Woonwagenbewoners zijn van oorsprong afkomstig uit Nederland en de ons omringende landen. Hun geschiedenis gaat terug naar de Gouden Eeuw (periode die grotendeels samenvalt met de 17e eeuw). Woonwagenbewoners reisden om te voorzien in hun bestaan.
Verdeling standplaatsen
De meeste standplaatsen bevinden zich in Noord-Brabant (1740), Zuid-Holland (1214) en Gelderland (1092). De minste in Flevoland (55), Friesland (84), Zeeland (154) en Groningen (174). In de middenmoot zitten Drenthe (387), Overijssel (459), Utrecht (604), Noord-Holland (832) en Limburg (928).
Zigeuners, zoals de Roma en Sinti, zijn mensen die al eeuwen rondreizen en geen eigen land hebben. Ze wo(o)n(d)en verspreid over Europa en Azië. Al sinds de late Middeleeuwen wonen er zigeuners in Nederland. Zij hebben de Nederlandse taal tientallen woorden opgeleverd.
De meeste mensen die op zoek zijn naar een woonwagen financiering komen uit bij een persoonlijke lening. Een persoonlijke lening is snel geregeld, kost je geen eigen geld en je hoeft niet naar de notaris. Sluit een persoonlijke lening altijd af bij een onafhankelijk adviseur die je de laagste rente kan bieden.
Kampers is een zogenaamd stadsdialect dat in de Nederlandse stad Kampen (provincie Overijssel) wordt gesproken. Het Kampers valt onder het Sallands dialect en hoort zodoende bij het Nedersaksisch.
Roma (verouderde benaming: Zigeuners; enkelvoud Rom) zijn mensen die oorspronkelijk uit India en Iran komen. Hoewel ze niet van Iraanse afkomst zijn, begon de migratie naar Iran in de 5e eeuw. Ze trokken oorspronkelijk vaak rond, maar tegenwoordig niet altijd.
De Sinti stammen misschien uit Sindh (provincie van Pakistan) of van de oevers van de Sindhu (Indus) in Pakistan en Noord-West India. De linguist Yaron Matras noemt de afkomst uit Sindh echter mythisch. Ze zouden vandaar naar het hof van Perzië zijn gemigreerd, waar ze vaak als muzikant werk zochten.
Niet alle zigeuners spreken Romani, maar personen die Romani als moedertaal hebben zijn altijd van Roma origine. Sommige oorspronkelijk Romani sprekende bevolkingsgroepen m.n. Engeland, het Iberisch schiereiland en Scandinavië hebben hun eigen taal opgegeven en de landstaal overgenomen.
Sinds 1 januari 2006 betalen gebruikers of huurders van woningen al geen onroerende zaakbelasting meer. Deze uitspraak betekent dat geen enkele woonwagenbewoner op een huurstandplaats onroerende zaakbelasting hoeft te betalen. (Dat is alleen anders als er een zakelijk recht is gevestigd, zoals een recht van opstal. )
Zigeuners, die oorspronkelijk uit Azië komen, houden doorgaans vast aan hun eigen taal, het Romanesh. De woonwagenbewoners of 'reizigers', zoals ze zichzelf liever noemen, zijn 'nomaden' van Europese afkomst, die hun taal, het Jenish, niet meer gebruiken.
Woonwagenbewoners, die zichzelf liever Reizigers of Sinti noemen, werden in de vorige eeuw gedwongen om te leven in bescheiden kampen met vaste plekken.
Het grootste woonwagenkamp van West-Europa is Beukbergen bij het Nederlandse Zeist, dat in 2016 260 standplaatsen telde.
Afkomst. Woonwagenbewoners zijn van oorsprong afkomstig uit Nederland en de ons omringende landen. Hun geschiedenis gaat terug naar de Gouden Eeuw (periode die grotendeels samenvalt met de 17e eeuw). Woonwagenbewoners reisden om te voorzien in hun bestaan.
Waarom wonen in een woonwagen
Voor een gedeelte zijn dat handelsreizigers, stoelenmatters, ketellappers, kermisreizigers, op zoek naar nieuwe afzetgebieden en klanten. Daarnaast trekken er groepen losse arbeiders naar de plekken waar brood valt te verdienen.
De term Roma wordt doorgaans gebruikt voor groepen die de in de 19e en 20e eeuw naar Nederland zijn getrokken en die afkomstig zijn uit Oost-Europa. De term Sinti wordt gebruikt voor groepen 'zigeuners' die al eeuwen in West-Europa wonen.
Verreweg de meesten wonen op de Balkan. Ook in de rest van de wereld zijn Roma te vinden, vooral in Amerika, de voormalige Sovjet-Unie, West-Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika.
"Wist je dat de meeste Roma gelovig zijn?" vervolgt Milo. "Ze geloven in de kruisiging van Jezus waarin een Roma-vrouw voor een belangrijke wending in het verhaal zorgt. Zij zou, terwijl de beulen van Jezus zich aan het voorbereiden zijn op zijn kruisiging, de 4de spijker hebben gepakt.
De Gipsy Kings is een muziekgroep samengesteld uit twee families uit Arles en Montpellier in Zuid-Frankrijk. Ze maken een soort popversie van flamencomuziek.
Gypsy of Gipsy kan verwijzen naar: het Engelse woord voor zigeuner (zowel gebruikt voor de Roma en Sinti als in veel ruimere zin) Gipsyjazz, jazz met zigeunerinvloeden.
Het Jiddisch (Jiddisj) en Sinti-Romanes zijn erkend als niet-regiogebonden talen onder het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden. Europese landen mogen andere talen dan hun officiële landstaal erkennen.
Waar andere gemeenten een 'uitsterfbeleid' hebben, waarbij de standplaats komt te vervallen als een bewoner overlijdt, mag het woonwagencentrum in Zeist juist groeien van 160 naar 220 plaatsen. Daarmee is Beukbergen het grootste kamp van Nederland.
Erkende woonvorm
Nederland telt ongeveer 8300 standplaatsen voor woonwagens, verdeeld over 1150 kampen. Daar wonen nu nog zo'n 35.000 mensen. Dat aantal is overgebleven na de afschaffing van de Woonwagenwet in de jaren 90, als gevolg van het 'uitsterf- en afbouwbeleid' van de gemeenten.
De grond waar je woonwagen mag staan huur je in veel gevallen van de gemeente. Die heeft dan een speciale plek aangeduid als woonwagenkamp. De mensen die hier wonen worden door die benaming vaak 'kampers' in de volksmond genoemd, maar dit wordt door de woonwagenbewoners zelf als discriminerend en beledigend ervaren.