“Poly” uit “polyvagaal” betekent “meerdere”, wat wijst op de verschillende reacties van het autonoom zenuwstelsel op bepaalde situaties. De drie reacties die voorkomen in de therapie zijn: Ventrale vagusstaat: veiligheid, rust en in staat om te verbinden. Een reactie van het parasympatisch zenuwstelsel.
Wellicht heb je er al eens van gehoord: de polyvagaaltheorie. Deze theorie gaat ervan uit dat ons zenuwstelsel meerdere verdedigingsstrategieën hanteert wanneer we stress ervaren. Denk aan vechten, vluchten of bevriezen.
Volgens deze theorie bestaat ons zenuwstelsel uit drie verschillende 'takken': de sympathische tak, die je in staat stelt te reageren op dreigingen; de parasympathische tak, die je helpt te ontspannen; en de ventrale vagus zenuw, die betrokken is bij gevoelens van veiligheid en verbondenheid.
De polyvagale oefeningen en meditaties helpen om het zenuwstelsel te reguleren, waardoor het gemakkelijker wordt om ontspannen en verbonden te zijn. In dit boek heeft Deb Dana haar eerder gepubliceerde, meest effectieve oefeningen samengebracht en toegankelijk gemaakt voor niet-professionals.
Een polyvagaal therapeut is een professionele begeleider die getraind is in het werken met het autonome zenuwstelsel en het bevorderen van regulerende processen. Ze creëren een veilige omgeving waarin je kunt leren om je zenuwstelsel te herstellen, stress te verminderen en veerkracht op te bouwen.
Fysieke activiteit: lichaamsbeweging is een heel goede manier om het zenuwstelsel te reguleren. Regelmatige fysieke activiteit kan de productie van endorfines verhogen, de stemming verbeteren en spanning verminderen. Zelfs een korte wandeling kan al een verschil maken.
Als je angstig bent, dan stuurt jouw sympathisch zenuwstelsel o.a. adrenaline door jouw lichaam.
Polyvagale oefeningen, die zich richten op het sociale betrokkenheidssysteem , kunnen leiden tot authentiekere en vervullendere relaties. Door gevoelens van veiligheid en vertrouwen te bevorderen, banen deze oefeningen de weg voor diepere verbindingen, verbeterde communicatie en een groter gevoel van intimiteit.
Symptomen: Angstig, hyperactief, niet kunnen ontspannen, rusteloos, snel schrikken/angstig, moodswings, chronische klachten, slapeloos, woede/irritatie, problemen met de spijsvertering, grenzeloosheid.
Er zijn drie hoofdprincipes van de polyvagaaltheorie: 1. De hiërarchie - ANS is verdeeld in twee delen (parasympathisch en sympathisch) en creëert drie hoofdtypen reacties: Ventrale vagale staat (sociale betrokkenheid/veiligheid) Sympathische staat (mobilisatie/activering)
Het hart en de ademhaling vertragen dan en de spieren ontspannen.Dit kan resulteren in gevoelens van gevoelloosheid en afwezigheid. De polyvagaal theorie is een wetenschappelijke theorie die beschrijft hoe ons zenuwstelsel ons helpt om te reageren op bedreigende situaties.
Als de zenuwen zijn aangetast kun je last krijgen van: extreem zweten. helemaal niet zweten. krachtverlies in armen of benen, moeilijk lopen.
Je kunt pas werken aan een overprikkeld brein als je herkent dat je het hebt. Ga mediteren of beoefen mindfulness. Dat geeft ontspanning en helpt je hoofd tot rust te brengen. Ook ademhalingsoefeningen kunnen hierbij goed helpen.
Een geactiveerde nervus vagus vertraagt de hartslag, verlaagt de bloeddruk en stimuleert de spijsvertering. Dit alles draagt bij aan een gevoel van kalmte en welzijn. Een goed functionerende nervus vagus helpt ons dus beter ontspannen en kalmeren na een stressvolle gebeurtenis.
Polyvagale therapie pakt effectief veel aandoeningen aan, waaronder trauma, posttraumatische stressstoornis (PTSS), angst en depressie . De veelzijdige aanpak reikt verder dan specifieke diagnoses, waardoor het waardevol is voor verschillende stressgerelateerde uitdagingen, emotionele regulatieproblemen en interpersoonlijke problemen.
Een manier om de nervus vagus te activeren is door middel van langzame, diepe buikademhaling . Door je te concentreren op je ademhaling verschuif je je focus van stressvolle gedachten en naar het ritme van de ademhaling. Doe dit: Adem zes tellen in door je neus en acht tellen uit door je mond.
Beoefen meditatie of andere ontspanningstechnieken : Meditatie en andere ontspanningstechnieken kunnen helpen stress te verminderen en gevoelens van kalmte en welzijn te bevorderen. Met name het verlengen van de "uit"-ademhaling is gebleken nuttig te zijn bij het activeren van het ventrale vagale systeem.
Het kan leiden tot slaapproblemen, angsten, depressies en chronische pijn. Dit komt doordat trauma de nervus vagus kan beschadigen of uitputten, waardoor het vermogen om te ontspannen en te herstellen wordt belemmerd.
De nervus vagus staat in directe verbinding met onder andere je darmen. Daarom is een gezonde darmflora belangrijk voor een goed werkende twaalfde hersenzenuw. Dit bereik je door op je voeding te letten met voldoende vezels, gefermenteerde producten en probiotische voeding.
De nervus vagus vindt zijn oorsprong in de hersenstam en reist naar de organen die worden geïnnerveerd vanaf de nek, thorax en buik, tot aan de dikke darm. Het hart, de longen, maag, dunne darm, de helft van de dikke darm en de lever worden allemaal verzorgd door de nervus vagus.
Mensen met overprikkeling hebben vaak last van hoofdpijn, vermoeidheid, stress, verminderde concentratie, slaapproblemen, onrust, en het overlopen van emoties. Bij sommige mensen leidt dit tot tijdelijke uitvalsverschijnselen, koorts, overgeven of een epileptische aanval.
Het autonome zenuwstelsel, met name het sympathische zenuwstelsel , bemiddelt de meeste symptomen. De amygdala speelt een belangrijke rol bij het temperen van angst en bezorgdheid.
Bij angst kan er ook tijdelijk teveel cortisol zijn, dit is een van de belangrijkste stresshormonen. Ook de verbinding tussen bepaalde hersengebieden (hypothalamus, hypofyse en bijnierschors) lijkt bij mensen met een angststoornis in de war. Deze hersengebieden zijn belangrijk bij de stressreactie van je lichaam.