Weefsel van organen wordt vernietigd, lichaamscellen worden in hoog tempo afgebroken, de huid verkleurt en raakt los. Vet neemt de langste tijd om te verteren, dus billen en dijen zitten er als laatste aan. Na zo'n tien jaar is alleen het skelet nog over.
Binnen twee weken na intreding van de dood komen producten van ontbinding uit de lichaamsopeningen zoals uit de mond, de neus, de anus en eventuele andere lichaamsopeningen (bijvoorbeeld wonden). De stank van rotting is op dit moment overweldigend aanwezig.
Voor een lijk in een kist helemaal verteerd is (verdwenen is), moet u aan tientallen jaren denken. Soms kun je na honderden jaren nog skeletten of delen van skeletten op een oude begraafplaats vinden.Soms is na 20 of 30 jaar alles helemaal weg. Dat verschilt dus van begraafplaats tot begraafplaats.
Als het lichaam begraven is, meestal ongeveer een week na het overlijden, gaat het ontbindingsproces door en wordt het lichaam van binnenuit opgegeten door bacteriën.Ze krijgen gezelschap van maden en andere larven, die zich ook tegoed doen aan het lijk.
Na een week begint het lichaam op te zwellen door de gassen en vorming van het rottingsvocht. Na 2 weken ontstaan de rottingsblaren. De nagels laten 10 dagen na overlijden los. Uiteindelijk zijn, na enkele weken, de weke delen (organen, huid) verteerd en omgezet in gassen en vloeistoffen en blijft het skelet over.
Eerst vallen bijvoorbeeld de longen uit (ARDS) , gevolgd door lever, darmen, nieren en/of andere functies, zoals de bloedstolling.
Lijkvocht ontstaat door het vloeibaar worden van een lichaam door ontbinding. Het lichaamsvocht vermengt zich met bloed en bacteriën en is onderhevig aan allerlei chemische processen die in het lichaam plaatsvinden. Dat maakt het dat lijkvocht ook wel eens als giftig wordt beschouwd.
Je hebt vast wel eens verhalen gehoord over lijken die spontaan rechtop gingen zitten in hun kist. Dit is een mythe. Wel is het zo dat je lichaam spastische trekjes kan vertonen op het moment dat het lichtje uit gaat.
Lood houdt de stank op afstand
De conserveringsmethode is zeer geschikt voor overleden regenten, want zij worden niet in de grond begraven, maar te rusten gelegd in een koninklijke kamer. Zonder de loden bekleding zouden de lichamen blootstaan aan zuurstof en sneller ontbinden dan in een houten kist onder de grond.
Hoe lang blijf een uitvaartkist intact? In het algemeen is bekend dat een doodskist van massief vurenhout of populierenhout ongeveer 10 tot 15 jaar goed blijft. Bij een massief eikenhouten grafkist en een kist van tropisch hout is de houdbaarheid maar liefst zo'n 25 tot 50 jaar.
Hoe erg een lijk stinkt, hangt af van verschillende omstandigheden. "In een woning waar iemand is overleden maar waar de boel open heeft gestaan, ruik je de lijkgeur niet heel sterk. Het ligt er natuurlijk ook aan of een lichaam er een paar dagen ligt, of een paar maanden."
Swash doekjes / washandjes hebben een terugvettende werking waardoor een beschermende laag op het lichaam van de overledene aanwezig blijft. Deze beschermende laag helpt uitdroging, invloeden van buitenaf en inwerking van micro-organismen te remmen.
Na het overlijden begint het lichaam af te koelen; ongeveer 12 uur na het overlijden voelt het lichaam koud aan (het lichaam neemt de temperatuur van de omgeving aan).
Een gebalsemd lichaam voor begrafenisdoeleinden kan een dag tot een week goed blijven. De duur is afhankelijk van de gebruikte chemicaliën, sterkte en methoden, evenals de omgevingstemperatuur en vochtigheid.
Als je komt te overlijden gebeurt er niks met je ziel, die verdwijnt gewoon. Op wetenschappelijk niveau zijn er ook opvattingen die zeggen dat de ziel helemaal niet bestaat. Gedachten, emoties en herinneringen van een persoon bestaan alleen maar in de hersenen en deze verdwijnen na je overlijden.
Na thanatopraxie is zowel een thuis opbaring als een opbaring op locatie mogelijk. Koelen van het lichaam is na een lichte balseming niet nodig, doordat de ontbindingsprocessen tijdelijk stilliggen. De overledene hoeft plat op de rug te liggen, waardoor de opbaring niet beperkt is tot een bed of een kist.
Bij het cremeren wordt de kist in een crematieoven geplaatst. De kist vergaat daarbij door de hitte. Voorafgaand aan een crematie is er vaak een uitvaartdienst of een kerkdienst, maar het hoeft niet. Na het afscheid brengt de uitvaartondernemer de kist naar de ovenruimte, waar de uiteindelijke crematie plaatsvindt.
In sommige gevallen wil iemand liever niet begraven of gecremeerd worden in een kist. In dat geval wordt de overledene in een zogenaamde lijkwade gewikkeld. Dat zijn doeken gemaakt van natuurlijke materialen, zoals katoen of zijde.
Meestal liggen mensen op hun rug in de kist. Vaak weet men niet dat het ook anders kan, waardoor er niet naar wordt gevraagd. Zowel opbaren als begraven kan namelijk prima op je zij. Er zijn zelfs speciale zijliggingkisten.
Die lichaamssappen moeten weg en dat gaat vaak via de mondhoeken. En is iemand door een besmettelijke ziekte gestorven dan is het zoenen op de mond toch ook echt af te raden. Tegelijkertijd moet iedereen op z'n eigen manier afscheid nemen.
Voelt het lichaam pijn tijdens cremeren? Nadat een persoon is overleden kan niks nog pijn doen. Met de huidige technologie is er geen onzekerheid meer of iemand wel of niet echt overleden is. Daarom doet crematie geen pijn voor de overledene.
Er blijven alleen botresten (calciumfosfaat) en een stroperige, zeepachtige restvloeistof over. De botten kunnen vermalen worden tot wit poeder en in een urn worden bewaard, net als bij een crematie.
Doordat de normale hoest- en slikprikkels verdwijnen, kan slijm zich ophopen in de keelholte of de luchtpijp. Dat kan leiden tot een reutelend geluid bij het ademhalen. Omstanders denken soms dat de stervende dan ernstig benauwd is of zelfs dreigt te stikken, maar het is iets waar hij zelf geen last van heeft.
Het menselijke lichaam ontbindt zeer snel in de eerste weken na begraving. De bacteriën uit de darmen, verlaten de darmen en verspreiden zich al snel via bloed- en lymfevaten. Zo produceren ze gassen die het lichaam doen opzwellen. Ze vermeerderen en vernietigen eerste de weke organen en weefsels.
De huid van een overledene dat uren tot dagen in het water heeft gelegen, wordt wit en zacht en bijzonder onaangenaam voor zowel oog als neus. In lauw water (meer dan 20 °C) gaat de ontbinding snel.