Eerst even een kleine bijsluiter: of je een ochtendmens of avondmens bent, ligt vast in je genen. Ieder mens heeft van nature namelijk een andere biologische klok. Het hangt ook af van de hoeveelheid slaap die je nodig hebt. Die genetische aanleg kun je niet veranderen, maar je kunt jezelf wel trainen in vroeg opstaan.
Dat is de kleine klier in de hersenen, die het bioritme regelt. Bij metingen heeft men ontdekt dat 15 procent van de mensen een vroege vogel is (ochtendmens), zo'n 60 procent heeft een gemiddeld ritme en 25 procent is een avondmens. Mannen zijn iets vaker avondmensen dan vrouwen.
Kenmerken ochtendmens
De ochtendmens heeft bij het opstaan veel energie en kan direct actief en creatief zijn. Een uitgebreid ontbijt is voor deze vroege vogel geen uitzondering en dat kan ook zonder koffie genuttigd worden. Jonge kinderen en ouderen blijken echte ochtendmensen te zijn.
“Als je een avondmens bent, kun je geen ochtendmens worden. Je kunt wel je biologische klok voor de gek houden.” Dat doe je door veel met licht te spelen. “Als je je als avondmens aan het ritme van een ochtendmens moet houden, kun je er het beste voor zorgen dat je 's avonds wegblijft van blauw licht.
Dus ook als je echt geen ochtendmens bent, kan het interessant zijn om te onderzoeken of je jouw biologische klok een beetje kunt veranderen. Het grootste deel van de mensen zit qua biologische klok trouwens tussen ochtend- en avondmens in, dus er is meer mogelijk dan je denkt.
Mensen vallen in verschillende groepen, of chronotypes, afhankelijk van of ze zich het meest wakker en alert voelen in de ochtend, in de avond of ergens ertussenin — en helaas kun je je chronotype niet kiezen. Genetica kan een rol spelen bij de vraag of je jezelf identificeert als een nachtbraker of een ochtendmens.
Als uw biologische klok in de buurt van de 24 uur zit, is de kans groot dat u een ochtendmens bent. En zit u juist tegen de 25 uur aan, dan bent u waarschijnlijk een avondmens. Daardoor kost het uw hersenen meer moeite om uw biologische klok te 'resetten', zodat deze gelijk loopt met de dagelijkse cyclus van 24 uur.
Matige ochtend
Je gaat waarschijnlijk rond 23.00 uur naar bed en je wordt meestal rond 07.00 uur wakker.
Hoe lang kan een mens zonder slaap? Volgens deskundigen is het antwoord hierop zo'n 24 uur. Een etmaal niet slapen kan volgens deze kenners nog geen kwaad, maar na 24 uur wordt het vervelend en kunnen er allerlei negatieve effecten optreden. Welke effecten dat zijn, lees je in deze blog.
Deze variaties bepalen uw chronotype: er zijn ochtendtypes, of ochtendmensen, die 15 procent van de populatie uitmaken; avondtypes, of nachtbrakers, die 15 procent uitmaken; en tussenliggende types, of derde vogels, die 70 procent uitmaken. Chronotype is genetisch bepaald; het is geen voorkeur.
'Ongeveer twintig tot dertig procent van de mensen is een avondmens. Zij gaan na middernacht slapen, en staan het liefst op om een uur of negen, tien, elf.Ze gaan ook liever 's avonds dan 's ochtends sporten', zo vertelt Antypa.
Wat is het? Een ochtendhumeur heeft te maken met je biologische klok. Wanneer je te vroeg opstaat volgens je biologische klok, heb je last van een ochtendhumeur. Dit is herkenbaar aan prikkelbaar gedrag en behoefte aan rust in de ochtend.
Verschuif uw bedtijd geleidelijk naar vroeger
Zodra u een regelmatig slaapschema hebt aangenomen, begint u uw bedtijd eerder te verschuiven, met stappen van 15 minuten. Pas tegelijkertijd uw wekkers aan om 15 minuten eerder wakker te worden. Voer de verandering geleidelijk door, met ten minste een paar dagen tussen elke nieuwe dienst.
Er zijn een aantal dingen die u kunt doen om uw slaapcyclus te veranderen, zoals elke dag op hetzelfde tijdstip wakker worden, snel na het opstaan voldoende licht krijgen en matig bewegen .
Ben jij een ochtendmens… Ochtendmensen lijken geen moeite te hebben met vroeg opstaan . Ze komen meteen in actie en voelen zich energiek, zelfs in de vroege uurtjes. Hun energieniveau is al hoog genoeg om de (werk)dag te beginnen.
Zij gaan na middernacht slapen en staan het liefst op rond 9 uur. Een even grote groep bestaat uit ochtendmensen. Zij staan rond 6 uur op. En zo'n 50% van de mensen zit er net tussenin.
Naast uw PER3-gen wordt uw chronotype gemeten via de biologische klok van uw lichaam . Dit betekent dat een nachtbraker of een vroege vogel zijn niet alleen een persoonlijke voorkeur is, maar ook gebaseerd is op de natuurlijke activiteit, alertheid en rustritmes van uw lichaam.
Waarom ben ik geen ochtendmens? Onze interne klokken, of chronotypes, hebben hun eigen ritme . Uw chronotype kan worden beïnvloed door genetica, leeftijd en levensstijl. Uw chronotype is een "circadiaanse tendens" die uw natuurlijke neiging dicteert om een ochtendmens, avondmens of ergens ertussenin te zijn.
Wanneer je van een avondmens een ochtendmens wilt worden, is het belangrijk dat je je slaappatroon langzaam gaat verschuiven. Wanneer je naar bed gaat op dezelfde tijd als je gewend bent en alleen de wekker vroeger zet, is de kans groot dat het je niet gaat lukken om eerder op te staan.
Een ochtendmens is iemand die meestal vroeg op is en direct actief zijn dag kan beginnen. Deze mensen hebben totaal geen moeite met uit bed komen. 'S avond zijn ochtendmensen vaak vroeg moe en zullen niet lang opblijven. Avondmensen daarentegen zijn het tegenovergestelde van een ochtendmens.
Hoofdauteur van de studie, Dr. Raha West, van de afdeling Chirurgie en Kanker van het Imperial College London, zei: "Ons onderzoek heeft aangetoond dat volwassenen die van nature actiever zijn in de avond (wat wij 'avondmens' noemen) over het algemeen beter presteren op cognitieve tests dan mensen die 'ochtendmensen' zijn.
Er kunnen verschillende redenen zijn, maar in de meeste gevallen gaat het om een gebrek aan genoeg slaapuren of een gebrek aan rust net voordat we willen gaan slapen. Door goed naar ons lichaam te luisteren en eerder of langer te slapen, kunnen we er eenvoudig voor zorgen dat we minder moeite met opstaan hebben.
Volgens Dr. Ayish heeft een ochtendmens veel voordelen, voornamelijk omdat het een natuurlijke neiging is van het menselijk brein . "Onze hersenen zijn geprogrammeerd om 's ochtends alerter te zijn, wat een mentale boost geeft om je te helpen focussen en concentreren en je de energie geeft die je nodig hebt om de dag door te komen," zegt Dr.