Iedereen is wel eens overprikkeld; dit is helemaal niet gek. Maar sommigen hebben er net wat vaker last van dan anderen. Het kan zijn dat je last hebt van chronische overprikkeling. In dat geval krijgt je
Overprikkeling of een te vol werkgeheugen kan leiden tot een emotionele reactie, zoals boos of geagiteerd reageren, emotioneel worden of juist heel stil worden en zich terugtrekken. Ook kunnen mensen er lichamelijke klachten van krijgen of kunnen bestaande klachten tijdelijk verergeren.
De precieze oorzaak van overprikkeling is onbekend. Wel zijn er ideeën over de mogelijke oorzaken: Eén van de oorzaken heeft te maken met hoe de hersenen informatie van de zintuigen verwerken. De drempelwaarde om een geluid waar te nemen is veranderd waardoor je het geluid harder hoort dan het eigenlijk is.
Mensen reageren verschillend op prikkels als geluid, licht, temperatuur, drukte en geur. Sommige mensen zijn er minder gevoelig voor, terwijl anderen er juist heel gevoelig voor zijn. Als iemand overprikkeld is, voelt diegene zich meestal emotioneler, gestresst, onrustig en vermoeid.
Er zijn nog nauwelijks vastgestelde behandelingen voor overprikkeling. Behandeling kan zich wel bijvoorbeeld richten op: goede uitleg over prikkels, prikkelverwerking, hersenletsel aan de persoon met hersenletsel en de naasten, zodat ook uitleg naar de omgeving makkelijker wordt.
Carbamazepine kalmeert overprikkelde zenuwen in de hersenen. Vermindert verder dorst en hoeveel u moet plassen. Bij epilepsie, zenuwpijn, manie (bipolaire stoornis) en ontwenningsverschijnselen bij alcoholverslaving.
Bij mensen die last hebben van overprikkeling, zien we vaak specifieke afwijkingen in het EEG.
Wanneer raak je sneller overprikkeld? Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld doordat jouw brein de prikkels die je binnenkrijgt niet goed filtert, waardoor je te veel prikkels binnen krijgt. Een andere oorzaak is dat je brein geen onderscheid maakt tussen hoofd- en bijzaken.
Het herstel van het 'tijdelijke' ziektebeeld (h-ZZO, hersenletsel gerelateerd Ziektebeeld Zintuiglijke Overprikkeling) ontstaan uit zintuiglijke overbelasting kan weken, maanden en – soms en voor sommigen – jaren duren.
Gevolgen van overprikkeling
Je kunt ook emotionele klachten krijgen, zoals sneller geïrriteerd raken, ongeduldig of boos worden of sneller gaan huilen. Cognitieve gevolgen zijn bijvoorbeeld moeite om op de juiste woorden te komen, traagheid in denken, minder concentratie of vergeetachtiger zijn.
"We overbelasten en overstimuleren onze hersenen wanneer we proberen te veel tegelijk te doen," zegt Lisa MacLean, MD, psychiater bij Henry Ford Health. "Chronische overstimulatie kan ervoor zorgen dat je je gestrest voelt, opgebrand en niet in staat bent om met stressoren om te gaan .
Hoogsensitiviteit is een karaktereigenschap
Het kost simpelweg meer tijd en energie om deze prikkels, zoals bijvoorbeeld geluid en drukte, te verwerken.
De mentale gevolgen van overprikkeling bij HSP verschilt per persoon. Sommige kunnen zich niet meer concentreren.Anderen worden emotioneler, voelen zich onmachtig of krijgen een korter lontje.Anderen zeggen vooral heel moe te worden.
Emotionele overprikkeling: Dat houdt in dat emoties veel te heftig binnen komen. Wanneer je bijvoorbeeld gaat huilen als je heel erg moe bent, kan er sprake zijn van emotionele overprikkeling. Of emotioneel wordt bij het inleven of meeleven met een ander.
Een zogenaamde HSP (Highly Sensitive Person of hoogsensitief persoon) is iemand die gevoeliger is voor indrukken en prikkels dan gemiddeld. Hij of zij neemt subtielere nuances waar in de lichaamstaal en stemmingen van anderen en is gevoeliger voor licht, geuren en geluiden.
Kalibreer uw omgeving om deze nog beter af te stemmen op uw behoeften .
Wetende dat je partner gemakkelijk overprikkeld raakt door zijn of haar omgeving, kun je proactief je thuisomgeving aanpassen om beter bij hem of haar te passen. Zorg voor zachte kussens en dekens. Zet dimmers op je lampen.
Naast de eetwissels is het voor je hersenen gezond om:
Genoeg water en thee zonder suiker te drinken. Een volwassene heeft elke dag 1,5 tot 2 liter vocht nodig. Als het erg warm is of als je intensief beweegt, is dit nog wat meer. Drink je te weinig, dan kun je last krijgen van problemen met denken.
Als je merkt dat jouw hoofd nooit stil staat, neem dan de tijd om regelmatig zelf even tot stilstand te komen. Investeer in het bouwen van een betere relatie met jouw brein en jouw denken door jezelf dagelijks te bevragen en neem de tijd voor bijvoorbeeld meditatie.
Als je overprikkeld bent, heb je het gevoel alsof alles je te veel is. Alle lichten, geluiden of geuren komen plotseling als een stortvloed op je af en het liefst verstop je je veilig in huis met alle gordijnen dicht.
Lichamelijke factoren hebben te maken met de witte stof (zenuwbanen) en grijze stof (zenuwcellen) binnen onze hersenen. Tegelijkertijd is niet precies aan te wijzen waar in je hersenen problemen met trager denken ontstaan. Mentale factoren kunnen zijn pijn, depressie, vermoeidheid, medicatie, slaapproblemen, stress.