Waarom minder brood, pasta en aardappels eten? Deze voedingsproducten hebben allen één ding gemeen: een hoge glycemische index. Dat wil zeggen: brood, pasta en aardappels bevatten relatief snelle koolhydraten (suikers).
Sommige mensen willen brood vermijden omdat ze denken dat het ongezond is of dat het een dikmaker is. Ook binnen een koolhydraatarm dieet wordt brood vaak vermeden. Maar volkoren- en bruinbrood leveren belangrijke voedingsstoffen en dragen bij aan een lager risico op bepaalde chronische ziekten.
Mensen die gevoelig zijn voor solanine kunnen dus beter geen aardappels eten. Je kunt er wat koorts van krijgen, diarree of hoofdpijn. Het kan kan ook ontstekingen veroorzaken zodat juist mensen met reuma en andere gewrichtsklachten de pieper, maar ook andere nachtschades, beter kunnen laten staan.
100 gr bruin brood (ongeveer 3 middelgrote sneden) is ongeveer 240 kcal of 1 snede brood is ongeveer 80 kcal. 100 gr gekookte aardappelen (ongeveer 2 middelgrote aardappelen) is 76 kcal. Brood en aardappelen zijn dus geen calorierijke voedingsmiddelen maar wel zeer waardevol in onze voeding.
Wat zegt de gezonde meetlat? Met honderd gram gekookte aardappels op je bord, werk je 83 kcal naar binnen. Honderd gram spaghetti levert je 131 kcal aan energie. Aardappelen bevatten minder eiwitten (2 gram) dan volkorenpasta (5.5 gram).
In een koolhydraatarm dieet wordt brood vaak weggelaten. Langere tijd een dieet volgen zonder brood is af te raden. Onder andere omdat brood een belangrijke bron is van jodium.
Aardappelen bevatten minder calorieën
Vergeleken met eenzelfde portie gekookte aardappelen leveren gekookte deegwaren en rijst meer calorieën, minder kalium en geen vitamine C.
Zo is brood een belangrijke leverancier van koolhydraten en voedingsvezels. Bovendien bevat brood een aantal essentiële mineralen zoals ijzer, koper en magnesium en voorziet voor een belangrijk deel van onze inname aan jodium. Tenslotte biedt brood ons in belangrijke mate vitaminen en andere mineralen.
Gezond ingrediënt
Pasta bevat veel meervoudige koolhydraten (60 à 75 gram per 100 gram pasta). Die zorgen voor een trage energieopname en dus een lage bloedsuikerspiegel. Pasta is daardoor ideaal voor wie sportinspanningen moet leveren. Bovendien bevat pasta weinig vetten en eiwitten.
Rijst bevat erg veel vitaminen en mineralen. Deze zijn nodig voor een goed werkend metabolisme, immuunsysteem en orgaansysteem. Vooral de aanwezigheid van niacine, vitamine D, calcium, vezels, ijzer, thiamine en riboflavine in rijst zorgt voor deze functies.
Minder calorieën in rijst
Gewone gedroogde pasta bevat bijvoorbeeld 371 calorieën terwijl dat bij rijst slechts 347 calorieën zijn. Gekookte pasta is dan weer goed voor 141 calorieën terwijl je met gekookte rijst amper 101 calorieën binnen krijgt.
Brood zorgt een poosje voor een goed gevuld gevoel en bevat alle stoffen om je darmen op gang te krijgen. Met een glas water erbij zorg je er bovendien voor dat je darmen de voedingsvezels goed kunnen verwerken, wat je stoelgang de hele dag ten goede komt.
Aardappels bevatten geen vet en zijn een bron van voedingsvezels. Dat maakt ze een geschikte bron van koolhydraten voor wie wat gewicht wil verliezen. Wie een koolhydraatbeperkt dieet volgt om af te vallen, kan een kleine portie aardappels nemen en dit aanvullen met een ruime portie groenten.
Het vliesje en die kiem (die bij witte rijst worden verwijderd) bevatten bijvoorbeeld ook vitamine B1, vitamine B6 en een best aardige hoeveelheid fosfor, kalium en magnesium. Kortom, meer voedingsstoffen voor dezelfde hoeveelheid calorieën. En dat maakt zilvervliesrijst de meest gezonde rijst!
Volkoren granen bevatten natuurlijke vezels, maar ook veel vitaminen en mineralen. Vitamine B1, B12 en B6 bijvoorbeeld en vitamine E, maar ook ijzer, calcium, magnesium, mangaan, fosfor, zink en selenium. Volkoren granen zijn daarmee gezonder dan rijst, aardappelen of pasta.
De aardappel is een gezonde energieleverancier. Het levert energie in de vorm van complexe koolhydraten maar ook essentiële voedingsstoffen zoals voedingsvezels, mineralen en vitaminen. In de voedingsdriehoek staat de aardappel in de donkergroene zone, naast brood en andere volkoren graanproducten.
Volkorenpasta bevat veel meer vezels dan gewone pasta omdat het gemaakt is van de hele (vermalen) graankorrel. Volkorenpasta past in een gezond voedingspatroon. Voor volkorenpasta gelden dezelfde gezondheidseffecten als voor andere volkoren producten.
Eet ongezonde bronnen van koolhydraten zoals snoep, koekjes, chips, jam, witbrood, cornflakes, witte rijst, frisdrank en vruchtensap met mate. Deze voedingsmiddelen bevatten veel suikers en calorieën en laten je bloedsuiker snel stijgen.
Ook is de kans groot dat je te weinig vezels, vitaminen en mineralen binnen krijgt. Met als gevolg dat je snel weer trek krijgt én dat je belangrijke voedingsstoffen mist. Denk hierbij aan bijvoorbeeld vitamine B en C en mineralen zoals magnesium, ijzer en jodium.
Kies bij voorkeur de broodsoorten met veel vezels, deze geven je een prettig, verzadigd gevoel en zijn goed voor je stoelgang. Volkorenbrood bevat veel vezels. Dat kan een fijn of grof volkorenbrood zijn, maar ook meergranenbrood, spelt- of desembrood is er in een volkorenvariant.
Een koolhydraatarm dieet is zeer effectief om snel af te vallen [2,3]. Uit onderzoek blijkt dat je 2 tot 3 keer sneller afvalt door minder koolhydraten te eten in plaats van minder vetten [4]. Daarnaast is koolhydraatarm eten effectief tegen ongewenst buikvet en een vette lever [5,6].