De lucht om ons heen verstrooit veel van het zonlicht. Dit verstrooide licht is nog steeds veel feller dan het licht van de sterren. Daarom zie je de sterren niet overdag. Als je op de Maan zou staan zou je overdag de sterren echter wel kunnen zien als je de handschoen van je ruimtepak voor de Zon zou houden.
Kan je ook overdag vallende sterren zien? Het antwoord is volmondig ja. Enkel weet niemand wanneer precies je naar boven moet kijken om zo'n super-vuurbol te zien.
Sirius is de helderste ster na de zon. Onder perfecte weersomstandigheden en met scherpe ogen kan de ster overdag met het blote oog worden gezien.
Welke planeten kan ik zien? Van de negen planeten die om de zon draaien (de negende, Pluto, is eigenlijk een dwergplaneet) zijn er met het blote oog vier goed te zien: Venus, Mars, Jupiter en Saturnus. Soms is ook Mercurius te zien. Al die planeten staan niet altijd op hetzelfde moment aan de hemel.
Sterren die in Nederland dus precies op de zuidelijke horizon staan, komen dus op een hoogte van 24° terecht, en sterren die in Nederland helemaal onzichtbaar zijn doordat ze tot 24° onder de horizon staan, zijn in de Canarische Eilanden dus wel zichtbaar.
Sterren bewegen natuurlijk niet alleen naar ons toe of van ons af, maar ook zijwaarts. Die beweging is dus te 'zien' aan de hemel (door iedere paar jaar nauwkeurige positiemetingen te doen met telescopen) en deze beweging wordt de eigenbeweging van de sterren genoemd.
De planeet Venus is na de zon en de maan het helderste object dat astronomen kennen: Venus kan schaduwen werpen. Als je weet waar je moet kijken is Venus ook overdag te zien (met het blote oog).
De temperatuur kan oplopen tot 465 graden Celsius en daarmee is Venus de heetste planeet in het zonnestelsel. Omdat Venus de planeet is die het dichtst bij de aarde staat, is er veel onderzoek naar gedaan. Tientallen onbemande ruimtemissies zijn er al naar Venus gegaan.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond.
De ster Polaris is ook bekend als de Poolster, maar daar gaat verandering in komen. De naam Poolster hangt namelijk niet aan één bepaalde ster, maar aan de ster die zich het dichtst bij de hemelnoordpool bevindt. Momenteel bevindt Polaris – de huidige Poolster – zich op circa 1 graad van de hemelnoordpool.
Je kan de Poolster spotten door De Grote Beer te zoeken en een lijntje van de twee buitenste sterren van de pan naar boven te trekken. De eerste heldere ster die je tegenkomt? Dat is de poolster!
De onlangs ontdekte planeet, Proxima d genaamd, draait op een afstand van ongeveer vier miljoen kilometer om Proxima Centauri – minder dan een tiende van de afstand tussen Mercurius en de zon.
Kun je ook sterren kijken als het bewolkt is? Telescopen kunnen niet door bewolking heen kijken. Soms trekt het open en kun je toch even wat zien.
“Dus eens per omloop staat hij tegenover de zon. Het is dan vollemaan en de maan is dan de hele nacht zichtbaar. Maar een kwart omloop eerder of later staat hij veel dichter bij de zon aan de hemel. Je kunt zon en maan daardoor vaak tegelijkertijd zien.
De planeten Uranus en Neptunes bestaan uit ijs en worden ook wel 'ijsreuzen' genoemd. Deze vier planeten hebben dus ringen. De ringen om deze planeten bestaan uit meteorietstofdeeltjes en ijs. Deze planeten hebben een sterk magnetisch veld waardoor ze het ijs en meteorietstofdeeltjes aantrekken.
Jupiter staat vijf keer zo ver van de zon als de aarde. Daarom is het oppervlak heel koud: rond honderdvijfenveertig graden onder nul.
De kleur van een ster verwijst naar zijn oppervlaktetemperatuur. Een rode ster is relatief koel met een oppervlaktetemperatuur van minder dan 3.000 graden Celsius. Onze zon is een gele ster: op het oppervlak heerst een temperatuur van meer dan 6.000 graden. En blauwe sterren zijn de heetste, 10.000 graden en meer.
Je kan de 'kussende' planeten het beste zien net na zonsondergang en met je blik richting de westelijke horizon. De helderste is dus Venus, die rechts van de iets minder felle planeet Jupiter staat. "Ook zonder telescoop of camera is het een mooi verschijnsel om te zien", zegt Joop.
Oftewel: niet Venus, maar Mercurius is de planeet die het dichtst bij de aarde staat. Sterker nog: ook voor Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus blijkt Mercurius de dichtstbijzijnde planeet te zijn – en dus niet een van de planeten die er op plaatjes van het zonnestelsel pal naast ligt.
Uranus is de koudste planeet in het zonnestelsel, met een minimumtemperatuur van -224°C (-371°F). Uranus is de enige planeet waarvan de evenaar bijna haaks op zijn baan staat, waardoor het lijkt dat hij op zijn zijkant lijkt te draaien op zijn orbitale baan.
Schiermonnikoog is de donkerste plek van Nederland!
Hoe donkerder de hemel des te meer sterren er te zien zijn. Op Schiermonnikoog zijn er op een onbewolkte maanloze nacht ongeveer drieduizend sterren te zien, terwijl dat in een gebied zoals de Gelderse Vallei maar zeshonderd zijn.
Op de donkerste plekken op aarde is de Melkweg goed met het blote oog te zien. In Nederland kom je op een donkere plek niet veel verder dan een subtiele lichte band die je door de hemel ziet gaan, echter, ook dat is al erg leuk om te zien!
Elke minuut een ster
Het echte hoogtepunt valt namelijk midden op de dag, wanneer wij natuurlijk geen sterren zien. Het beste moment om ze wel te kunnen zien, is in de nacht van zaterdag op zondag, rond 3.45 uur. Er zijn dan bij ons ieder uur ongeveer 40 a 50 meteoren van deze zwerm zichtbaar.