Dissociatie is een verstoring en/of onderbreking van het normale psychisch functioneren, die van invloed is op onder andere het denken, geheugen, identiteit, emotie, perceptie, lichaamsbeleving, motorische controle en gedrag. Dissociatieve symptomen kunnen ieder gebied van het psychisch functioneren verstoren.
Kenmerkend voor alle dissociatieve stoornissen is dat de (emotionele) verbinding met een ander vaak erg wisselend is en/of soms afwezig. En dat er vaak sprake is van traumatische ervaringen, waardoor iemand zich vaak angstig, verward, boos of gevoelloos voelt.
Het gevoel 'los te raken van uzelf of van uw omgeving' heet dissociatie. Dingen die u dan bijvoorbeeld merkt: De tijd lijkt veel sneller of langzamer te gaan dan normaal.U vergeet (belangrijke) dingen die u heeft meegemaakt.
Als je een dissociatieve stoornis hebt, lukt het je op momenten niet om gebruik te maken van het bewustzijn. Het is net of je uit je lichaam treedt: je staat los van jezelf. Dit kan een manier zijn om gedachten, emoties en (lichamelijke) gevoelens uit te schakelen en een angstige situatie niet bewust te beleven.
Sommige mensen hebben tijdens hun eerste aanval het gevoel dood te gaan. In een mildere vorm hebben mensen het gevoel er niet helemaal bij te zijn. Vaak zeggen patiënten zich bewust te zijn van de mensen om hen heen, maar niet met hen te kunnen praten.
Dissociatie is iets dat iedereen wel eens in onschuldige vorm meemaakt. Maar in ernstige vorm is het verre van onschuldig.Het kan zorgen voor gevaarlijke situaties en een verstoring van je dagelijks functioneren.
Dissociatie gaat vaak gepaard met stilvallen, letterlijk en figuurlijk. In beweging komen helpt om weer in beweging te kunnen komen. Bewegen kan in het groot, zoals opstaan, gaan wandelen, of iets overgooien, maar ook in het klein. Soms is voorzichtig een vinger of voet bewegen een eerste haalbare stap.
Er zijn verschillende BPD-behandelingen die effectief dissociatie behandelen bij mensen met borderlinepersoonlijkheidsstoornis, evenals andere BPD-symptomen. Deze omvatten dialectische gedragstherapie, cognitieve analytische therapie en psychodynamische trauma-gebaseerde therapie .
Dissociëren kan worden beschouwd als een vorm van afweer dat iemand in staat stelt extreme angst of stress te verdragen. Dit gebeurt door het loskoppelen van (aspecten van) de traumatische gebeurtenis en de bijbehorende belevingen waarmee de patiënt aan de traumatische ervaring kan ontsnappen.
Een dissociatieve periode kan minuten duren, maar ook (in ernstige gevallen) je hele leven. Dissociatieve amnesie komt waarschijnlijk het meeste voor, maar er bestaat nauwelijks onderzoek over (Bron: Hulpgids).
Bij mensen met een eerste psychotische episode is nog geen onderzoek gedaan naar dissociatie. Benieuwd hoe dit zit? Dissociatie is een (tijdelijke) verstoring van de integratie van bewustzijn, geheugen, identiteit, cognities of perceptie. Uit eerdere studies blijkt dat dissociatie vaak voorkomt bij mensen met psychose.
Dissociatie is vaak een reactie op een stressvolle situatie. Wanneer je lichaam in gevaar is of een situatie als gevaarlijk ervaart kan het op drie manieren reageren: vechten (fight), vluchten (flight) of bevriezen (freeze). Dit laatste is het geval bij dissociatie.
De aanvallen werden vroeger ook wel dissociatieve aanvallen genoemd. Tijdens een dissociatie ben je je minder bewust van je gevoelens, lichaam en je omgeving. Het is een proces dat bijna iedereen weleens meemaakt, bijvoorbeeld als je erg geconcentreerd te werk bent en niet doorhebt dat er iemand tegen je praat.
Focus zo goed mogelijk op je zintuigen en benoem hardop 5 dingen die je ziet, die je hoort, die je fysiek voelt en die je proeft of ruikt. Doe dit met volste concentratie en neem zo veel tijd als je wil. Is het gelukt? Benoem dan 4 dingen die je ziet, hoort, voelt en proeft of ruikt.
De oorzaken van derealisatie en depersonalisatie zijn divers en kunnen variëren van stress en slaapgebrek tot trauma's en middelengebruik. Het brein kan in stressvolle situaties een verdedigingsmechanisme inschakelen waarbij het de realiteit op een afstand plaatst.
Dissociatieve symptomen zijn een criterium voor BPS; kenmerken kunnen zijn: ' psychose-achtige symptomen (bijvoorbeeld hallucinaties, vervormingen van het lichaamsbeeld, referentiebeelden, hypnagoge verschijnselen) tijdens stressvolle tijden ' en 'zelfverminking kan optreden tijdens dissociatieve ervaringen' (American Psychiatric Association, 2013).
Er zijn geen medicijnen waardoor de dissociatieve stoornis over gaat. Die kunnen ook helpen bij andere klachten. Bijvoorbeeld bij angst, paniek, eetbuien, uzelf pijn doen. En als u steeds dingen moet doen van uzelf en u kunt dat niet stoppen (dwang-gedachten).
Probeer aardingstechnieken
Je zou het volgende kunnen proberen: Langzaam ademhalen terwijl je telt . Je afstemmen op verschillende geluiden om je heen. Op blote voeten lopen en opmerken hoe de grond aanvoelt.
Je kunt last hebben van dissociatie:
Als je herhaaldelijk bent getraumatiseerd kan je later, bij bepaalde triggers die het trauma weer oproepen, weer in een staat van ontkoppeld bewustzijn raken. Dit gebeurt vaak onbewust, dus zonder dat je er bewust controle over hebt.
Dissociatie is een toestand waarbij verschillende delen van de hersenen als gevolg van hevige angst niet meer met elkaar samenwerken waardoor gevoelens en herinneringen tijdelijk niet meer bewust worden waargenomen.
Catatonie is gerelateerd aan ACE-scores, maar lijkt een aparte symptoomcategorie te zijn van dissociatie of Schneideriaanse symptomen . Dit is consistent met het feit dat catatonie in de DSM-5 een aparte diagnostische categorie is geworden van schizofrenie (American Psychiatric Association, 2013).
Je kunt depersonalisatie zien als een verdedigingsmechanisme van het brein bij overprikkeling of langdurige stress. Het komt vaker voor bij mensen die in hun jeugd traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt. Ook bij mensen die drugs gebruiken, een middel dat het brein vermoeit. En bij paniek kan het ook voorkomen.