Plasma wordt bereid door onstolbaar gemaakt bloed te centrifugeren zodat de bloedcellen naar de bodem zakken. De overblijvende bovenstaande vloeistof is het plasma. Dit is ongeveer 4,5% van het lichaamsgewicht van de mens. Het plasma lijkt uiterlijk op wei (transparant met een lichte strokleur).
Als de bestanddelen een verschillend Dichtheid hebben, zullen ze zich onder invloed van een sterke middelpuntvliedende kracht scheiden. Op deze wijze is het mogelijk bloedplasma van bloedcellen en bloedplaatjes te scheiden, of neergeslagen eiwitten in een oplossing snel te laten bezinken.
Een eenheid “Serum, 2x getest, niet voor therapeutisch gebruik” wordt bereid uit een volbloeddonatie van circa 500 mL door het volbloed gedurende 6 tot 24 uur bij +18°C tot +25°C te laten stollen. Vervolgens wordt het serum door centrifugeren gescheiden van het stolsel en het celmateriaal en binnen 4 uur ingevroren.
Wat is de functie van plasma? Plasma vervoert zuurstof, hormonen, glucose, kooldioxide en lipiden in je lichaam. Naast transport zorgt plasma ervoor dat je lichaam afkoelt als je het te warm hebt en opwarmt als je het te koud hebt.
In Nederland kost een zakje rode bloedcellen (een eenheid) E200,-. Dat is het dubbele van wat er in België en Duitsland wordt betaald. In België kost een zakje bloed E100,-, in Duitsland E80,-. Alleen in Italië, waar twee bloedbanken zijn, is er één bloedbank met een hogere prijs: E220,-.
Je geeft per donatie iets meer plasma dan bloed.
Afhankelijk van je geslacht, lengte en gewicht geef je minimaal 419 ml en maximaal 820 ml plasma per donatie. Bij een bloeddonatie geef je 500 ml bloed.
De hoeveelheid bloed in het menselijk lichaam is 7% van het lichaamsgewicht, en dit bestaat weer voor ongeveer de helft uit water. Gemiddeld heeft een volwassen vrouw 4,5 liter bloed en een volwassen man 5,6 liter bloed in het lichaam.
Serum is de vloeistof die overblijft als men bloedplasma laat stollen en het stolsel verwijdert. De samenstelling is in grote trekken vergelijkbaar met die van bloedplasma, behalve dat de stollingseiwitten zoals fibrinogeen in serum grotendeels verwijderd zijn.
Wat is een serum: serums zijn huidverzorgingsproducten ontworpen om hoge concentraties van specifieke actieve ingrediënten aan de huid af te geven. Er zijn veel verschillende soorten serums op de markt die verschillende taken uitvoeren, variërend van hydratatie tot het verhelderen van de huid met pigmentvlekken.
Een centrifuge wordt in een laboratorium gebruikt voor het scheiden van mengsels. Door middel van een hoge rotatiesnelheid, worden de lichtere deeltjes gescheiden van de zwaardere bestandsdelen. De motor laat de as van de centrifuge hard ronddraaien. Aan deze as kunnen verschillende soorten rotoren worden bevestigd.
Door een snelle draaiende beweging wordt op zwevende deeltjes een extra kracht uitgeoefend. Daardoor zal de vaste stof in een suspensie sneller bezinken. Zwevende deeltjes in een suspensie zullen, alleen maar door de zwaartekracht, langzaam bezinken.
Trombocyten en plasma zijn de bestandelen van het bloed die zorgen voor de bloedstolling wanneer er een bloeding optreedt door een beschadiging van het bloedvatenstelsel. Een tekort aan deze bestanddelen kan ontstaan door een groot verlies van bloed bij een ongeval of operatie.
Het centrifugeren van het wasgoed duurt ongeveer 10 tot 20 minuten. Het centrifugeren kan veel lawaai maken en de wasmachine kan gaan bewegen, omdat er enorme krachten vrij komen.
Goed centrifugeren van het wasgoed voor het de droger ingaat, verkort de droogtijd en scheelt dus energie. Een extra hoog toerental hierbij is niet nodig, zie ook de volgende tip. Het toerental van een wasmachine kan variëren van 800 tot 2000 per minuut. Het meest gangbaar zijn 1200, 1400 en 1600 toeren.
Bij sommige aandoeningen zoals neurologische aandoeningen of bloedziekten ontstaan schadelijke stoffen in het bloed. Met plasmafiltratie filteren we deze stoffen weer uit het bloed. Het lijkt op een dialysebehandeling, maar dan voor andere ziektes dan aandoeningen aan de nieren.
Als gestold bloed wordt afgedraaid heet dit gedeelte serum, als vloeibaar (ontstold) bloed wordt afgedraaid, dan wordt plasma verkregen. Als de cellen in het bloed geanalyseerd moeten worden, wordt het ontstolde bloed (EDTA-bloed) niet gecentrifugeerd.
EDTA (paars)
Ideaal voor: hematologische bepalingen zoals Ht, reticulocyten, thrombocyten, leuko's en differentiatie, maar ook voor de Coomb's en bloedgroepbepaling. Werking anticoagulant: wegvangen Ca2+ en andere bivalente kationen. NIET voor: calcium, elektrolyten o.a. door toevoeging van kalium in K2/3-EDTA.
Bloedcellen worden aangemaakt in het beenmerg (het binnenste van je botten). Als de cellen rijp zijn, zwermen ze uit naar de bloedbaan waar ze door het plasma vervoerd worden door het lichaam.
Bloed heeft nog steeds twee kanten. Het kan je leven redden, maar je ook doden. In de jaren tachtig was er het wereldwijde bloedschandaal waarbij vele hemofiliepatiënten overleden, die via donorbloed waren besmet met hiv en hepatitis. In Groot-Brittannië raakten vijftienhonderd mensen besmet.
Het bloedvolume geeft de hoeveelheid bloed in een lichaam weer. Zowel rode bloedcellen als bloedplasma worden meegerekend. De hoeveelheid bloed in het menselijk lichaam is 7% van het lichaamsgewicht, en dit bestaat weer voor ongeveer de helft uit water.
Een donor met bloedgroep AB noemen we 'de universele ontvanger'. Deze donor kan uitsluitend aan een patiënt met bloedgroep AB doneren. Wanneer een patiënt met bloedgroep AB zelf een orgaan nodig heeft, kan hij ontvangen van de bloedgroepen A, B, AB en 0.
Zodra de wond genezen is, mag je bloed of plasma doneren. Na 4 maanden mag je bloed of plasma doneren. Als het sieraad er direct is ingeschoten, mag je dezelfde dag nog bloed of plasma doneren.
Mensen die tot de bloedgroep O behoren, worden ook wel 'universele donors' genoemd omdat ze hun rode bloedlichaampjes aan gelijk welke ontvanger kunnen doneren. De bloedgroep O- wordt voornamelijk gebruikt in noodgevallen.