Schiphol en Tata Steel bovenaan top-100 stikstofoxiden Stikstofoxiden komen vooral door verbranding van fossiele brandstoffen door verkeer, de energiesector en de industrie. Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden.
Twee derde van de stikstofdepositie wordt in Nederland zelf veroorzaakt, aldus schattingen van het RIVM: met name door landbouw, verkeer en industrie. Van die sectoren draagt de landbouw verreweg het meeste bij aan de hoeveelheid stikstof in de natuur. Het resterende derde deel gaat om stikstof uit het buitenland.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer.
De Nederlandse stikstofuitstoot is de hoogste van Europa: per hectare stoten we ongeveer 4 keer zo veel uit als het EU-gemiddelde.
Schiphol en Tata Steel zijn de grootste bronnen van stikstofoxiden.
Per dag komt een gemiddeld mens dus op zo'n dertig gram stikstofuitstoot. Best veel, hè? Om het even in perspectief te plaatsen: pluimvee stoot zo'n 54,3 miljoen kilogram stikstof per jaar uit; bij varkens ligt dat op 88,9 miljoen kilogram. Oftewel: mensen stoten met hun ontlasting meer stikstof uit dan deze dieren.
Alleen Malta kent per vierkante kilometer hogere emissies van stikstofoxide en ammoniak door de landbouwsector: 8,6 ton zwavel-equivalent tegenover 6,4 ton. Malta is ook het enige land in de EU dat dichter bevolkt is dan Nederland. In het dunbevolkte Finland en Zweden stoot de landbouw relatief het minst uit.
China droeg in 2022 met 29% het meeste bij.Daarna volgen de Verenigde Staten (11%), India (7,3%), EU (6,7%), Rusland (4,8%), Brazilië (2,4%), Indonesië (2,3%) en Japan (2,2%). Samen zijn deze landen goed voor 66% van alle uitstoot van broeikasgassen.
"Als het over absolute aantallen gaat, is China veruit koploper in de stikstofuitstoot", zegt hoogleraar Wim de Vries (Universiteit Wageningen). "In delen van het land stoten ze zelfs per hectare veel meer uit dan wij, maar gemiddeld over het hele land is het minder."
Heeft alleen Nederland een stikstofprobleem? Nee, de Habitatrichtlijn van de EU verlangt van iedere lidstaat dat die zijn biodiversiteit beschermt. De uitspraak van het Europees Hof over de Nederlandse aanpak geldt voor alle EU-landen.
4. Het stikstofprobleem speelt alleen in Nederland. In andere Europese landen zoals Duitsland, België en Italië staat het stikstofprobleem ook hoog op de agenda.
Teveel stikstof is slecht voor de natuur. Planten die van stikstof houden, zoals grassen, brandnetels en bramen, groeien extra hard. Zo verdringen ze kwetsbare planten. Stikstof is van zichzelf niet schadelijk voor mensen en de natuur.
Boeren gebruiken mest omdat het zorgt voor een betere plantengroei en hogere gewasopbrengsten. Uit de mest verdampt stikstof als ammoniak en komt in de lucht. Een ander deel van de stikstof kan uitspoelen naar het grondwater; dit heet (nitraat)uitspoeling.
De uitstoot van stikstof in Nederland behoort tot de hoogste van de wereld. Dat komt doordat we een dichtbevolkt land zijn, met veel verkeer en veel intensieve landbouw. In Europa is Nederland de grootste uitstoter van stikstof (per hectare). Wij stoten gemiddeld 4 keer zoveel uit als andere Europese landen.
Stikstof is van zichzelf niet schadelijk voor mens en milieu. Maar er zijn ook verbindingen van stikstof in de lucht die wel schadelijk kunnen zijn voor mens en milieu. Dit zijn stikstofoxiden (NOx, een verbinding van stikstof en zuurstof) en ammoniak (NH3, een verbinding van stikstof en waterstof).
Bosnië is het meest vervuilde land van Europa. Volgens een recent rapport van de Europese milieuorganisatie EEA zijn ook andere Oost-Europese landen en Noord-Italië sterk vervuild met PM2,5.
Als je kijkt naar kaarten van luchtvervuiling boven Europa zijn er twee gebieden die er altijd bovenuit springen: de Povlakte in Noord-Italië en Nederland. Nederland heeft (samen met de Povlakte in Noord-Italië) de slechtste luchtkwaliteit van heel Europa.
Nummer 1 van Oceanië en nummer 7 van de wereld. Het dunbevolkte Nieuw-Zeeland is een paradijs voor de buitenmens, en het land zorgt goed voor haar omgeving. Nieuw-Zeeland scoort 84.9 punten op het gebied van natuurbehoud, waar haar buren en soortgelijke landen slechts 30 punten scoren.
Sinds 2005 is China de grootste uitstoter van broeikasgassen, direct na de Verenigde Staten. In 2019 waren ze verantwoordelijk voor respectievelijk 26,7% en 12,6% van de totale broeikasgasuitstoot. Ook India, Rusland, Indonesië, Brazilië en Japan stootten toen meer dan 2% van de wereldwijde uitstoot uit.
In 2019 was het aandeel van de vijf landen met de grootste uitstoot van broeikasgassen en van de Europese Unie (EU-28) in de totale mondiale uitstoot samen 62%: China (27%), de Verenigde Staten (13%), de Europese Unie (8%), India (7%), de Russische Federatie (5%) en Japan (3%).
Intussen is China "de grootste vervuiler van de planeet" geworden. Zo stootte het land vorig jaar maar liefst 11336 megaton CO2 uit. Ter vergelijking, ons land stootte 96 megaton uit, dat is ongeveer evenveel als China op 3 dagen.
De luchtvaart stootte 36 miljoen kilo stikstofoxiden uit in 2021. De bijdrage van de luchtvaart aan de totale stikstofoxide-uitstoot door de Nederlandse economie was in 2021 rond de 10 procent.
Van de mineralen in het veevoer, zoals stikstof en fosfor, neemt het vee een beperkt deel op. Dit is de zogeheten benutting. De stikstof komt terecht in vlees, melk of eieren. Wat dieren niet opnemen verdwijnt voor een belangrijk deel met de mest in de grond of in de lucht.
Vooral vogels, reptielen, vlinders en andere insecten hebben te lijden onder de teruglopende biodiversiteit. Het stikstof zorgt ervoor dat bepaalde planten niet meer kunnen groeien. Daardoor hebben insecten onvoldoende te eten, en worden ook dieren die insecten eten, de dupe.