Er zijn verschillende psychische aandoeningen waar stemmingswisselingen een symptoom van zijn. Een bipolaire stoornis en borderline bijvoorbeeld, maar ook ADHD, schizofrenie en depressie. Als je vermoedt dat een psychische aandoening de oorzaak is van je stemmingswisselingen, ga dan naar je huisarts.
Oorzaken van stemmingswisselingen
Gebeurtenissen als een trauma of een overlijden van een naaste kunnen zorgen voor stemmingswisselingen. Dit kunnen ook gebeurtenissen uit een (verder) verleden zijn. Door veranderende hormonen komen stemmingswisselingen vaak voor tijdens de puberteit, overgang en zwangerschappen.
Stemmingswisselingen. Bij een manisch depressieve stoornis (ook wel bipolaire stoornis genoemd) treden spontane stemmingswisselingen op tussen depressieve en manische perioden. Tussendoor komen meestal perioden van normaal functioneren voor.
Het ene moment kun je je chagrijnig, boos of lustloos voelen, terwijl je je op een ander moment weer vrolijk en gelukkig kunt voelen. Je hebt dus "ups" en "downs" die elkaar (snel) opvolgen. Soms duurt het misschien maar een paar minuten of een uur, en soms wellicht een halve dag of langer.
Oestrogeen heeft een aantal belangrijke functies heeft in onze hersenen, die door het veranderen van de oestrogeenspiegel tijdens de menstruatie kunnen worden beïnvloed. Een daling van de hoeveelheid oestrogeen, zou deze processen nadelig kunnen beïnvloeden, waardoor stemmingswisselingen kunnen ontstaan.
De belangrijkste symptomen zijn een aanhoudende verdrietige stemming en een verlies aan interesse in bijna alle dagelijkse activiteiten. Daarnaast bestaan er andere stemmingsstoornissen, zoals de bipolaire stoornis, ook wel manisch-depressieve stoornis genoemd.
Beweging bevordert de aanmaak van endorfinen. Deze stof zorgt ervoor dat jij je beter voelt. Het kan lastig zijn om je ertoe te zetten, maar bewegen helpt. Door te sporten zal je stemming verbeteren en krijg je een energieker en positiever gevoel.
In de overgang verandert het lichaam doordat de eierstokken minder hormonen oestrogeen gaan produceren. De hormonen moeten in die periode een nieuw evenwicht zoeken. Dat zorgt voor allerlei symptomen en klachten en kan ook zorgen voor depressieve klachten.
De bekendste stemmingsstabilisator is lithium (lees meer bij Ik gebruik lithium). Andere stemmingsstabilisatoren zijn carbamazepine, valproïnezuur, lamotrigine en topiramaat. Deze medicijnen zijn ook bekend als anti-epileptica: medicijnen tegen epilepsie.
Mensen die depressief zijn, zijn langdurige tijd somber en hebben vrijwel nergens zin in. Ze verliezen vaak interesse in de dingen om zich heen en kunnen niet echt meer genieten. Men spreekt van een depressie als de gevoelens van neerslachtigheid minstens twee weken duren. Hierbij hoort ook een gebrek aan motivatie.
Extreme verlatingsangst
Mensen met borderline hebben een vaak grote behoefte aan intieme relaties, maar zijn daar tegelijkertijd bang voor. Ze zijn extreem bang om in de steek gelaten te worden. Ze stellen mensen daarom voortdurend op de proef. Zo testen ze als het ware of en wanneer iemand hen in de steek laat.
Als je een borderline persoonlijkheidsstoornis hebt, vertoon je sterke stemmingswisselingen en voel je je erg instabiel. Je kunt opeens heel kwaad zijn en het andere moment weer heel vrolijk of somber. Je kunt impulsief reageren. Iemand met borderline is ontzettend bang om in de steek gelaten te worden.
