
plotselinge en onverwachte stemmingswisselingen , bijvoorbeeld je heel verdrietig voelen zonder reden. depressie of angstproblemen, of beide. het gevoel hebben dat de wereld vervormd is of niet echt is ('derealisatie' genoemd) geheugenproblemen die niet verband houden met fysiek letsel of medische aandoeningen.
Dissociatie is iets dat iedereen wel eens in onschuldige vorm meemaakt. Maar in ernstige vorm is het verre van onschuldig.Het kan zorgen voor gevaarlijke situaties en een verstoring van je dagelijks functioneren.