De meeste asbestsaneringen verlopen gecontroleerd en zonder incidenten, maar het kan gebeuren dat gebouwen en inventaris tijdens de sanering besmet worden met asbeststof terwijl op die plekken voor de aanvang van de sanering geen asbest aanwezig was. Dan wordt gesproken van een asbestbesmetting.
Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. De vezelachtige structuur is te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal (pas op dat u asbestvezels niet inademt). Asbest is vaak wit tot lichtgrijs.Golfplaten als dakbedekking zijn vaak grijs, zwart of roodachtig van kleur.
Tot in de jaren '80 is in en om veel huizen asbest toegepast, vaak in de vorm van asbesthoudend cement. Asbestcementplaten bevinden zich het meest in gevels, het dakbeschot, in en rondom schoorstenen, in of bij de cv-installatie, op galerijen van flats en als golfplaat op schuren en garages.
Asbestdaken kunnen beschadigen ('verweren') door weer, wind en mos. Dan komen er asbestvezels vrij. Je kunt een dak met asbest (bijvoorbeeld in golfplaten, dakleien of bitumen) daarom het beste (laten) vervangen. In oude voorwerpen zoals warmhoudplaatjes, elektrische kachels en strijkijzers, kan ook asbest zitten.
Wat is asbestsanering? In de bouw houdt de term saneren of sanering in het verbeteren door wat verouderd en vervallen is te verwijderen. Met andere woorden: het laten verwijderen van asbest in of om uw woning, schuur of bedrijfspand.
U kunt niets doen. Er zijn geen medische testen waarmee u kunt zien hoeveel asbest u heeft ingeademd. Asbestvezels zijn bijvoorbeeld niet te zien op een röntgenfoto. En de kans dat u ziek wordt is klein, als u slechts eenmaal in aanraking bent gekomen met asbest.
U moet het asbest niet zelf verwijderen. Eerst moet de Inspectie SZW poolshoogte nemen, daarna kan een gecertificeerd verwijderingsbedrijf de asbest weghalen. In de tussentijd moet u niet op deze locatie werken.
Het duurt gemiddeld ongeveer 40 jaar voordat amfibool-asbest na inademing kan leiden tot borst- en longvlieskanker (mesothelioom). Leeftijd op het moment van blootstelling, is dan ook van invloed op de kans dat er (nog) kanker kan ontstaan.
Ja, je mag in principe wonen in een huis waar asbest aanwezig is. Het is echter belangrijk om te weten of het asbesthoudende materiaal in goede staat verkeert en niet wordt verstoord. Als het asbest goed is afgesloten en niet wordt blootgesteld aan slijtage of schade, is het risico op blootstelling aan vezels laag.
Asbest is alleen schadelijk als je losse vezels inademt. Hoe schadelijk hangt af van de totale hoeveelheid asbestvezels die je tijdens je leven inademt. Hoe meer asbestvezels je gedurende je leven inademt, hoe groter de kans op het krijgen van kanker door asbest.
Zolang asbest goed in ander materiaal vastzit, is er niet veel aan de hand en kun je het rustig laten zitten. Maar als je erin gaat breken, boren of zagen, komen er kankerverwekkende vezels vrij. Vooral in huis is dat onwenselijk: het asbest kan daar lang aanwezig blijven waardoor het risico op inademen groot is.
Asbestvezels zijn niet met het blote oog waar te nemen, alleen met licht- en polarisatiemicroscopie (PLM) en scanning elektronenmicroscopie (SEM). Hierbij wordt de aanwezigheid van asbest en het exacte type asbest bepaald door specifieke kenmerken, zoals morfologie, brekingsindex en chemische structuur.
Asbestvezels zijn zeer licht en hebben een aerodynamische eigenschap, waardoor ze lang in de lucht kunnen blijven zweven. Onder ideale omstandigheden kunnen asbestvezels uren tot zelfs dagen in de lucht blijven hangen. De exacte duur hangt echter af van verschillende factoren, zoals luchtstromingen en ventilatie.
Er zijn verschillende asbest soorten, die in verschillende maten risico's opleveren. Zo zijn bruin- en blauw asbest bijvoorbeeld gevaarlijker dan wit asbest.
Antwoord. Wilt u weten of een product of materiaal asbest bevat? Dit kunt u door een gecertificeerd laboratorium laten vaststellen.
Inventariseren, melden, verwijderen en vrijgeven
Vóór aanvang van het werk moet het asbest verwijderd zijn, tenzij de werksituatie daarmee onveiliger wordt. Hiertoe moet er een asbestinventarisatie plaatsvinden. Deze is verplicht bij gebouwen en objecten die vóór 1994 gebouwd zijn.
De eigenaar van het asbest betaalt de kosten voor het verwijderen van asbest. Wat is asbest?
Het gevaar van een asbest dakbeschot
In vaste vorm zorgt het niet voor een gezondheidsrisico. Wanneer er echter losse asbestvezels vrijkomen is het zeer schadelijk.
Voelen of een materiaal asbesthoudend is, is niet mogelijk. Dat kan alleen in een laboratorium microscopisch onderzocht en vastgesteld worden. Helaas zijn asbest(vezels) ook geheel geurloos.
De meest voorkomende ziekten zijn asbestose en mesothelioom. Bij asbestose worden asbestvezels door bindweefsel in het longweefsel opgenomen. De longen verliezen hierdoor hun elasticiteit, waardoor het ademhalen moeilijker wordt. De ziekte is niet kwaadaardig en ook niet per definitie dodelijk.
Het inademen van asbestvezels kan op den duur verschillende typen kanker veroorzaken, zoals borstvlies- en buikvlieskanker (mesothelioom), asbestlongkanker en asbestlarynxkanker. Ook kan asbestblootstelling leiden tot andere ziekten, zoals asbestose (stoflongen) en pleuraplaques.
Als u lijdt aan asbestose, kan het helaas niet worden genezen. Mensen die asbestose hebben, doordat zij blootgesteld zijn aan asbest, kunnen een financiële compensatie aanvragen. Hoeveel de financiële compensatie bevat, is afhankelijk van hoeveel u bent blootgesteld.
Mesothelioom, ook wel longvlieskanker of asbestkanker genoemd, wordt bijna altijd door asbest veroorzaakt. Asbest verhoogt ook het risico op longkanker. (Passieve) rokers die asbestvezels hebben ingeademd, lopen een nog groter risico op longkanker.
Er kunnen vezeldeeltjes loskomen die een risico vormen voor de gezondheid. Asbestvezels die in de lucht zweven, kunnen na inademen diep in de longen doordringen.Dat kan - meestal pas na jaren - longkanker of mesothelioom (longvlies- of buikvlieskanker) veroorzaken.