Als u uw kind erkent, wordt u de juridische ouder van het kind. U krijgt dan een aantal rechten en plichten. Om de wettelijke vertegenwoordiger van het kind te worden, moet u het ouderlijk gezag aanvragen. Sinds 1 januari 2023 krijgt u automatisch het gezag.
Geen huwelijk of geregistreerd partnerschap: vanaf 1 januari 2023 gezamenlijk gezag door erkenning. Bent u niet met elkaar getrouwd en heeft u ook geen geregistreerd partnerschap? Dan krijgt u vanaf 1 januari 2023 het gezamenlijk gezag met de moeder als u het kind erkent.
Heeft de vader geen gezag, dan heeft hij dezelfde rechten bij een omgangsregeling als een vader met gezag. In beide gevallen heeft hij er immers recht op om zijn kind te mogen zien.
Als je gezag hebt over een kind dan neem je beslissingen over zijn verzorging, opvoeding en heb je het bewind over het vermogen van het kind. De gehuwde (of als partner geregistreerde) ouders hebben van rechtswege het gezamenlijk ouderlijk gezag over de kinderen die tijdens hun huwelijk (of partnerschap) geboren zijn.
De erkenning is een authentieke akte waarbij een persoon te kennen geeft dat er een band van vader– of moederschap bestaat tussen zichzelf en een kind. Deze procedure wordt beheerst door het recht van de staat waarvan de ouder de nationaliteit heeft op het ogenblik van de erkenning.
Naam opgeven bij burgerlijke stand
Als de vader het kind niet erkent, kan het nooit zijn achternaam dragen. Als de ouders willen dat het kind de achternaam van de vader krijgt, moeten zij hierover gezamenlijk een verklaring bij de ambtenaar van de burgerlijke stand afleggen.
Ouders die niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben, krijgen sinds 1 januari 2023 automatisch gezamenlijk gezag als de partner het kind erkent. Wilt u niet dat uw partner ook het gezag krijgt over uw kind, bepreek dat dan samen. Wordt u het niet eens, dan kunt u als moeder de erkenning weigeren.
Veel mensen denken onterecht dat de moeder altijd de meeste rechten heeft als het om de kinderen gaat. Tegenwoordig is het echter zo dat de vader in de meeste gevallen evenveel rechten heeft als de moeder.
U kunt de rechtbank vragen om het gezamenlijk ouderlijk gezag te beëindigen. Dit heet eenhoofdig gezag aanvragen. Dat doet u als u of uw (ex)partner niet meer beiden willen of kunnen zorgen voor uw kind(eren). Bijvoorbeeld na een scheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap.
Niet erkend, maar wel recht op contact met uw kind
Recht op omgang met uw kind staat in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Heeft u uw kind – nog – niet erkend, maar bent u wel betrokken bij de verzorging? Dan kunt u aanspraak maken op bepaalde rechten. Zoals het recht op contact met uw kind.
Wanneer de omgangsregeling voor de vader of moeder is vastgelegd door de rechter, is het weghouden van het kind zonder toestemming in strijd met de wet. Als de vader zijn kind niet mag zien van de moeder, of andersom, kan de ouder die wordt buitengesloten juridische stappen ondernemen.
Aanvraag via rechter
Ouderlijk gezag betekent dat de juridische ouder(s) verantwoordelijk zijn voor de opvoeding en verzorging van het kind. U vraagt samen gezag aan bij de rechter als het kind voor 1 januari 2023 erkend is. Dit kan digitaal of schriftelijk via het formulier gezamenlijk gezag aanvragen.
Op een erkenningsakte staan de volgende gegevens: de voor- en achternamen van de moeder. de voor- en achternamen van de erkenner. de voor- en achternamen van het kind (dit geldt niet als de erkenning al voor de geboorte plaatsvindt)
Kind erkennen is gratis
De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een akte van erkenning op. Dit is gratis.
Als u een kind erkent, wordt u de juridische ouder van het kind. U krijgt dan een aantal rechten en plichten. Maar na de erkenning heeft de vader geen gezag over het kind.
Geen beslissingsbevoegdheid: Een vader zonder gezag mag geen beslissingen nemen over de opvoeding en verzorging van het kind. Geen toegang tot officiële documenten: Zonder gezag heeft een vader geen toegang tot officiële documenten van het kind, zoals paspoorten en identiteitsbewijzen.
Alleen de rechter kan recht op omgang ontzeggen
De wet geeft aan dat alleen in uitzonderlijke gevallen dit recht van vader op een omgangsregeling kan komen te vervallen. Moeder kan niet zomaar een omgangsregeling van vader weigeren en het kind weghouden bij vader.
Een van de belangrijkste rechten die je als vader zonder gezag hebt, is het recht op omgang met je kind. Dit betekent dat je het recht hebt om je kind te zien en tijd met hem of haar door te brengen. Dit recht geldt ook als je geen gezag hebt.
In alle EU-landen heeft een moeder automatisch de ouderlijke verantwoordelijkheid voor haar kind, net als een getrouwde vader. Meestal staan beide ouders samen in voor deze taken. De rechten en plichten van een ongetrouwde vader verschillen echter van land tot land.
Hoe ver mag je als gescheiden ouders uit elkaar wonen? Geadviseerd wordt om binnen de 15 kilometer te blijven wonen, zodat de reistijd te overzien is. Uiteraard is overleg hier het alerbelangrijkste. Soms moeten mensen verhuizen voor hun werk en neem je mee dat er ook kinderalimentatie voldaan dient te worden.
Dan kan de rechter vervangende toestemming voor het indienen van het verzoek verlenen. Als u vervangende toestemming krijgt, kunt u alsnog een verzoek indienen zonder medewerking van de andere ouder. Er wordt altijd naar de mening van de andere ouder gevraagd.
Als de vader van je kind het kind niet erkend heeft, kan je via de rechtbank de vaderlijke afstamming laten vaststellen. Dat kan dmv. een DNA-test.
Het koppel moet beslissen welke achternaam het kind krijgt. Ongetrouwde koppels hoeven hun kind bij de geboorte geen specifieke achternaam te geven. Het kind mag de achternaam van de moeder, de achternaam van de vader of een achternaam met een koppelteken dragen . De naam die het koppel kiest, verschijnt vervolgens op de geboorteakte van de pasgeborene.