In Nederland zijn de vier sectoren of branches die het meest te maken hebben met personeelstekort de ICT-branche, de onderwijssector, de bouwsector en technische beroepen.
Vooral in de sectoren cultuur, sport en recreatie, vervoer en opslag, de horeca en de handel ervaren ondernemers extra werkdruk voor het personeel als belangrijkste gevolg van het personeelstekort.
Techniek, ICT, zorg en onderwijs
Toch is ook duidelijk te zien dat met name in de techniek, ICT, zorg en het onderwijs structureel de meeste vacatures openstaan. Ook is er door de pandemie een sterke (tijdelijke) groei in de vraag naar specifiek personeel als testers, klantenservicemedewerkers en bezorgers.
Er zijn meer banen dan mensen. De cijfers liegen er niet om: voor elke 133 vacatures zijn er slechts 100 werkzoekenden. Er zijn dan dus 33 banen waar gewoon niemand voor te krijgen is. Volgens het CBS is het personeelstekort sinds de jaren zestig en zeventig niet zo groot geweest.
Een van de grote oorzaken is vergrijzing, en dat die eraan zit te komen weten demografen al jaren. Vergrijzing betekent dat er meer mensen met pensioen gaan dan er op de arbeidsmarkt bij komen. Sectoren met hoge vergrijzing zijn op dit moment onder meer de overheid, onderwijs en transport.
Naast de coronaberoepen die nu hot zijn, bieden ICT en techniek nog steeds structureel meer vacatures dan andere vakgebieden. Ook in de bouw, onderwijs, analyse & onderzoek en zorg is blijvend veel vraag naar personeel.
Waarom zijn er plots overal personeelstekorten? Dat heeft een aantal redenen. Zo worden we allemaal steeds ouder en worden er tegelijk minder kinderen geboren. De bevolking vergrijst dus en dat is niet handig om vacatures in te vullen.
Op de lijst staan usual suspects als de IT en bouw, maar ook andere sectoren kampen met nijpende personeelstekorten. Zo zijn vacatures in verkoopberoepen, overheidsberoepen en juridische beroepen tegenwoordig ook moeilijk te vervullen, schrijft het UWV.
De grootste nood is er in de ICT, zorg en bouw. Voor functies als applicatiebeheerder, gespecialiseerd verpleegkundige en werkvoorbereider zijn nauwelijks mensen te vinden. Dus wie op zo'n functie solliciteert, heeft grote kans direct een baan te vinden. In 2019 is logistiek medewerker de meest aangeboden functie.
De zeer goed betaalde banen voor 2022 zijn voor beroepen die je in het middenhoge tot hoge management tegenkomt, maar ook consultants, technisch specialisten, (para)medisch specialisten en hoge (semi)overheidsfuncties.
Maar welke opleiding biedt dan wel baangarantie? Net als in voorgaande jaren scoorden de hbo-docentenopleidingen natuur- en scheikunde het hoogst; liefst 77 procent van de afgestudeerden vindt hiermee binnen een jaar een vaste baan.
Alhoewel die krapte alle sectoren raakt, springt een aantal sectoren er in het bijzonder uit en dan gaat het onder andere om de zorg en hulpverlening, de horeca, hoveniersbedrijven, de kinderopvang, de techniek en de transportsector (inclusief op- en overslag).
De top tien meest voorkomende beroepen in Nederland: 1. Winkelbediende 280.000 2. Docent basisonderwijs 168.000 (onder wie 132.000 vrouwen) 3. Glazenwasser/interieurverzorger/keukenknecht 136.000 4.
In sectoren als het onderwijs, de zorg, de techniek, de ICT en de financiële wereld is veel vraag naar personeel. Banen binnen deze sectoren worden veelal krapteberoepen genoemd. Denk hierbij aan functies als: verpleegkundige, leraar, elektromonteur, data analist en accountant.
De komende 20 jaar blijft de beroepsbevolking nog wel krimpen, denkt Joop Schippers, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit Utrecht. Wilthagen denkt zelfs dat het nog wel 30 jaar kan duren.
Het gaat nog wel decennia duren? Ja, deskundigen (demografen) verwachten dat we toch wel een jaar of 20 te maken hebben met een krimpende beroepsbevolking, voordat we weer een soort evenwicht bereiken. Dus je moet ook naar de lange termijn kijken. En dan komen ook oplossingen in beeld zoals robotisering van arbeid.
Volgens het Centraal Bureau voor Statistiek heeft meer dan 80 procent van de bedrijven inmiddels te maken met een personeelstekort. Vooral in de handel, de zakelijke dienstverlening en de zorg staan vele tienduizenden banen open.