Ook distributiecentra van supermarkten werden met tractoren geblokkeerd, net als het Mediapark in Hilversum. De boeren zijn boos omdat het kabinet eist dat door het hele land de uitstoot van stikstof moet dalen: dat betekent dat veel boerenbedrijven zullen moeten krimpen of sluiten.
Bij de stikstofcrisis van de laatste jaren draait het om twee stofjes: stikstof uit verkeer (NOx) en stikstofverbindingen uit boerenbedrijven, meestal in de vorm van ammoniak. Deze slaan neer in de natuur en werken als voedingsstof. Daardoor groeien sommige planten beter dan andere.
De boerenprotesten tegen stikstofbeleid zijn een reeks protestacties van verschillende groepen Nederlandse boeren tegen overheidsplannen om de veehouderij in te perken om de stikstofcrisis op te lossen. De eerste protestactie op 1 oktober 2019 werd georganiseerd door Agractie en de Farmers Defence Force.
Boeren (Ructus of Opboeren) is het 'ontluchten' van de maag via de slokdarm en mond. We slikken (ongemerkt) de hele dag door lucht in. Dit gebeurt tijdens het eten, drinken of praten. Hierdoor ontstaat een opstapeling van lucht in de maag, wat leidt tot het uitzetten van de maag.
Ammoniak (NH3) komt met name van dieren in de veeteelt. Een klein deel komt uit overige bronnen zoals industrie, de bouw en het verkeer. Boeren gebruiken mest van dieren en kunstmest om hun land te bemesten. Een deel van die mest verdampt als ammoniak en komt zo in de lucht.
Grofweg de helft van de Nederlandse boeren doet al iets voor het milieu. Ze maaien na het broedseizoen, laten kruiden in de berm staan, geven hun vee klimaatvriendelijk voer, of ze gebruiken minder vaak zware machines en landbouwgif.
Energie is verantwoordelijk voor 77,01% van deze uitstoot in 2019. Hiervan maakt de uitstoot door vervoer ongeveer een derde uit. Uitstoot door landbouw draagt met 10,55% bij, industriële processen en productgebruik met 9,10% en het beheer van afval met 3,32%.
De boeren zijn boos omdat het kabinet eist dat door het hele land de uitstoot van stikstof moet dalen: dat betekent dat veel boerenbedrijven zullen moeten krimpen of sluiten.
Wanneer er geen onderliggende aandoening is die het overmatig boeren veroorzaakt, dan wordt het vaak door eet- of drinkgewoonten of de manier van ademen veroorzaakt. Wanneer je naast boeren veel afvalt, vaak moet overgeven of al lang aan diabetes mellitus lijdt, is het verstandig om naar de huisarts te gaan.
Het senior Boer salaris ligt het hoogst en het junior Boer salaris ligt het laagst.
Van de ruim 30.000 boerderijen met vee die Nederland volgens het RIVM telt, zullen er volgens berekeningen van het ministerie van Financiën 11.200 verdwijnen. Nog eens 17.600 veehouderijen zullen moeten inkrimpen.
De plek waar stikstof neerslaat maakt uit
Vooral in de Peel en in de Gelderse vallei heeft de natuur veel last van stikstof, zie het kaartje 'Stikstofdepositie'. Daar stoot de intensieve veehouderij veel ammoniak uit, wat relatief dicht bij de bron weer neerslaat.
Waarom protesteren de boeren (opnieuw)?
De boeren zijn boos over het plan dat minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) deze maand daarvoor bekendmaakte. Het plan schrijft voor dat de stikstofuitstoot in de Gelderse Vallei, Noord-Brabant en Limburg met meer dan de helft wordt teruggebracht.
Boeren protesteren al een tijd tegen de stikstofplannen van het kabinet, die inhouden dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. De afgelopen dagen wilden ze laten zien dat zonder hen de supermarktschappen leeg zijn. En dat als hun bedrijven moeten verdwijnen, dat effect heeft op iedereen.
Naast boeren verdwijnt er ook een groot deel van het midden- en kleinbedrijf (MKB). Zonder economische dragers wordt de leefbaarheid van het platteland fors aangetast en verdwijnen scholen en andere voorzieningen. Dat raakt de volle breedte van de plattelandsbevolking en werkt ontwrichtend.
Het economisch belang van de sector is groot. Boeren en tuinders produceerden voor een kleine 30 miljard euro aan landbouwproducten. Daar blijft het niet bij. De beesten moeten eten, de akkerbouwer moet zaad kopen en kunstmest en de koe wil 's winters in een warme stal staan.
Dat betekent: wees matig met koffie en alcohol, eet veel vezels (volkoren brood, groente en fruit) en drink minimaal twee liter per dag. Probeer rustig te eten en goed te kauwen. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Rook niet.
Het is niet zo dat hartziekten maagklachten veroorzaken. De klachten kunnen wel lijken op maagproblemen. De pijn bevindt zich dan rond de borststreek, vaak in het midden achter het borstbeen.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.
“De stikstofemissie is vooral in bepaalde gebieden erg hoog, vooral in noordwest-Duitsland, waar relatief veel veehouderij is”, legt Ehlers uit. Maar omdat Duitsland een veel groter landoppervlakte heeft dan Nederland, is de uitstoot relatief minder.
Sinds 2005 is China de grootste uitstoter van broeikasgassen, direct na de Verenigde Staten. In 2019 waren ze verantwoordelijk voor respectievelijk 26,7% en 12,6% van de totale broeikasgasuitstoot. Ook India, Rusland, Indonesië, Brazilië en Japan stootten toen meer dan 2% van de wereldwijde uitstoot uit.
Vliegtuigen produceren zo'n 650 miljoen ton CO2 en andere broeikasgassen. Op zichzelf is vervoer per schip nog altijd heel veel schoner dan vervoer per vliegtuig. Maar door de grote hoeveelheid vrachtvervoer per schip is de branche als geheel vervuilender: circa 90 procent van alle handel gaat per schip.
De verbranding van olie en aardgas stoot het meeste CO2 uit, terwijl planten en oceanen de balans enigszins herstellen door kooldioxide op te nemen. De verbranding van olie en aardgas stoot het meeste CO2 uit, terwijl planten en oceanen de balans enigszins herstellen door kooldioxide op te nemen.