Wat is dissociatie? Dissociatie is een toestand van verlaagd bewustzijn. Als je last hebt van dissociatie kan het voelen alsof je gedachten, gevoelens, herinneringen en lichaamsdelen niet van jezelf zijn (depersonalisatie).
Bij een dissociatieve stoornis lukt het iemand een bepaalde tijd niet om gebruik te maken van het bewustzijn met alle gedachten, gevoelens en herinneringen. Iemand staat als het ware los van zichzelf. Dissociatie betekent letterlijk 'uiteenvallen'.
Het voelt alsof u soms 'losraakt van uzelf of van de omgeving'. Dit heet dissociatie. Alles om u heen lijkt bijvoorbeeld vreemd of wazig. Of het voelt alsof uw lichaam niet van uzelf is.
In het kort: Dissociatie is een beschermingsmechanisme dat je in staat stelt om nare ervaringen en de herinneringen daaraan te ontlopen. Bij dissociatie zijn bepaalde functies in de hersenen verstoord, zoals het bewustzijn, geheugen of de waarneming van de omgeving.
Sommige mensen hebben tijdens hun eerste aanval het gevoel dood te gaan. In een mildere vorm hebben mensen het gevoel er niet helemaal bij te zijn. Vaak zeggen patiënten zich bewust te zijn van de mensen om hen heen, maar niet met hen te kunnen praten.
Het gevoel 'los te raken van uzelf of van uw omgeving' heet dissociatie. Dingen die u dan bijvoorbeeld merkt: De tijd lijkt veel sneller of langzamer te gaan dan normaal. U vergeet (belangrijke) dingen die u heeft meegemaakt.
Gewoonlijk zijn ze te omschrijven als: 'zweverigheid', beverigheid, vage angst of onrust, verlamming, het gevoel dat de omgeving wazig of onecht wordt, het gevoel zelf onecht of 'als een pop' te worden. Deze gevoelens kunnen een signaal worden waarop je kunt leren reageren om te voorkomen dat je helemaal wegglijdt.
Een dissociatieve identiteitsstoornis kan niet worden verholpen met medicatie. Echter, omdat DIS vaak samengaat met andere aandoeningen, zoals angst of depressie, kan de arts ervoor kiezen om de symptomen van deze aandoeningen te verlichten met medicijnen.
Probeer je aandacht meer naar buiten te richten. Bijvoorbeeld door even buiten een ommetje te maken en de frisse lucht te voelen. Wat veel mensen helpt is om hun voorhoofd en polsen koud te maken met water. Dit triggert de zogenaamde duikreflex waardoor je je alerter voelt en je lichaam actiever wordt.
Je hersenen schakelen een stuk van je bewustzijn uit, bijvoorbeeld je emotie, omdat het te veel dreigt te worden. Mensen die in hun kindertijd langdurig blootgestaan hebben aan misbruik, mishandeling of verwaarlozing hebben als volwassene vaak meer last van dissociatie dan anderen.
Dissociatieve fugue
Een patiënt kan op de vlucht slaan, soms naar een heel andere regio, of een andere identiteit aannemen. Vaak is een verbaasde gelaatsuitdrukking een symptoom. Het vluchtgedrag wordt meestal veroorzaakt door een trauma of stress.
Bij mensen met een eerste psychotische episode is nog geen onderzoek gedaan naar dissociatie. Benieuwd hoe dit zit? Dissociatie is een (tijdelijke) verstoring van de integratie van bewustzijn, geheugen, identiteit, cognities of perceptie. Uit eerdere studies blijkt dat dissociatie vaak voorkomt bij mensen met psychose.
Dissociatie is een verstoring en/of onderbreking van het normale psychisch functioneren, die van invloed is op onder andere het denken, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeleving, motorische controle en gedrag. Dissociatieve symptomen kunnen ieder gebied van het psychisch functioneren verstoren.
Dissociatie is op zich geen erfelijke aandoening. Bij de manier waarop kinderen leren omgaan met angst spelen ervaringen een belangrijke rol. Ervaringen wat een kind meemaakt, hoe een kind geleerd wordt om om te gaan met angst en hoe een kind ziet dat anderen in de omgeving omgaan met angsten.
Jaarlijks krijgen ongeveer 4000 mensen in Nederland de diagnose Dissociatieve identiteitsstoornis. Dissociatieve stoornissen worden vaker bij vrouwen dan bij mannen gediagnosticeerd, maar dissociatieve symptomen komen in de bevolking evenveel voor bij mannen als vrouwen.
Bij derealisatie of depersonalisatie is er sprake van een verstoring in het bewustzijn, waarbij iemand zichzelf of zijn omgeving als onwerkelijk en vreemd ervaart. Dit duiden we met een meer algemene term aan als dissociatie, wat betekent dat je op afstand komt te staan van je bewustzijn.
De ervaring van 'bevriezen' of 'verdoven' wordt wel beschreven als een zich fysiek, mentaal en emotioneel verlamd voelen door een bepaalde consternatie. De bevriezing zorgt dat je niet de enormiteit hoeft te voelen van wat er met je gebeurt. In die zin ligt het dus dicht bij dissociatie.
Psychotherapie, medicijnen en EMDR kunnen helpen. Een dissociatieve stoornis kan overgaan. Of u kunt leren er beter mee om te gaan.
Je kunt depersonalisatie zien als een verdedigingsmechanisme van het brein bij overprikkeling of langdurige stress. Het komt vaker voor bij mensen die in hun jeugd traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Ook bij mensen die drugs gebruiken, een middel dat het brein vermoeit. En bij paniek kan het ook voorkomen.
Dissociatie en paranoïde ideeën
De 'dissociatie' is een angstige ervaring omdat je niet meer weet wat er gebeurt. Mensen met borderline kunnen ook paranoïde ideeën hebben en bijvoorbeeld denken dat ze worden achtervolgd.
Splitting is het verschijnsel waarbij een cliënt niet in staat is tegenstrijdige gevoelens tegenover anderen te beleven: de ander is ofwel helemaal goed, ofwel helemaal slecht. Een deel van het team ondervindt geen of weinig problemen met een als moeilijk ervaren cliënt.
Wat is een dissociatieve persoonlijkheidsstoornis? Iemand met een dissociatieve identiteitsstoornis (DIS) heeft meerdere persoonlijkheden. De klachten kunnen per persoonlijkheidstoestand verschillen. Bij iedere persoonlijkheid hoort ander gedrag en soms ook stemgeluid, smaak of stijl.
Je voelt je ondergesneeuwd en je komt niet meer uit de verf. Je kunt nauwelijks meer verwoorden waar je voor staat en waar je in gelooft. Je weet niet waar je heen wilt met je leven. Je twijfelt vaak en je bent ontevreden over jezelf.
Zo kun je verdriet voelen, maar ook boosheid, ongeloof of schuld.Daarnaast brengt rouwen ook vermoeidheid, lichamelijke pijn en bijvoorbeeld hoofdpijn met zich mee. Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt.