Zo doen hemochromatosepatiënten er verstandig aan rood vlees en orgaanvlees te laten staan, evenals alcohol. Fruit en dranken met vitamine C kunnen zij het beste tussen de maaltijden door eten en drinken.
Als je te veel ijzer in je bloed hebt, bijvoorbeeld door ijzerstapelingsziekte, is het goed om ijzerarm te eten. Vermijd voedsel waar veel ijzer in zit, bijvoorbeeld rood vlees en neem bij je maaltijd geen vruchtensap, of fruit met veel vitamine C.
Vermijd ontbijtgranen die zijn "verrijkt" met extra ijzer . Vermijd het nemen van ijzer- en vitamine C-supplementen - deze kunnen schadelijk zijn voor mensen met een hoog ijzergehalte. Wees voorzichtig met het eten van rauwe oesters en mosselen - deze kunnen een soort bacteriën bevatten die ernstige infecties kunnen veroorzaken bij mensen met een hoog ijzergehalte.
Bij hemochromatose (ijzerstapeling) is sprake van teveel ijzer in het lichaam. Dit kan het gevolg zijn van bijvoorbeeld inname van grote hoeveelheden ijzersupplementen, bepaalde vormen van bloedarmoede of veelvuldige bloedtransfusies. Deze vormen noemt men secundaire hemochromatose.
Zuivelproducten zoals melk, kaas en yoghurt bevatten weinig ijzer. Ze kunnen ook de ijzeropname in pillen en voedingsmiddelen die tegelijkertijd worden ingenomen, verminderen.
Polyfenolen zitten in (rode) wijn, koffie en groene- en zwarte thee. Deze polyfenolen belemmeren de ijzeropname. Drink thee en koffie daarom vooral buiten je maaltijdmomenten om of kies bijvoorbeeld voor gemberthee, citroenthee of kruidenthee tijdens de maaltijd.
Een halve liter bloed bevat 200 tot 250 mg ijzer in de vorm van hemoglobine (de rode bloedkleurstof). Bij de meeste patiënten tappen we elke week 500 ml bloed af. Om één gram ijzer uit het lichaam te verwijderen zijn dus 4 tot 5 aderlatingen nodig. In het beenmerg worden de bloedcellen weer vlot aangemaakt.
Drink liever geen melk(producten), koffie en zwarte thee bij de maaltijd. Dat kan de opname van ijzer namelijk remmen. Foliumzuur zit vooral in: ■ asperges; ■ spinazie; ■ volkoren producten; ■ peulvruchten. Vitamine B12 zit uitsluitend in dierlijk voedsel, zoals vlees, vis en melkproducten.
Tekort aan ijzer
Bij vrouwen die niet meer menstrueren en bij mannen komt het ijzertekort vaak door chronisch bloedverlies uit de maag of darm, bijvoorbeeld bij een maagzweer, middenrifbreuk, poliepen of een ontsteking. Soms ontstaat er een tekort door onvoldoende ijzer uit voeding.
IJzer verlaagt de koperopname en vice versa. Vitamine C verhoogt de ijzeropname in doseringen vanaf 200 mg vitamine C (als ascorbinezuur). Vitamine C-status is niet alleen belangrijk voor de intestinale ijzeropname, maar ook voor de cellulaire ijzeropname en –stofwisseling. Calcium kan de ijzerabsorptie verlagen.
Welk drinken bevat veel ijzer? Als we het over ijzer hebben, hebben we het vooral over ijzerhoudende voeding. Toch kan drinken ook ijzer bevatten. Dranken waar ijzer in zit, zijn bijvoorbeeld pruimensap, groene sapjes met biet of smoothies met ingrediënten als framboos, cashewnoten en spinazie.
Aderlaten kan nodig zijn als u te veel ijzer of rode bloedcellen in uw bloed heeft. Te veel ijzer wordt ook wel hemochromatose of ijzerstapeling genoemd. Het kan schadelijk zijn voor uw lichaam als er te veel ijzer in het bloed zit. Door de aderlating kan weefselschade minder worden, of kan schade minder snel ontstaan.
Zo doen hemochromatosepatiënten er verstandig aan rood vlees en orgaanvlees te laten staan, evenals alcohol. Fruit en dranken met vitamine C kunnen zij het beste tussen de maaltijden door eten en drinken.
Het kan zijn dat iemand te weinig ijzer binnenkrijgt, maar het kan ook zijn dat ijzer minder goed door het lichaam wordt opgenomen (bijvoorbeeld door een darmaandoening) of dat er sprake is van een bloeding/bloedverlies. Je lever is het orgaan dat ijzer afbreekt.
Vermijd rood vlees, bewerkt vlees, orgaanvlees en bloedbevattende voedingsmiddelen. Kies voor plantaardige eiwitten (peulvruchten, peulvruchten en soja) en eieren. Eet elke week drie tot vijf porties van 3,5 ounce vis. Beperk gevogelte tot twee porties van 3,5 ounce mager, wit vlees per week.
Vooral bessensoorten, bramen, frambozen en abrikozen. Ook dranken gemaakt van deze fruitsoorten zijn rijk aan ijzer. Vooral abrikozen, vijgen en tutti-frutti. Vooral amandelen, cashewnoten, hazelnoten, paranoten, walnoten en studentenhaver.
Als u koffie of thee drinkt, wordt het ijzer minder goed opgenomen. Dit geldt zowel voor ijzer uit de dierlijke als plantaardige producten. Ook calcium kan de opname van ijzer tegengaan, vooral als u grote hoeveelheden calcium gebruikt.
Sommige ijzervrije fruitsoorten en groenten zijn onder andere cantaloupe, champignons en tomaten . Afgezien van donkergroene bladgroenten, zal het ijzergehalte van de meeste fruitsoorten en groenten waarschijnlijk lager zijn dan wat u in rood vlees en zeevruchten zou vinden.
Andere groenten zoals wortels of bloemkool bevatten nauwelijks ijzer. Andere ijzerrijke groentensoorten: gekookte spinazie (3 mg), rucola (2,6 mg), boerenkool (1 mg), asperges (1 mg), andijvie (0,8 mg), rode biet (0,8 mg), broccoli (0,7), zoete aardappels (0,6 mg).
U moet ijzer mogelijk innemen met een kleine hoeveelheid voedsel om dit probleem te voorkomen. Melk, calcium en maagzuurremmers mogen niet tegelijkertijd met ijzersupplementen worden ingenomen. U moet ten minste 2 uur wachten na het eten van deze voedingsmiddelen voordat u uw ijzersupplementen inneemt.