Het netvlies is sterk doorbloed en bevat miljoenen lichtgevoelige cellen: kegeltjes en staafjes. Deze vangen het licht op dat het oog binnenkomt en zetten het om in elektrische signalen die naar onze hersenen gaan. Het heeft ongeveer 6 miljoen kegeltjes die we gebruiken bij daglicht of goed kunstlicht.
De staafjes (ongeveer 100-120 miljoen) registreren licht en donker en zijn vooral belangrijk bij het zien in het donker (lage lichtintensiteit). Ze zijn verdeeld over het netvlies, maar zijn niet aanwezig in het centrale deel van het netvlies (fovea).
Kegeltjes functioneren optimaal bij fel licht. De andere lichtgevoelige cellen, de staafjes, functioneren daarentegen beter bij flauw licht. Kegeltjes maken kleurwaarneming mogelijk en hiermee is het zicht scherper en kunnen sneller veranderingen in het beeld worden waargenomen dan met staafjes.
In het netvlies van het oog zitten staafjes en kegeltjes. Die vangen licht op. De kegeltjes zijn lichtgevoelige cellen die details en kleuren kunnen waarnemen. Met de staafjes zien we in de schemering.
Achterin het oog, aan de binnenzijde, ligt het netvlies (retina). Het netvlies bevat twee soorten lichtgevoelige cellen: kegeltjes en staafjes. Die zetten het licht om in elektrische signalen die vervolgens naar de hersenen worden gestuurd.
De staafjes zijn bijzonder lichtgevoelig en zorgen ervoor dat we in het donker kunnen zien. Ze absorberen echter het licht allemaal even sterk, waardoor ze geen onderscheid kunnen maken tussen golflengte en intensiteit – en daarmee ook niet tussen kleuren.
Dit is te zien wanneer de ogen gesloten zijn en deze naar de achterkant van de oogleden kijken. In een lichte kamer ziet men een donkerrode kleur doordat een kleine hoeveelheid licht de oogleden binnendringt en de kleur aanneemt van het bloed waar het doorheen geschenen is.
Elk oog bezit ongeveer 120 miljoen staafjes en ongeveer 6 miljoen kegeltjes. Ze zijn weliswaar over het hele netvlies verdeeld maar in het midden bevinden zich per vierkante mm meer cellen dan aan de rand van het netvlies. Je ogen moeten dan ook continu bewegen om al de onderdelen van de omgeving scherp te kunnen zien.
Dat heet glasvocht. Als u ouder wordt, kunnen er een soort klontjes in het glasvocht ontstaan. Die klontjes ziet u als zwevende, zwarte vlekjes.
Bij een enucleatie wordt het oog verwijderd maar blijven de oogspieren wel behouden. De operatie wordt onder narcose verricht. Het oog wordt verwijderd en er wordt een implantaat in de oogkas geplaatst waaraan de oogspieren weer worden vastgehecht.
Door het verouderingsproces (slijtage) kunnen er bloedvaatjes in en onder het netvlies ontstaan. Deze zijn van slechte kwaliteit, waardoor ze gemakkelijk bloed en vocht lekken. Het vocht hoopt op in het centrale gedeelte van het netvlies. Daardoor kunt u niet goed meer zien (minder scherpte en/of vervorming).
Macula degeneratie is een oogaandoening waarbij schade ontstaat aan het centrale gedeelte van het netvlies: de gele vlek (oftewel de macula lutea). Als u macula degeneratie heeft, is uw beeld vervormd. Ook ziet u niet meer scherp en centraal minder details. Middenin uw beeld zit dus een wazige, vervormde vlek.
Behandeling. Nachtblindheid is niet te genezen als het om een erfelijke aandoening gaat. In het beste geval blijft de toestand stabiel, maar meestal verergert het. Het is wel belangrijk regelmatig een oogarts op te zoeken.
Als wij kleuren zien, zien we eigenlijk licht van verschillende golflengten. We zien kleuren, omdat een voorwerp alleen maar één bepaalde kleur licht weerkaatst. Denk maar eens aan een rode bal. Deze bal is rood, omdat de bal alleen maar rood licht weerkaatst en het andere licht opneemt.
Er zijn twee soorten zintuigcellen: staafjes en kegeltjes . De staafjes hebben een lage drempelwaarde voor licht. Je gebruikt de staafjes om te kijken in het donker. Met staafjes nemen we geen kleur waar, maar alleen grijstinten.
Bel direct de huisarts of huisartsenpost als u lichtflitsen ziet. Lichtflitsen kunnen komen door glasvochtloslating of een scheur in het netvlies. Het kan zijn dat u met spoed naar de oogarts moet. Ook bij migraine kunt u lichtflitsen zien.
De meeste mensen zien met twee ogen, waardoor zij in staat zijn tegelijkertijd twee iets verschoven beelden waar te nemen.
Op internet zijn de gekste beweringen te vinden als het gaat om de afstand waarop het menselijk oog nog in staat is om een vlammetje van een kaarsje te zien. Soms wordt er beweerd dat we een vlammetje dat 48 kilometer van ons verwijderd is nog met het blote oog kunnen zien.
Achromatopsie: Bij mensen met achromatopsie werken geen van de kegeltjes. Daardoor kunnen ze geen kleuren zien, maar alleen zwart-wit- en grijstinten. In feite zijn deze mensen echt kleurenblind.
In tegenstelling tot mannen, waar 1 op 12 kleurenblind is, heeft slechts 1 vrouw op 255 moeite om kleuren te onderscheiden. Daar komt nog eens bij dat vrouwen zonder het zelf te beseffen misschien wel 99 miljoen meer tinten kunnen zien door een extra type kegeltje in het oog.
Het menselijke oog kan ongeveer 160 kleurmengels waarnemen, samengesteld uit een mix van de 3 primaire kleuren: blauw, groen en rood. In het netvlies zitten blauwe, groene en rode kegels. In het centrum van het netvlies bevinden zich kegeltjes die de beelden opvangen.
Vitamine-C voor ogen
Die is te vinden in fruit, zoals sinaasappels, kiwi's en aardbeien, en in groenten, zoals broccoli, sareptamosterd en paprika. Naast bron van antioxidanten helpt het ook om staar te vertragen en ze geven de benodigde oogvitaminen tegen maculadegeneratie.
Wereldwijd is bruin de meest voorkomende oogkleur, gevolgd door blauw. Groen is het meest zeldzaam.
Het goede nieuws voor alle brildragers is: door het dragen van een bril gaan de ogen niet verder achteruit. Veeleer is het tegengestelde het geval: als je ondanks een oogafwijking geen bril draagt of brillenglazen met de verkeerde sterkte hebt, kan bijziendheid (myopie) verslechteren.