Om verschillende redenen ontstaan er bij dementie situaties waarin de zorg voor hygiëne verre van vanzelf gaat. Een verminderd besef van hygiëne kan verschillende oorzaken hebben: je naaste kan vergeten dat ze al dagenlang niet is gewassen en denken dat dat onlangs nog is gebeurd.
Wat kun je beter niet doen? Probeer jouw naaste niet te veel te corrigeren of tegen te spreken. Dat confronteert de persoon met dementie met wat hij niet meer weet of kan. Hard praten, snel praten of juist fluisteren.
Stel de persoon gerust en zorg ervoor dat de oudere ontspannen is, want vaak vinden mensen dit een oncomfortabele situatie. Gebruik een washandje en zeep om het gezicht en alle andere makkelijk bereikbare plaatsen van het lichaam te wassen. Was daarna met het tweede washandje het lichaam van boven tot beneden.
"De veiligheid en de hygiëne mag niet in gedrang komen. Dus drie keer in de week douchen is prettig, maar qua hygiëne niet altijd nodig. Ook het 's avonds controleren of alles goed is gegaan, schalen we af." Zorg die de organisatie Wilgaerden voorrang geeft is bijvoorbeeld wondzorg of als iemand op een sterfbed ligt.
Huishoudelijke ondersteuning heeft alleen betrekking op het schoonmaakwerk in het huis. Hierbij horen geen activiteiten buitenshuis, zoals het onderhouden van de tuin, opruimen van schuur, wassen van de auto of schoonmaken van de stoep.
Wijkverpleegkundige regelt de zorg
De huisarts of wijkverpleegkundige bespreekt met u wat u zelf nog kunt en welke verpleging en verzorging nodig is. Uw zorgverzekeraar vergoedt deze zorg. De wijkverpleegkundige helpt u om de zorg te regelen. Samen met uw familie of vrienden en andere professionele zorgverleners.
Als je je handen niet wast, gaan ze er vies uit zien en krijgen ze een vieze lucht. Dat is niet direct gevaarlijk. Al kun je met vieze handen wel ziekteverwekkers verspreiden.
Adviezen als u iemand gaat helpen met douchen
Zorg ook voor een warme ruimte en voldoende licht. Maak zoveel mogelijk werk- en manoeuvreerruimte in de badkamer door overbodige zaken even weg te zetten. Ruim wasgoed en natte handdoeken meteen op om struikelen te voorkomen.
Een bedbad is een wassing in het bed. Dit is nodig bij mensen die niet in staat zijn om op een stoel te blijven zitten om gewassen te worden aan de wasbak. Aandachtspunten zijn de hygiëne en privacy van de zorgvrager en het proper werken.
Comfort (troost en bemoediging) : De behoefte aan warmte, tederheid en troost van anderen. Vooral wanneer iemand zich alleen, onveilig of angstig voelt. Identiteit: De behoefte om te weten wie je bent en een goed gevoel te hebben over jezelf.
Leg contact met aandacht
Maak oogcontact. Let op uw mimiek, en probeer vriendelijk te kijken. Ook al begrijpt iemand met dementie niet helemaal wat er gebeurt, dan ziet hij in ieder geval een vriendelijk gezicht.
Indeling fases van dementie
Een andere veel gebruikte indeling is de omschrijving van de vier fases van ik-beleving bij dementie; de bedreigde ik of cognitieve fase; de verdwaalde ik of emotionele fase; de verborgen ik of psychomotore fase; de verzonken ik of zintuiglijke ervaring.
Ook het kleurenspectrum verkleint bij mensen met dementie. Koude kleuren zoals blauw, groen en paars zijn moeilijker te onderscheiden dan warme kleuren zoals rood, geel en oranje. Een kleurcodering waarin blauw naast paars gezet wordt doe je beter niet.
Blijf bij de cliënt tijdens het douchen, baden als de cliënt zelf niet kan reageren op veranderende omstandigheden. Herken de aparte tappunten waar chemische stoffen uitkomen die bedoeld zijn om het bed of douche te reinigen. Deze chemische stoffen kunnen bij aanraking met de huid brandwonden veroorzaken.
Wassen van cliënt op bed. Aantrekken van (schone) kleding. Sluit deuren en ramen, zorg dat de client niet op de tocht ligt. Draag beschermende kleding (handschoenen en schort) wanneer handen en/of kleding in contact komen of kunnen komen met lichaamsvochten: bloed, ontlasting, wondvocht, urine, enzovoort.
Rol een zorgvrager eerst op de zijde om de rug te wassen. Het is nu ook praktisch om meteen door te gaan met het wassen van de billen. Was voorzichtig met water en zeep en was na met schoon water. Let er op dat de huidplooien droog worden anders kan het gaan smetten.
Slechte bacteriën
Maar als je niet regelmatig doucht, is de kans groter dat ze je lichaam binnenkomen via ogen, neus of mond en je ziek maken. Bovendien zorgen die bacteriën voor die zweetgeurtjes, die zijn namelijk niet afkomstig van het zweet zelf, wel van de bacteriën die gassen vrijgeven.
Je wast immers de goede bacteriën die van nature op je huid leven weg. Beperk het douchen daarom het liefst tot om de twee à drie dagen. Voel je je toch vuil, was je gezicht, oksels, de zone onder je borsten en geslachtsorganen dan tussendoor met wat water."
Volgens de experten zal elke huid anders reageren. "In het algemeen kunnen we stellen dat een huid die niet gewassen wordt kan jeuken, maar er kan ook roze vettige, schilferige uitslag ontstaan op delen van het gezicht, de hoofdhuid en de borst", zegt Elizabeth Tanzi, directrice van Capital Laser & Skin Care.
Overleg met de huisarts en eventueel de wijkverpleging
Heeft uw moeder niet alleen hulp nodig, maar ook zorg? Praat eens met haar huisarts. Hij of zij kan misschien een rol spelen. De huisarts is op de hoogte van de medische situatie en kan een keer bij uw moeder op bezoek gaan.
Langer thuis wonen met hulp gemeente
De gemeente speelt een belangrijke rol bij het langer zelfstandig wonen. Als u het thuis niet meer alleen redt, kunt u bij de gemeente terecht voor advies en informatie. De gemeente bespreekt dan wat u nog wel zelf kunt.