De feeststol is een commerciële overweging: een kerststol moet na Kerst uit de schappen, een feeststol kan nog even blijven liggen. Kerst- of paasstollen, dat zijn soms feeststollen. Albert Heijn en Lidl doopten de kerststol om tot feeststol. Een knieval voor de islam, werd volop gedeeld op sociale media.
Het werd traditie bij de bakkers uit Dresden om de vorsten van Saksen elke kerst feestelijk stollen aan te bieden. In 1496 werd de stol, toen ook nog Christbrote uff Weihnachten genoemd, verkocht op markten en zo bereikbaar voor een steeds breder publiek.
Een kerststol is van origine een Duits luxe brood, ook wel Weihnachtsstollen of Christstollen genoemd. Het is een krentenbrood dat rijk is gevuld met gedroogd fruit, noten en amandelspijs. Het brood kent een lange, Duitse geschiedenis.
Volgens historici kan de langwerpige vorm van de kerststol ook gezien worden als een symbool voor een wikkelkind en wel speciaal het kerstkind. Traditioneel neemt de kerststol en belangrijke plaats in bij het kerstontbijt of de kerstbrunch en op kerstavond na de nachtmis.
Het verschil zit hem in de details. Kenmerkend voor een Paasbrood zijn de sinaasappelschilletjes, die bakkers gebruiken. En bakkers versieren Paasbrood met amandelschaafsel of gebroken hazelnootjes, waar ze Kerstbrood juist bedekken onder een laagje poedersuiker. Paasbroden kom je tegen in tal van vormen.
"Een goede kerststol bestaat uit een eiwitrijk deeg met veel boter en een rijke vulling", legt hij uit. "Op een kilo bloem gebruiken wij 1,5 kilo rozijnen, 200 gram gekonfijte vruchten en 200 gram nootjes. De spijs maken we met 65 procent amandelen in plaats van 50 procent, zoals je vaak ziet.
Maar mocht je ondanks de vermoede pogingen om zoveel mogelijk van de kerststol te snoepen toch nog met restanten overblijven na de feestdagen, hoef je de stol niet weg te gooien. Je kunt het geopend en aangesneden namelijk tot wel twee weken bewaren. In de vriezer blijft het zelfs wel een maand na aansnijden goed.
Zowel de term alsmede de broodsoort zelf is Duits van oorsprong. De vroegste attestatie van een zgn. Thüringer Weinachtstollen is in de Leeuwarder Courant van 1890, waarna de Nederlandse versie in de NRC van 1929 als Kerststol verschijnt.
De paasstol is een product waarvan de herkomst niet exact is vast te stellen. De naam doet wel aan Duitse oorsprong denken, maar dezelfde vorm kwam ook al voor bij de Friese kerstbroden en is al enige eeuwen in gebruik.
Een échte paasstol mag niet ontbreken tijdens een paasbrunch, maar waarom eten we dit brood eigenlijk met Pasen? Voor de rooms-katholieken valt Pasen direct na de vastenperiode. Er wordt dan feestelijk gebakken om deze periode af te sluiten.
In Drenthe dus, met name in het zuidelijke deel van de provincie. Daarnaast was de traditie in het hele oosten van het land bekend, vooral in Overijssel en Gelderland. Verder kwam de geboortewegge ook wel voor in Limburg, Zuid-Holland en Friesland, al was het gebruik hier veel minder algemeen.
Je kunt zelfgebakken kerststol heel prima vooruit maken en invriezen. Doe dat dan voordat je ze bestrooit met poedersuiker en nadat ze helemaal zijn afgekoeld. Haal ze dan met Kerst tijdig uit de vriezer, laat op kamertemperatuur ontdooien en piep ze heel kort (een minuut of 5) op, in een voorverwarmde oven (100C).
Bewaartip voor dit product
Vries brood direct na aankoop in porties in en haal er elke dag uit wat je nodig hebt.
Heb je amandelspijs over? Dan kun je amandelspijs invriezen. Verpak het luchtdicht. In de vriezer blijft het ongeveer drie maanden goed.
Het gebak komt traditioneel uit Duitsland maar is intussen in veel andere landen in Europa populair geworden. Een stol is gesuikerd brood met gedroogd fruit en amandelpasta. Een kerststol bevat vaak boter, melk of ei maar deze versie is helemaal vegan en superlekker!
Wat is amandelspijs? Amandelspijs is een lekkernij die in veel recepten gebruikt wordt. Het bevat slechts 4 ingrediënten: suiker, amandelen, citroenrasp en een ei. De verhouding suiker:amandelen is meestal 1:1.
Er zitten 121 kilocalorieën in 1 zelfgesneden snee (40 gram) krentenbrood met spijs. Wil je weten hoe het zit met de andere voedingswaarden in 'krentenbrood met spijs'? In onze caloriechecker hieronder kom je te weten hoeveel vet, verzadigd vet, eiwit, koolhydraten, suikers en vezels erin zit.
'In een krentenbol zitten ingrediënten die enigszins schimmelwerend zijn', aldus Velzeboer. 'Daardoor lijkt het dat een krentenbol heel lang houdbaar is. De schimmelwerende stoffen werken volgens Velzeboer op twee manieren. 'De krenten of rozijnen bevatten suikers die vocht uit de bol aantrekken.
Door de unieke samenstelling, de hygiënische verwerking en het grote aandeel van krenten en rozijnen zijn onze Weihnachtsstollen zeker 3 weken houdbaar en lekker. Het is ook mogelijk ze langere tijd in de diepvries te bewaren.
Amandelspijs blijft, mits koel, droog en donker bewaard, zeker 2-3 maanden goed en ingevroren nog langer.
Krentenbrood kun je gerust 5-7 dagen bewaren in de keukenkast of zelfs een maand in de vriezer. Je kunt brood beter niet in de koelkast bewaren, omdat de moleculen dan van structuur veranderen. Wij adviseren daarom om brood altijd óf in de keukenkast te bewaren óf in de vriezer.
Rozijnenbrood invriezen is een goed idee om dit heerlijke brood langer houdbaar te maken. Een perfect idee zelfs, want dit brood is het brood dat het meest geschikt is om in te vriezen. Na het ontdooien is de smaak en de geur van de rozijnen, en dat is ook van toepassing bij krenten, nog beter door het brood getrokken.
Bij invriezen is dit product 7 tot 8 weken houdbaar. Invriezen moet wel snel en goed gebeuren om de kwaliteit te garanderen. Na ontdooien niet opnieuw invriezen.
Het luxe krentenbrood gevuld met amandelspijs en bestrooid met poedersuiker, is een typisch Nederlandse traditie.
Dit gebruik wordt kraamschudden genoemd. Een praktische reden waarom het eten van krentenwegge goed is na de bevalling: in krenten en rozijnen zit ijzer wat goed is voor moeders die borstvoeding geven. Moedermelk bevat weinig ijzer en op deze manier wordt het ijzergehalte op pijl gehouden.