Borderline wordt veroorzaakt door een combinatie van biologische, psychische en sociale factoren. De belangrijkste biologische factor is aanleg. Impulsief gedrag, heftige emoties en stemmingswisselingen kunnen in aanleg aanwezig zijn. Dit heeft te maken met de verwerking van prikkels in de hersenen.
Symptomen die je vaak hebt bij emotionele instabiliteit zijn impulsiviteit, gevoel van onbegrip en woede-uitbarstingen. Emotionele instabiliteit komt vaak voor en is in de meeste gevallen niet ernstig. Een psychotherapeut of psycholoog kan emotionele instabiliteit behandelen, eventueel in combinatie met medicatie.
Vaak voelen mensen met dysthymie zich zeer eenzaam en ongelukkig. Ze zien zichzelf als waardeloos, oninteressant en machteloos. Hun eet- en slaappatroon is vaak verstoord, waardoor ze zich extra vermoeid en lusteloos voelen. Zowel de concentratie als het geheugen functioneren slecht.
Het is over het algemeen bekend dat vrouwen gedurende de menstruatie last kunnen hebben van verergerde prikkelbaarheid, vermoeidheid, een bedrukt gevoel of last van stemmingswisselingen. Sommige vrouwen hebben meer of minder last van deze hormooncyclus dan de ander. Het is immers een natuurlijk proces.
'Natuurlijke' antidepressiva zijn alle middelen en methoden die niets met chemische antidepressiva te maken hebben. Hiertoe behoren hormonen, vitaminen, mineralen, lichaamseigen stoffen, geneeskrachtige kruiden, slaapkuren, ontspanningstraining, psychotherapie en creatieve activiteiten.
Door een depressie kan je je misselijk voelen. Of je kunt diarree krijgen of net voortdurend geconstipeerd raken. Uitputting en vermoeidheid: hoeveel je ook slaapt, je voelt je moe en afgemat. Je raakt met moeite uit je bed 's morgens en functioneert niet behoorlijk.
Bij een bipolaire stoornis heeft u manische periodes en depressieve periodes. Tussendoor zijn er periodes waarin u zich normaal voelt. U bent veel actiever en opgewekter dan u gewend bent. U wordt snel boos als iets niet gaat zoals u het wilt.
Bij een typische depressie kan het basisadvies worden aangevuld met vitamine B12 (1.000 – 2.000 mcg per dag) en foliumzuur in de actieve vorm (folaat, 400 tot 1000 mcg per dag). Wanneer er sprake is van een atypische depressie worden ontstekingremmende stoffen als curcumine ingezet.
Beweeg regelmatig: wandelen, sporten en bewegen lijkt misschien geen aantrekkelijk idee als je somber bent, maar het is bewezen dat sporten helpt wanneer je depressief bent. Blijf leuke dingen doen: leuke dingen blijven doen met vrienden of familie is erg belangrijk als je depressief bent.
Een depressie kan veel oorzaken hebben, maar kan ook 'zomaar' ontstaan. Omdat er vaak geen duidelijke reden of oorzaak is, kan het extra frustrerend zijn als je in een depressie zit. Een depressie zie je meestal niet aan de buitenkant van iemand. Daarom kan je je met een depressie vaak zo onbegrepen en alleen voelen.
Eetbuien, verandering eetlust. Meer dorst dan normaal, veel urineren. Vocht vasthouden. Spijsverteringsproblemen, opgeblazen gevoel.
De overgang kan beginnen als u tussen de 40 en 60 jaar oud bent. 1 op de 100 vrouwen komt te vroeg in de overgang, voor ze 40 jaar zijn.
Doordat de hormonen schommelen in het lichaam tijdens de cyclus kun je stemmingswisselingen ervaren. Helemaal omdat het hormoon oestrogeen twee weken voor de menstruatie daalt en het hormoon progesteron toeneemt. Vaak zorgen de hormonen als je ongesteld bent ook voor eetbuien.