Dat komt door de oorlog in Oekraïne, waar Nederlandse bedrijven tweederde van hun zonnebloemolie vandaan halen. Als gevolg van de schaarste raakt het zonnebloemolieschap in de supermarkt leeg. Om tekorten tegen te gaan, wordt de verkoop van zonnebloemolie in supermarkten soms beperkt.
De voorraden voor zonnebloemolie dalen hard en zijn over vier tot zes weken op, aldus de Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie. Dat de voorraden opraken, komt door de oorlog in Oekraïne. Het land is normaliter een grote producent van plantaardige olie.
Door de oorlog raken voorraden op. Supermarkten gaan ertoe over om de verkoop van het aantal flessen zonnebloemolie per klant te beperken. In sommige supers is er nu al geen aanbod meer, meldt brancheorganisatie Centraal bureau Levensmiddelenhandel (CBL).
"Er zijn nog wel voorraden in Nederland, maar het is niet veel meer. We verwachten dat je over een aantal weken geen zonnebloemolie meer kan kopen." Dat is volgens hem geen reden tot paniek: "Er zijn voldoende alternatieven. Zoals koolzaadolie, slaolie en olijfolie.
Belangrijke factoren zijn de oogst die niet (goed) lukt en het transport dat een lastige opgave is ten tijden van oorlog. "Ook de mensen in de productie zijn van groot belang voor het realiseren van zonnebloemolie", vertelt Martis aan Hart van Nederland.
Alternatieven voor bakken
Een veelgenoemde vervanger voor zonnebloemolie is arachideolie. Deze olie wordt uit pinda's gewonnen en smaakt daar ook een beetje naar. Verder zijn raapzaadolie, koolzaadolie, olijfolie (absoluut geen extra vierge) en maisolie goede alternatieven.
Zonnebloemolie kan gevaarlijke transvetten bevatten. Plantaardige oliën, waaronder zonnebloemolie, zijn hoog in essentiële omega-6 vetzuren waardoor de broodnodige balans tussen omega-6 en omega-3 vetzuren in het lichaam wordt verstoord.
De tekorten worden veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne. Dat land is een grote producent van plantaardige olie. "Twee derde van de zonnebloemolie die hier in de winkels ligt, komt daar vandaan", zegt een woordvoerder van het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL).
Lidl biedt naast de Zonnebloemolie een ruime collectie producten aan. Houd de wekelijkse Lidl folder in de gaten om de beste aanbiedingen en acties te vinden. Naast Zonnebloemolie, kunt u ook de volgende aanbiedingen vinden: Ansjovisfilets in zonnebloemolie, Jumbo sardines in zonnebloemolie & aanbieding 3.
De overstap naar andere ingrediënten en het daardoor moeten aanpassen van de etiketten en verpakkingen, kost de producenten veel geld. Hogere kosten voor de consument zijn daardoor onvermijdelijk. Het is dus goed mogelijk dat producten, waarvoor normaliter zonnebloemolie wordt gebruikt, straks anders wordt gemaakt.
Zo is twee derde van alle zonnebloemolie die Nederland invoert, afkomstig uit Oekraïne. Er komt nu nog wel wat ons land binnen, maar veel minder dan voorheen, zegt Frans Claassen, directeur bij MVO, de ketenorganisatie voor oliën en vetten.
Nederland haalt ruim driekwart van zijn zonnebloemolie uit Oekraïne – en die import ligt nu stil. Door de oorlog in Oekraïne ontbreken inmiddels flessen zonnebloemolie en aanverwante producten in de supermarktschappen. Producenten van levensmiddelen zoals chips en babyvoeding kampen ook met tekorten.
Zonnebloemolie is duur en schaars, als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Afhankelijk van wat u ermee wilt doen, zijn er gelukkig alternatieven beschikbaar. Tot voor kort was zonnebloemolie een van de voordeligste oliesoorten, een stuk goedkoper dan bijvoorbeeld olijfolie.
Productie. In 2014 was de wereldwijde productie van zonnebloemolie 15,8 miljoen ton. De grootste producent was Oekraïne met 4,4 miljoen ton, gevolgd door Rusland (4,1 miljoen ton), Argentinië (0,9), Bulgarije (0,8) en Turkije (0,7).
Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie. Lijnzaadolie en extra vierge olijfolie kun je beter niet verhitten.
Zonnebloemolie is bij ons niet te betalen", zegt Guro Kirimoo. "Voorheen reden we ervoor naar Belgie en Duitsland, maar daar betaal je 1,05 euro per fles. In Nederland is de prijs (0,79 euro) veel beter." Volgens Kirimoo is het een lucratieve business om de flessen olie in Oost-Europa vervolgens te verkopen.
Waar komt zonnebloemolie vandaan? Zonnebloemolie is een plantaardige olie die wordt gemaakt door de zaden van de zonnebloem (Helianthus annuus) te persen. De grootste producent van zonnebloemolie is Oekraïne, nipt gevolgd door Rusland. Ook halen we een deel uit onder andere Argentinië, Frankrijk, Hongarije en Turkije.
De prijs van zonnebloemolie is sinds de oorlog in Oekraïne ongeveer verdrievoudigd. Kostte een fles een jaar geleden nog ongeveer een euro, inmiddels betaal je voor diezelfde fles tussen de 3 en 4 euro.
Alle oliën bestaan uit een mengeling van onverzadigde en verzadigde vetten. ,,We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond'”, legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Samengevat is dit de conclusie. Als je een olie of vet niet verhit, dan zijn olijf-, koolzaad-, soja-, arachide-, zonnebloem-, maïsolie en andere plantaardige oliën de betere keuzes. Dat is omdat ze vooral onverzadigde vetten bevatten en zo helpen de verzadigd vet consumptie te beperken.
Zonnebloemolie is een geliefde olie om in te frituren. Gebruik jij normaal gesproken zonnebloemolie? Je kunt deze vervangen door frituurolie, dit is een mix van verschillende plantaardige oliën. Ook arachide-, rijst-, sla- en sojaolie zijn erg geschikt om in te frituren.
De winnaar: Kokosolie is de gezondste keuze voor frituren
Kokosolie is alles bij elkaar genomen de beste keus. Uit onderzoek blijkt dat zelfs na 8 uur continu frituren bij 180°C de kwaliteit niet afneemt (2). Meer dan 90% van de vetzuren in kokosolie zijn verzadigd, waardoor het zeer goed tegen verhitting kan.
Het beste om in te bakken of te frituren is olie of zachte of vloeibare margarine uit een fles. Behalve vloeibaar frituurvet is gewone plantaardige olie, zoals zonnebloemolie en olijfolie, ook geschikt om in te frituren.