Van de kook zijn (of raken), d.w.z. zich niet wel gevoelen, ontstemd, van streek zijn of raken; eig. gezegd van water, dat niet meer kookt.
koken (ww) : aan de kook brengen, gaarkoken, pocheren, smoren, stomen, stoven.
Wat betekent een kat in de zak kopen en waar komt deze uitdrukking vandaan? Een kat in de zak kopen betekent 'iets kopen wat erg tegenvalt of heel snel kapotgaat', 'een miskoop doen'. Wie een kat in de zak heeft gekocht, is vaak boos op zichzelf: had ik vóór de koop maar beter opgelet!
d.w.z. honger doet iets, dat anders niet heel smakelijk is, toch lekker vinden en met smaak eten (mlat. delicias panis non querit venter inanis), of zooals Poirters in de voorrede van Mask.
Als een vloeistof kookt vliegen er ook moleculen weg, maar dan niet alleen van het bovenste laagje, maar ook uit het midden en zelfs van de onderkant van de pan of het bekerglas waar de vloeistof in zit. Koken is verdampen door de hele vloeistof heen.
Het klinkt misschien raar, maar water kookt eerder als je je hoog in de bergen bevindt. Als je je op zo'n 3000 meter hoogte bevindt, kun je water al laten koken bij 90 graden Celsius. Voor iedere 150 meter die je vanaf zeeniveau omhoog klautert, gaat het kookpunt van water zo'n halve graad Celsius omlaag. Hoe kan dat?
Hoe droger de lucht , hoe beter het water verdampt. Bij hogere temperatuur is er ook meer energie beschikbaar om de verdampingsenergie te leveren, mede daarom gaat dat bij hogere temperaturen sneller. Dit zijn de twee hoofdredenen.
Op het grensvlak tussen water en lucht zijn er altijd moleculen die 'los schieten' doordat ze in beweging zijn, en dus gasvormig worden. Hoe warmer het water is, des te meer watermoleculen 'schieten los'. Omgekeerd gebeurt op het grensvlak ook: moleculen worden weer vloeibaar.
Door de structuur van water zijn de moleculen ook in de vloeistoffase nog sterk geordend, daardoor heeft water een opvallend hoge verdampingswarmte. Het kost vijf keer zoveel energie om water te verdampen, dan dat het kost om het water van 0 °C tot 100 °C te verwarmen.
In de grote waterkringloop verdampt het water in zeeën en rivieren door de warmte van de zon. De waterdamp komt in de lucht en vormt een wolk. Als er genoeg damp in een wolk zit, gaat het regenen en valt het water weer terug op de aarde. Om drinkwater te maken, 'lenen' wij het water uit de kringloop even.
Bijvoorbeeld: kookt het water in een waterkoker met een vermogen van 2000 W gedurende één minuut, dan gaat er ongeveer 53 mL water de lucht in: E = P * t = 2000 W * 60 s = 120 kJ door de waterkoker toegevoegd. m = E / verdampingswarmte = 120 kJ / 2256 kJ/kg = 0,053 kg water dat verdampt.
Bij droog en zonnig weer kan er heel wat water verdampen. Een centimeter waterverlies door verdamping per dag is normaal. Ook twee cm waterverlies per dag kan te wijten zijn aan verdamping, bij droog weer en oostenwind.
Warm water bevriest sneller dan koud water. Dit klinkt natuurlijk vreemd, want warm water moet heel wat meer afkoelen voordat het vriespunt bereikt is.
Het koude water moet eerst opwarmen voordat het even warm is als het water dat uit je warme kraan komt. Dat kost tijd, en dus is koud water aan de kook brengen niet sneller. Koud water kan het warme water niet inhalen.
Als u water 3 minuten kookt, gaan alle bacteriën dood. Na het koken kunt u het water veilig drinken. Een kookadvies geldt meestal 3 tot 4 dagen. Soms krijgt u een kookadvies zonder dat uw drinkwater vervuild is.
De deksel houd je op de pan om de warmte in de pan te houden. Als je bijvoorbeeld water gaat koken voor de pasta kun je het beste de deksel op de pan houden. Dit is tijd én energiebesparend. Omdat de warmte in de pan blijft kun je het vuur lager zetten (als het water kookt).
Tijdens het pasta koken kun je het beste geen deksel op de pan doen. Het deksel zorgt er vaak voor dat het water gaat schuimen en dat er water over de rand van de pan heen loopt. Ook heb je net kunnen lezen dat je de pasta goed in beweging moet houden, zonder deksel gaat dit natuurlijk ook een stuk makkelijker!
Met zijn neus in het vet (of in de boter) vallen, d.w.z. een (onverwacht) fortuintje krijgen; vooral juist komen als men ergens feest viert of smult; een voordeelig huwelijk sluiten.
367. Zoete broodjes bakken. Men bezigt deze uitdr. wanneer iemand zich eerst over het een of ander sterk uitlaat, en naderhand zich gedwee en inschikkelijk toont (Weiland).
Wanneer je je kat tóch in bad moet doen
Gebruik in dit geval lauw warm water en een klein beetje kattenshampoo. Let er op dat de omgeving waarin je je kat wast goed verwarmd is, anders kan hij het flink koud krijgen. Daarnaast moet je zeker een handdoek klaar hebben liggen, om je kat meteen mee af te drogen.
Wat betekent kat in 't bakkie en waar komt deze uitdrukking vandaan? Kat in 't bakkie kun je zeggen als je denkt dat iets zéker zal lukken: 'Natúúrlijk krijg jij met jouw kennis en ervaring die baan - het is kat in 't bakkie. ' Je kunt het ook gebruiken als uitroep in de betekenis 'voor elkaar! ' en 'komt in orde!
Anders dan veel mensen denken, pakt ze hierbij niet het nekvel beet. Ze omsluit namelijk het hele nekje met haar bek. Wordt een kat echt in het nekvel gepakt, dan is dit uiterst pijnlijk voor haar. Gebruik deze manier van oppakken dus niet.