De gebiedjes in de hersenen die zich bezighouden met waken, liggen op een andere plek in de hersenen dan de gebiedjes die zich met slaap bezighouden. Deze gebiedjes hebben een inhiberende werking op elkaar. Dat wil zeggen dat als het waakgebied actief is, het slaapgebied geblokkeerd wordt.
Het eerste slaapstadium, de overgangsfase tussen het wakker zijn en slapen, duurt meestal een paar minuten. Tijdens deze fase verslappen de spieren en kun je soms spietrekkingen hebben. Je merkt niet dat je in slaap valt omdat je wegzakt. Heel soms is het gevoel al 'uitgezet' terwijl je nog niet helemaal in slaap bent.
Tijdens het in slaap vallen hebben veel mensen regelmatig vreemde ervaringen. Ze zien, horen, voelen, ruiken dingen die er niet zijn. Veel voorkomend zijn het gevoel plotseling in een diepte te vallen en dan waker te schrikken of het gevoel te stikken. Dit noemen we hypnagoge ervaringen.
Volgens de hoogleraar zijn de uren tussen acht en tien in de avond het beste moment. 'Wanneer je twee uur slaapt zit je op het juiste moment van het circadiane ritme. In de eerste periode van dat ritme kom je in een diepe slaap terecht, en daarin breek je adenosine het snelst af.
Als u langere tijd problemen heeft met slapen, kan er sprake zijn van een slaapstoornis. Het lukt u bijvoorbeeld niet om aan één stuk door te slapen, of om 's avonds in slaap te vallen. De meest voorkomende slaapklachten zijn: Te weinig slapen, te vaak wakker worden of te lang wakker zijn.
Adem gedurende 4 seconden heel rustig in door je neus. Houd je adem 7 seconden in. Adem heel rustig uit door je mond gedurende 8 seconden.
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Kun je überhaupt bijslapen? Ja, maar een wijdverbreid misverstand is dat je de volgende nacht dan maar wat 'extra' moet slapen. Of dat je een en ander wel oplost met wat cafeïne of wat extra daglicht. Dit werkt slechts als een pleister op de wond.
Korte powernaps verlagen het stressniveau en verhogen de productiviteit. Een langer dutje van een uur herstelt je hersencapaciteit zodat je beter in staat bent om nieuwe informatie op te slaan. Slaap werkt beter en langer dan caffeïne, dus die kop koffie als alternatief kun je ook wegwuiven.
Een goede nachtrust zorgt ervoor dat we de emoties van de voorgaande dag kunnen verwerken, en dat we onthouden wat we die dag hebben geleerd. Daarnaast reset het als het ware de hersenen, waardoor we de volgende dag weer ruimte hebben voor nieuwe kennis, emoties en prikkels.
Dit vallende gevoel wordt een hypnagoge schok of slaapstuip genoemd. Het is de fase tussen het wakker zijn en het slapen en kan zich ook uiten in de vorm van een schok die door uw armen of benen gaat. Het is (nog) niet precies duidelijk waardoor een hypnagoge schok wordt veroorzaakt, maar er zijn wel enkele theorieën.
'Sleep choking'-syndroom
De patiënt wordt plotseling wakker met een intens gevoel van kortademigheid en het gevoel alsof hij stikt. Zulke episodes treden bijna iedere nacht op en soms vaker in één nacht. De patiënt is direct wakker en heeft grote angst, soms het gevoel dood te gaan. Het angstgevoel neemt vrij vlot af.
De meeste mensen vallen twintig minuten nadat ze naar bed zijn gegaan, in slaap. Hoe lang iemand dan slaapt, verschilt. Gemiddeld slapen de meeste volwassenen 7 tot 8 uur aan één stuk. Sommigen voelen zich na 5 tot 6 uur per nacht uitgeslapen.
Om te voorkomen dat er meteen na een hallucinatie weer een nieuwe ontstaat, is het goed om eerst een tijdje wakker te blijven en bijvoorbeeld even rond te lopen. Diederik hallucineert ook in zijn slaap.
Het antwoord is dat je slaap nauwelijks kan inhalen. Uit onderzoek komt naar voren dat je lichaam aan een derde van de gemiste slaaptijd genoeg heeft om weer in evenwicht te komen. De slaapkwaliteit is na een slechte nacht namelijk beter. Je slaapt dieper en je herstelt sneller.
“Het hangt er natuurlijk van af hoe groot en hoe uitgesproken je slaaptekort is. Wie elke nacht 4 à 5 uur slaapt, zal tot twaalf dagen recuperatieslaap nodig hebben. Als het een kleiner slaaptekort is, haal je dat sneller in. Maar ook niet op één nacht.”
De negatieve cognitieve effecten stapelden mettertijd op: een persoon die gedurende 5 nachten op rij 2 uur minder sliep, behaalde op het einde een IQ-score van 15 punten minder. Na 1 of 2 nachten langer slapen (9 tot 10 uur) bleken de prestatieniveaus te herstellen.
Minimaal 6,5 uur per nacht
Volgens Hamburger is een gemiddelde nachtrust van vier uur niet gezond, zeker op de lange termijn. "Al voelt iemand zich op dit moment goed genoeg bij minder dan 6,5 uur slaap, dat wil niet zeggen dat diegene geen klachten kan ontwikkelen op de lange termijn."
Het maximum ligt vermoedelijk ergens tussen de 20 en 23 uur. Dan word je onvermijdelijk wakker omdat je dorst hebt of moet plassen. Dat zijn in elk geval de recordtijden die mensen zelf rapporteren na een aantal nachten doorhalen.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten.
Veel zwaar of eiwitrijk eten. Na een zware maaltijd met veel vlees word je gauw moe omdat je lichaam een groot deel van je energie aan je spijsverteringsstelsel levert, waardoor de rest minder energie krijgt.
Binnen 2 minuten in slaap vallen
Sluit je ogen en adem diep in en uit. Ontspan elke spier in je gezicht en let erop dat je niet fronst of je ogen toeknijpt. Adem uit en voel je wangen, mond en tong ontspannen. Laat de druk op je ogen los en laat je ogen rusten in je oogkassen.
Volgens veel wetenschappers is slapen op je rug ook écht de beste slaaphouding. Dat komt omdat je lichaam in deze positie volledig en goed ondersteund is. Het gewicht van je lichaam wordt dan namelijk volledig verspreid over de oppervlakte van je matras en je rug is dan in de meest natuurlijke houding.