De kleinste roofvogels zijn dwergvalken met een vleugelspanwijdte van 15 centimeter.
Het smelleken is de kleinste roofvogel van Europa. Daarom wordt deze superfanatieke jager ook wel dwergvalk genoemd. Hij is niet veel groter dan een merel, maar ondanks zijn lengte heeft hij niet veel moeite andere vogeltjes buit te maken. Het smelleken broedt niet in Nederland, maar is deze maand nog wel te zien.
Het smelleken is de kleinste valkensoort. Bidt niet zoals een torenvalk.
Vogels die bidden, hebben zonder uitzondering een uitstekend gezichtsvermogen. Bekende "bidders" zijn soorten uit de families valken, sperwers (niet alle soorten), sternen en kerkuilen.
Slimme slechtvalk
Kleine vogels vliegen dus 's nachts voor de veiligheid, maar hoe veilig zijn ze nog? Een van de roofvogels, de slechtvalk, is erachter gekomen dat kleine vogels 's nachts veel doortrekken, zegt bioloog en vogelspotter Hoogenstein. "Daar zijn we ook met behulp van de luchtmacht achtergekomen.
Uilen. De zeearend is de grootste Europese arend, en hoewel hij hier niet broedt of overwintert, kan je hem toch jaarlijks waarnemen. Uilen zijn nachtroofvogels. Ze hebben ook klauwen zoals de dagroofvogels, maar met twee tenen naar voren en twee naar achteren.
Torenvalken 'bidden' vaak langs de kant van de weg. Bidden is eigenlijk vliegend stilstaan in de lucht, zoals te zien in de foto boven dit artikel. Hij slaat snel met zijn vleugels, maar hangt op één plek en houdt zijn kop stil. Zo ziet hij alles op de grond, zelfs een onvoorzichtige muis, die hij meteen grijpt.
Uilen eten ook vlees en jagen ook op prooidieren. Toch rekenen we ze niet tot de roofvogels. Ze hebben duidelijk een andere bouw dan roofvogels. Roofvogels hebben drie tenen van hun klauwen naar voren gericht staan en één teen naar achteren.
De Andescondor komt in Zuid-Amerika voor. Hij is met een spanwijdte van meer dan 3 meter de grootste roofvogel op aarde.
Herkenning. Grote valk met zware borst, spitse vleugels met vrij brede basis en een tamelijk korte staart. Kan soms erg slank overkomen, maar in schroevende vlucht minder. Volwassen vogels zijn licht van onderen, met contrasterende zwarte kopkap en baardstreep.
Unieke roofvogel door zijn uitgesproken voedselvoorkeur: larven, poppen, volwassen wespen en honing.
In 2017 broedde in Nederland vijftien roofvogelsoorten, namelijk Havik, Sperwer, Buizerd, Wespendief, Torenvalk, Boomvalk, Slechtvalk, Bruine Kiekendief, Blauwe Kiekendief, Grauwe Kiekendief, Steppekiekendief, Rode Wouw, Zwarte Wouw, Zeearend en Visarend.
Volwassen mannetjes hebben opvallende zwarte vleugelpunten, grijs in de vleugels en een grijze staart. Vrouwtjes groter, geheel bruin met een roomwitte kruin, keel en vleugelboeg. Juveniel lijkt op vrouw, maar heeft zwartbruin kleed en gaaf verenkleed (geen rui).
Buizerd. Een van onze bekendste roofvogels. Je ziet hem vaak op paaltjes langs de weg zitten. Hij eet bijna alles wat hij te pakken kan krijgen: muizen, mollen en konijnen maar ook wel regenwormen.
Eten en gegeten worden. De kerkuil heeft drie natuurlijke vijanden: havik, oehoe, en steenmarter. De steenmarter, die zich snel uitbreidt en ook beschermd is, overvalt nogal eens een broedende kerkuil.
In Nederland hebben we niet zoveel van vogels te duchten, maar er zijn wel enkele vogelsoorten die agressiever op mensen reageren dan andere. Dat zijn voornamelijk grotere vogels en roofvogels, als kraaien, meeuwen, buizerds, arenden, haviken, valken en Europese oehoe's.
Net als bij mensen zitten de oren van vogels aan de zijkant van de kop. Maar in plaats van twee vlezige flaporen zijn de vogeloren goed verborgen. De oorgaten van vogels zijn maar moeilijk te zien omdat ze bedekt worden door speciale veertjes.
Slechtvalken zijn de snelste vogels ter wereld. Horizontaal vliegen ze met een snelheid van wel 150 km/u en in duikvlucht schakelen ze nog ettelijke versnellingen hoger. Het record staat op niet minder dan 389 km/u, nét 20 km/h sneller dan de hoogste snelheid die ooit in een Formule 1-bolide gehaald werd.
Hoewel bij bidden gelijk gedacht wordt aan de torenvalk, zijn er veel meer vogels die dit ook doen. Bijna alle roofvogels kunnen tot op zeker niveau bidden, maar sommige zijn er wel aanzienlijk beter in, zoals kerkuilen bijvoorbeeld. Maar ook sterns zoals de visdief en de Noordse stern kunnen dit.
Sam denkt dat de rondcirkelende vogels buizerds waren. Die durven ook weleens kippen mee te nemen. Jan Rodts van Vogelbescherming Vlaanderen gelooft echter niet dat een buizerd een hondje kan optillen en laten vallen op zo'n manier dat het zijn nek breekt. Buizerds vallen normaal geen hondjes aan.
Opportunistisch in voedselkeuze. Vooral kleine zoogdieren, zoals woelmuizen (in Nederland veel veldmuis, rosse woelmuis) en jonge konijnen. Ook regenwormen, kevers, amfibieën, jonge vogels en aas. Over het algemeen geen snelle jager, maar kan soms vogels en volwassen konijnen pakken.
Wilde konijnen kennen immers vele vijanden. Ze zijn een ideale prooi voor wilde vogels zoals uilen, haviken, adelaars en valken, wilde honden, katten en zelfs grondeekhoorns.