Gelijkstroom of wisselstroom thuisUit de stopcontacten in je huis komt dus wisselstroom. Die keuze is ooit gemaakt omdat bij het transport van wisselstroom minder elektriciteit verloren gaat. Wel zijn er momenteel technieken in ontwikkeling die direct gebruik van de gelijkstroom uit zonne-energie mogelijk maakt.
Veiligheid. Wisselspanning is gevaarlijker dan gelijkspanning. Dat komt door de sinusvorm. Bij de spanning in woningen spreken we van 230V.
Wisselspanning komt thuis uit het stopcontact en op deze spanning werken de meeste elektrische apparaten die wij kennen. In Europa is dit 230 V/50 Hz, in Amerika 120 V of 240 V/60 Hz.
- Veel elektrische apparaten werken op gelijkstroom; denk aan keukenapparatuur, led-verlichting, computers, tv's, audio/video-apparatuur; vrijwel alle elektrische apparaten gebruiken intern gelijkstroom.
Stroombronnen die een gelijkspanning leveren zijn zonnepanelen, gelijkstroomgeneratoren, de meeste adapters voor apparaten, batterijen en accu's. De stroom zal daardoor altijd in dezelfde richting stromen.
Gelijkspanning is alleen maar gevaarlijk als de stroom van de min naar de plus kan lopen. Je kan dus zonder problemen één van de twee polen aanraken (om er een stekker aan te zetten bijvoorbeeld) zolang de andere pool maar veilig geïsoleerd is.
Gelijkstroomventilatoren besparen jaarlijks ruim 40% elektriciteit ten opzichte van een wisselstroommotor. Huis-tuin-keuken gelijkstroomventilatoren gebruiken in een woning minder dan 20% van de wisselstroomvariant.
Als een apparaat nodig is dat gelijkstroom in wisselstroom omzet kan een gelijkrichter (die wisselstroom in gelijkstroom omzet) gebruikt worden door die omgekeerd in te zetten. In omgekeerde toestand werkt een gestuurde gelijkrichter als een lijncommutatiewisselrichter.
Een led driver, led transformator, electronic transformer of elektronische transformator is een voeding voor led systemen. Een led werkt vaak op gelijkstroom (DC) en heeft dan ook een constante spanning (voltage) nodig om goed te functioneren.
Gelijkstroom wordt geleverd door een gelijkspanningsbron. Het kenmerk van deze bron is dat de twee polen waartussen de gelijkstroom vloeit een vaste polariteit hebben. Gelijkstroom vloeit per definitie van de positieve (+) naar de negatieve pool (−). De elektronen vloeien overigens in de tegengestelde richting.
Uiteindelijk won de wisselspanning, omdat een wisselspanning makkelijker in een andere spanning om te zetten is en er minder verliezen bij transport optreden. Zo werd wisselspanning de basis voor de elektriciteitsdistributie.
Werking van een zonnepaneel
In de meeste gevallen bestaat een zonnecel uit twee laagjes silicium, een stof die uit zand wordt gehaald. Als er licht op een zonnecel schijnt, gaat er tussen deze twee silicium laagjes een elektrische stroom lopen en wekken de zonnecellen gelijkstroom (DC) op.
De meeste elektrische apparaten en installaties werken op basis van gelijkspanning - maar stopcontacten werken dus op basis van wisselspanning.
AC en DC zijn de afkortingen van wisselstroom (AC, alternating current) en gelijkstroom (DC, direct current). Het verschil is dat bij wisselstroom de spanning continu wisselt tussen positief en negatief. Bij gelijkstroom is de spanning continu gelijk.
Gelijkspanning is een elektrische spanning die niet wisselt van richting. Het verschil tussen gelijkstroom en wisselstroom. Bij gelijkstroom is de spanning constant, bij wisselstroom wisselt de spanning 50 keer per seconde tussen positieve spanning en negatieve spanning. Batterijen en accu's leveren een gelijkspanning.
Hoogspanning is een elektrische spanning boven de 1000 volt wisselspanning (effectief) of 1500 volt gelijkspanning. De spanning wordt dan ook meestal in kilovolt (kV) uitgedrukt. Het segment tussen 1 kV en 52 kV wisselspanning wordt ook wel middenspanning genoemd volgens de IEC 62271-200.
Sommige led-lampen werken op wisselspanning (230V AC). Veruit de meeste led-lampen werken echter op een lagere spanning van ca. 1 tot ca. 64 Volt.
Bij LED verlichting moet er dus altijd een trafo tussen het netstroom en jouw lamp.
Gelijkstroom is een elektrische stroom met een constante, zelfde richting. De energie verplaatst zich namelijk alleen van een positieve naar een negatieve pool (van plus naar min). Gelijkstroom wordt in het Engels aangeduid met DC: Direct Current.
Om een gelijkspanning om te zetten naar een andere gelijkspanning of naar een stabiele wisselspanning heb je efficiënte vermogenselektronica nodig. Dit soort vermogenselektronica bestaat pas sinds 1950. In de omvormers van zonnepanelen en thuisaccu's wordt ook vermogenselektronica toegepast.
Het grote voordeel van wisselspanning of wisselstroom is de mogelijkheid tot transformatie. Met twee spoelen op een ijzeren kern (transformator) kan een wisselspanning van b.v. 230 V gemakkelijk worden omgezet in een wisselspanning van 12 V.
Zonnepanelen en batterijen zijn ook verkrijgbaar met verschillende gelijkstroom voltages: 12, 24 of 48 volt.
De voordelen van gelijkstroom (DC)
Voor gelijkstroom zijn minder omzetters (AC/DC) en daarmee minder componenten nodig. Dat is efficiënter en scheelt veel onderhoud.
Netspanning is wisselspanning van minder dan 1000 volt die via het elektriciteitsnet aan de kleinverbruikers wordt geleverd. Gewoonlijk wordt met netspanning de elektriciteit die thuis uit het stopcontact komt bedoeld, met een spanning van circa 220 tot 240 volt.
Wisselstroom - of wisselspanning - is een elektrische stroom met een periodiek wisselende richting. Het wordt aangeduid met AC, de afkorting van Alternating Current. Hierbij verplaatst de stroom (energie) zich van plus naar min én van min naar plus (anders dan bij DC; daar is sprake van een gelijkstroom).