Hoe houd je je mond schoon als je ouder wordt? Het basisadvies is om twee keer per dag te poetsen met een fluoride tandpasta. Als je ouder wordt, kan het zijn dat tandenpoetsen – bijvoorbeeld door stijve handen – wat moeilijker wordt. Poetsen met een elektrische tandenborstel kan dan een oplossing zijn.
Volgens de definitie omvat mondverzorging de dagelijkse handelingen om de mond gezond te houden. Denk hierbij aan het poetsen van de tanden en kiezen, reiniging van het kunstgebit en het reinigen van de mondholte. Zo voorkom je gaatjes, tandvleesontstekingen en verklein je ook de kans op bacteriële infecties.
Een goede mondgezondheid is belangrijk voor de kwaliteit van leven. Dat geldt zeker ook voor cliënten in verpleeghuizen. Wie een gezonde mond heeft, kan beter eten, ziet er verzorgder uit en heeft minder last van een slechte adem. Cliënten in verpleeghuizen zijn vaak niet in staat hun mond zelf te verzorgen.
Wanneer je last hebt van tandvlees, tandplak, tandsteen of andere aanslag op jouw tanden, zul je in de meeste gevallen behandeld worden door de mondhygiënist. Maar ook wanneer je merkt dat je een slechte adem hebt of dat er een vieze smaak in jouw mond hangt, kun je bij de mondhygiënist terecht.
Bij kwetsbare ouderen en mensen met dementie komen relatief vaak mondproblemen voor. Bijvoorbeeld doordat ze vaak verschillende medicijnen gebruiken, met vaak een droge mond als gevolg. Ook de afname van de motoriek en minder motivatie voor een goede dagelijkse mondverzorging spelen een rol.
Goede mondzorg is ook bij dementie van het allergrootste belang. Pijn in de mond kan aanleiding geven voor onrust, agitatie, niet willen eten enz. Mensen met dementie kunnen deze vaak niet goed aangeven en zijn vaak minder goed in staat de juiste verzorging toe te passen.
Mondhygiëne – Door uw gebit dagelijks goed te reinigen houdt u uw tanden, kiezen en tandvlees gezond. U voorkomt zowel gaatjes als ontstoken tandvlees. Tweemaal per dag minimaal twee minuten poetsen met fluoridetandpasta, in combinatie met het gebruik van bijvoorbeeld tandenstokers, ragers en flosdraad.
Vanaf 1 juli 2020 zijn er twee soorten mondhygiënisten: de mondhygiënist en de geregistreerd-mondhygiënist. Hun taken blijven hetzelfde, maar de bevoegdheden liggen anders. Voor de mondhygiënist verandert er niets. Dus: hij of zij mag alleen boren, vullen, verdoven en foto's maken in opdracht van een tandarts.
Als er eenmaal tandsteen is gevormd, kan dit weggehaald worden door een mondhygiënist, preventieassistent of tandarts. Tandsteen verwijderen kan op twee manieren: met behulp van een haakje – waarbij het tandsteen wordt weggekrabd – of met een apparaat dat ultrasone trillingen geeft.
Alle tandplak moet nauwkeurig verwijderd worden op tanden en kiezen, waar het nog blijft zitten kunnen gaatjes en tandvleesontstekingen ontstaan. Vergeet het reinigen tussen de tanden niet! Houd 2 poetsmomenten per dag aan, 2 keer per dag poetsen met fluoridetandpasta is nodig voor de bescherming tegen gaatjes.
Op latere leeftijd kunnen aan de tandwortel gaatjes ontstaan: de zogeheten wortelcariës. Het tandvlees trekt zich terug, waardoor de tandwortel gedeeltelijk bloot komt te liggen. Op deze plaats ontbreekt het beschermende glazuurlaagje. Tanden en kiezen zijn hier extra kwetsbaar voor gaatjes.
Tandvlees- en kaakbotontstekingen (gingivitis, parodontitis)
Eén derde tot meer dan de helft van de ouderen heeft parodontitis. Bij vergevorderde parodontitis komen de tanden los te staan en kunnen ze zelfs spontaan uitvallen.
Remedies en behandelingen voor een droge mond
Neem tijdens maaltijden iets te drinken, zoals water. Drink water voor, tijdens en na de maaltijd. Kauw op suikervrije kauwgom of zuig op suikervrije snoepjes om de aanmaak van speeksel te stimuleren. Vermijd roken en het drinken van alcohol.
Gebruik fluoridetandpasta
Fluoride maakt tandglazuur sterker en minder goed oplosbaar in zuur. Gebruik daarom een tandpasta met fluoride. U kunt met fluoridetandpasta poetsen ook als uw kind of cliënt na het poetsen niet kan spoelen. Het inslikken van een klein beetje tandpasta is niet erg.
Wanneer je bij de tandarts bent dan is deze verplicht om je zo goed mogelijk te helpen. Pijnklachten zijn altijd vervelend en hebben een onderliggende oorzaak. Als patiënt heb je recht op hulp bij pijn. De tandarts is verplicht om je informatie over een behandeling te geven en gebruik te maken van de beste materialen.
Als je van tandarts wilt veranderen, dan mag dat. In Nederland bestaat het recht op vrije keuze van behandelaar. Een tandarts heeft geen acceptatieplicht. Als zijn praktijk vol zit, hoeft hij/zij je niet te behandelen.
Daarbij wordt onder lokale verdoving het tandvlees losgemaakt en worden de tandwortels met direct zicht gereinigd. Het tandvlees wordt gecorrigeerd, zodat de diepte van de pockets wordt verminderd en het wordt gehecht. De hechtingen worden na 14 dagen verwijderd.
Allereerst spoelt de parodontoloog de pocket met speciale mondspoeling. Is er tandsteen aanwezig, dan wordt deze onder plaatselijke verdoving verwijderd. Zo'n behandeling heet een curettage. Ook wordt bij ontsteking van de tandvleespocket vaak antibiotica voorgeschreven.
IS DE BEHANDELING PIJNLIJK? Het meten van de pockets en het reinigen van de tanden en kiezen kan gevoelig zijn. U kunt daarom kiezen voor een verdoving. Onze zorgverleners nemen uitgebreid de tijd om de behandeling zo comfortabel mogelijk te laten verlopen.
Vitamine A belangrijk voor je tandvlees
Een tekort aan vitamine A kan leiden tot een slechte gezondheid van het tandvlees. Vitamine A helpt ook om ongewenste ontstekingsreacties te voorkomen. Zorg er daarom voor dat je dagelijks voldoende vitamine A binnenkrijgt want dat houdt je tandvlees gezond.
Borstel de randen van het tandvlees voorzichtig mee. Een belangrijke aanvulling op dit ritueel is flossen, stokeren of rageren, soms aangevuld met een mondspoelmiddel of tongschraper. Bij teruggetrokken tandvlees is het extra belangrijk om voorzichtig en vooral niet te hard te poetsen, maar wel zorgvuldig.