Verslaving komt het meest voor onder de jongeren. Van alle volwassen gebruikers van sociale media, inmiddels 87 procent van de volwassen bevolking, vindt 10 procent zichzelf verslaafd. Vrouwen geven bijna twee keer zo vaak aan dat ze verslaafd zijn dan mannen.
Social media gebruik afgelopen jaar gegroeid
Het aantal gebruikers van social media onder 15 jaar en ouder bedraagt, net zoals in 2021, 13,7 miljoen gebruikers. Wel zijn we social media actiever gaan gebruiken het afgelopen jaar. We gebruiken meer platforms en spenderen er meer tijd: gemiddeld 107 minuten per dag.
In 2017 is bij 7,4 procent van de leerlingen in het voortgezet onderwijs sprake van problematisch gebruik van sociale media. In groep 8 van het basisonderwijs gaat het om 3,5 procent. Deze cijfers zijn afkomstig uit het HBSC-onderzoek onder scholieren.
De helft van de 12-tot 16-jarigen noemt zichzelf verslaafd aan social media, zo blijkt uit onderzoek. Dit aantal is de laatste jaren sterk aan het stijgen, ook onder oudere leeftijdsgroepen.
Wetenschappelijk is het bestaan van een sociale media verslaving nog niet bewezen. Officieel is het dus ook nog geen verslaving. Echter in de praktijk zien we steeds vaker dat mensen in de problemen komen doordat ze te veel en te vaak sociale media gebruiken.
Internetverslaving is de meest voorkomende verslaving onder jongeren. Onder internetverslaving vallen verschillende soorten verslavingen, zoals gameverslaving, social media verslaving, chatverslaving en pornoverslaving. Iedereen gebruikt internet.
Bij de verslavingszorg melden zich nauwelijks mensen met internetverslaving aan. In 2015 ging het om 537 mensen die zich hadden aangemeld voor problemen met internetgamen (1). De groep problematische internetgebruikers wordt geschat op enkele procenten van de groep internetgebruikers (2).
Met name onder jongeren is het gebruik van social media het afgelopen jaar toegenomen, zo zien we in Nationale Social Media Onderzoek 2021. Jongeren geven aan dat ze per dag ruim een kwartier langer op social media zitten dan een jaar geleden. Totaal spenderen zij nu 160 minuten per dag aan social media.
Sociale media zijn meesters in variabele beloningen, want je weet nooit of er meldingen voor je klaar staan. En dat maakt het zo verleidelijk om foto's te delen en updates te plaatsen.
Vrijwel iedereen in de leeftijdsgroep van 12 tot 45 jaar gebruikte in 2019 sociale media (meer dan 95 procent). Vooral 65- tot 75‑jarigen gebruiken de laatste jaren vaker sociale media. In 2019 was 76 procent van de mensen in deze leeftijdscategorie actief op sociale media, tegen 40 procent in 2014.
Al twee jaar op rij is TikTok met ruime afstand het snelst groeiende social media platform. In 2022 ligt het aantal TikTok-gebruikers maar liefst 75% hoger dan een jaar eerder. Naast TikTok maakte ook Instagram een enorme groei door. Van de grote platformen wint Instagram nog het snelst aan populariteit.
Instagram is het afgelopen jaar gegroeid met maar liefst 830.000 gebruikers. Dit is een percentage van 20. Net als vorig jaar zijn jongeren tussen de 15 en 19 jaar de grootste groep Instagramgebruikers.
Traditionele top 5 blijft ook in 2022 ongewijzigd
In totaal zijn 13,7 miljoen Nederlanders actief op één of meerdere sociale media kanalen, net als vorig jaar.
Over het algemeen worden de sociale media het meest gebruikt in de Scandinavische landen. In Nederland zijn beide netwerken net iets populairder dan gemiddeld. Hieronder zie je de verschillen in gebruik van Instagram en Facebook per land.
De constante vergelijking tussen jezelf en wat je van anderen leest of ziet, pakt lang niet altijd in het voordeel van de gebruiker uit. Volgens een ander onderzoek uit 2018 blijkt dat mensen die hun social-mediagebruik beperkten tot 30 minuten per dag, minder gevoelens van depressie en eenzaamheid ervaarden.
Je kunt sociale media inzetten om meer naamsbekendheid, verkeer naar je website, fans en volgers te creëren. Door sociale media te gebruiken heb je de mogelijkheid om een dialoog aan te gaan met je doelgroep en weet je wat er leeft bij jouw publiek.
Het doel van social media is over het algemeen wel hetzelfde, namelijk aandacht vragen voor een bepaald doel. Dit kan in de persoonlijke aard liggen, maar ook met een commercieel tintje worden uitgebracht. Aandacht is waar het steeds vaker om gaat en diezelfde aandacht wil jij vragen voor jouw product of dienst.
13 is de minimumleeftijd volgens de algemene voorwaarden van TikTok.
Populaire categorieën onder jongeren zijn mode en sport. Daarnaast zijn communities op Instagram booming, zoals travellers, fashionista's, fitgirls, sneakerfreakers, etc. Jongeren hebben contact met elkaar via de comments en eigen hashtags.
Het gebruik van sociale media is vooral populair onder jongeren, maar de laatste jaren maken ook steeds meer ouderen er gebruik van (CBS, 2017). Beide groepen gebruiken het met name om tekstberichten uit te wisselen, bijvoorbeeld via WhatsApp. In 2017 deden 8 op de 10 personen van 12 jaar of ouder dit wel eens.
De traditionele top-5 blijft gelijk
In totaal zijn 13,7 miljoen Nederlanders actief op één of meerdere sociale media. Als je WhatsApp tot de social media rekent – en dat is een grote als, doordat het openbare karakter bij WhatsApp ontbreekt - is dat platform nog steeds ruimschoots het grootst.
Veel informatie. Wanneer je veel op social media zit, gaan je hersenen anders werken. Je hersenen worden bij het zien van alle foto's, statusupdates en filmpjes in korte tijd blootgesteld aan heel veel informatie die snel voorbij flitst. De hersenen krijgen dus heel veel informatie te verwerken en dat is best pittig.