Het ABCD-model. Waarbij 'A gedrag' getypeerd wordt als frustratieagressie gericht op zich zelf, 'B gedrag' als frustratieagressie op de organisatie of het beleid, 'C gedrag' als instrumentele agressie en 'D-gedrag' als (be)dreigend en fysiek: bedreiging op persoon, spullen te gooien of de ander aan te raken.
Definities van agressie
Agressie is elke vorm van grensoverschrijdend gedrag dat (on)bedoeld mentale en/of fysieke schade veroorzaakt. Van agressie is sprake wanneer iemand iets van je probeert te pakken dat je niet wilt geven (mentaal, emotioneel, fysiek, materieel).
Net zoals trillen een fysiek signaal van irritatie is, kunnen andere bewegingen ook indicatief zijn voor opkomende agressieve uitingen. Voorbeelden hiervan zijn het schudden met een vinger of het hoofd, het ballen van een vuist, of rusteloos schuifelen met een voet.
Agressief gedrag kan verschillende oorzaken hebben. Het kan te maken hebben met het karakter van je kind, maar ook met de vrienden met wie je kind omgaat. De oorzaak kan ook liggen in spanningen en stress. Het is ook mogelijk dat je kind moeite heeft om emoties te beheersen.
Willekeurige agressie: demente bewoner die gaat slaan en schreeuwen als je hem wilt verschonen omdat hij zich bevuild heeft. Reageren als WATER met beetje ROTS. Seksuele intimidatie: Was je mijn rug, je doet dat zo lekker….
Psychopathologische agressie: deze vorm zie je vaak in combinatie met middelengebruik (drank/drugs, medicatie) of als gevolg van neurologische of psychiatrische aandoeningen, zoals dementie en PTSS. Doordat je niet precies weet wat er in het hoofd van de cliënt omgaat is het lastig in te schatten hoe hij zal handelen.
Antisociaal gedrag: Als je antisociaal gedrag laat zien word je niet alleen vaak boos, maar doe je ook dingen die echt niet mogen. Bijvoorbeeld schreeuwen, pesten, liegen en vechten. Ook maak je wel eens dingen stuk of steel je. En het kan zijn dat je weleens spijbelt of wegloopt.
Kort gezegd is boosheid een emotie waarbij er uiting wordt gegeven aan onderliggende frustraties. Een frustratie die overal over kan gaan, onbegrip van de omgeving of juist onbegrip over jezelf. Op het moment dat frustratie toeneemt, neemt ook de emotionele spanning toe.
Wat gebeurt er bij boosheid of woedeaanval in de hersenen? Kenmerkend voor een driftbui is dat lichaam en geest volledig zijn overgenomen door wat we ook wel het "reptielenbrein" noemen. Dit is het deel van de hersenen wat voor overleving zorgt en gereguleerd wordt door met name onze emoties.
In elk geval is het niet aan jou om je man zo ver te krijgen dat hij zijn emoties toont of überhaupt voelt. Het is aan jou om je grenzen aan te geven. Het beste wat je kunt doen, is met hem om de tafel zitten en afspraken maken. Als jij genoeg hebt van zijn boosheid en dat zegt, moet hij inbinden en afstand nemen.
Intimidatie is een andere vorm van manipulatie. Daarbij probeert iemand je gedrag te beïnvloeden door je doelbewust af te schrikken, voor schut te zetten, bang te maken, in verwarring of verlegenheid te brengen of te verlammen.
Emotionele of geestelijke mishandeling
Van emotioneel of geestelijk geweld is bijvoorbeeld sprake als een volwassen persoon een kind regelmatig uitscheldt, vernedert of het kind opzettelijk bang maakt.
Hiervoor kun je een ABC-observatie gebruiken. ABC staat voor Antecedents (dat wat vooraf ging), Behaviour (het gedrag) en Consequences (het gevolg). De ABC-methode legt dus verband tussen het gedrag, datgene wat het gedrag opriep en de gevolgen van het gedrag.
De ABCDE-methodiek is een werkwijze waarbij hulp wordt verleend volgens het principe “treat first what kills first”. Met andere woorden: eerst de primaire (levensbedreigende) en vervolgens de secundaire c.q. tertiaire (niet-direct dan wel niet-levensbedreigende) letsels en stoornissen.
Bij A2-gedrag probeert de gast het risicogedrag te ontkennen. De gast probeert de leidinggevende ervan te overtuigen dat hij geen regelovertreding of risicogedrag heeft laten zien. De gast ontkent dat hij een fout heeft gemaakt.
Je hart gaat sneller kloppen, je bloeddruk wordt hoger en je loopt rood aan. Dat alles gebeurt omdat je lichaam zich klaarmaakt om te gaan vechten. Woedende gevoelens hangen dus van nature samen met woedende gedragingen. Woede brengt ook een aantal typerende veranderingen in je gezichtsuitdrukking met zich mee.
'Het gevoel van boosheid vertelt je iets', legt hij uit. 'Het is een manier om tegen jezelf te zeggen: als ik op deze manier word behandeld, is er iets mis. Het is een signaal dat je je miskend voelt, of niet rechtvaardig behandeld. ' Op die manier kan boosheid werken als een beschermingsmechanisme, legt hij uit.
Als je in een situatie komt waarin je weer overgevoelig reageert omdat je getriggert wordt, dan kun je het volgende doen: Stap uit je tonnetje aan emoties. Ontspan je en concentreer je op de ademhaling. Adem rustig in en uit en probeer zoveel mogelijk je spieren te ontspannen.
Wanneer de narcist iets niet bevalt, als hij zijn zin niet krijgt, of zijn ego wordt gekrenkt, dan kan hij je straffen door je soms uren of soms zelfs dagen te negeren en geen woord te zeggen. Deze vorm van de passief-agressieve soort woede noemen we de zogenaamde "stilte behandeling".
Je kunt een narcist boos maken door het ontvangen van een compliment. Ongeacht of het nou een compliment is voor een prestatie die je hebt geleverd, of een beloning op je werk. Wanneer iemand anders dan de narcist een compliment ontvangt worden ze boos. Ze geven hieraan uiting door je te devalueren.
Narcistische mensen kunnen agressief worden, autoritair en onvriendelijk tegenover anderen zijn. Ze zijn vaak 'blind' voor de eigen fouten, maar over 'echte' problemen denken ze niet na.
Instrumentele agressie is meestal doelgericht en daarom meer overwogen en minder emotioneel. Vijandige agressie gaat samen met verhoogde emotionele lading bij de dader (woede, maar ook angst of depressie) en is vaker impulsief en in reactie op situaties.
Er zijn 3 vormen van agressief gedrag: verbale, psychische en fysieke agressie.
Frustratie-agressie is een van de meest voorkomende vormen van agressie. Het ontstaat door een opeenstapeling van irritaties en negatieve ervaringen. Uiteindelijk zorgt dit voor een uitbarsting van emoties. Frustratie-agressie is daarom ook niet gericht aan jou: het is woede die iemand richt op zichzelf.