Waar groeit de vliegenzwam? De vliegenzwam kun je op zich bijna overal in Nederland tegenkomen, maar toch zie je ze niet in élk bos. Volgens Wikipedia groeien vliegenzwammen vooral in loofbossen en dan meestal in de buurt van bomen als de berk, de tamme kastanje, de eik, beuk, den of spar.
Voorkomen. Vliegenzwammen groeien veelal in loofbossen, in nauwe associatie (symbiose) met berk, tamme kastanje, eik, beuk, ook wel met den en spar. Ze vormen een ectomycorrhiza, wat betekent dat het mycelium niet binnendringt in de wortels van de boom, maar de haarwortels aan de buitenkant omgeeft.
Vooral in bossen waar dode bomen blijven liggen, groeien veel paddenstoelen. Draai zo'n boomstam eens om. Eronder vind je vaak allerlei minuscule paddenstoelen in prachtige kleuren. Leg de boomstam wel op dezelfde manier weer terug.
Vliegenzwammen groeien vaak in de buurt van bomen zoals berken, tamme kastanjes of eiken. Het ondergrondse deel van de zwam, het mycelium, groeit om de haarwortels van de boom heen. Het mycelium van een vliegenzwam functioneert als een soort doorgeefluik van water in de richting van de boomwortels.
Rood, met witte stippen: de vliegenzwam! De vliegenzwam zie je vaak bij eiken, dennen of zoals hier bij een berkenboom. Een paddenstoel is eigenlijk de VRUCHT van een schimmel. Deze schimmel leeft samen met de boom: Hij zorgt ervoor dat de wortels van de boom beter voedingsstoffen uit de grond kunnen opnemen.
Slakken - zowel naaktslakken als gewone slakken - eten graag zwammen en dus ook deze vliegenzwam. Daarnaast lusten muizen, konijnen, eekhoorns en ook insecten zoals kevers graag paddenstoelen. Voor menselijke consumptie is de vliegenzwam minder geschikt.
De Nederlandse naam is afgeleid uit de gedachte dat heksen (soms vermomd als katten) op die plek gedanst zouden hebben. Op de Munse hei onder Oss ligt zo'n heksenkring, hier wil alleen maar heksenkruid groeien. Als men in een heksenkring stapte, kon men hier niet zelf meer uit weg komen.
Met zijn rode hoed en witte stippen is de vliegenzwam een van de makkelijkst herkenbare en mooiste paddenstoelen. Je kunt hem vanaf september werkelijk overal zien: in bossen, parken, tuinen en zelfs langs wegen. De vliegenzwam leeft in symbiose met de berk, zijn wortels zuigen het sap uit deze boom.
Cantharellen en grote stinkzwammen zijn al in juli te bewonderen en wie een donker, vochtig plekje in zijn tuin heeft kan bijna het hele jaar champignons plukken. De topmaanden zijn echter de herfstmaanden september en oktober.
Op een geschikte plek komt een spoor terecht van een paddenstoel. De spoor ontkiemd en groeit uit tot een mycelium of zwamvlok bestaande uit schimmeldraden. Heksenkringen ontstaan doordat de schimmeldraden in de bodem in alle richtingen even sterk uitgroeien. Het resultaat is een cirkelvormige zwamvlok.
De kastanjechampignon lijkt op de witte champignon, maar heeft een iets meer uitgesproken nootachtige smaak. Je kan ze ook rauw eten, bijvoorbeeld door salades. Maar ze zijn net als de witte champignon ook lekker om te grillen, bakken, er soep van te maken en lekker in combinatie met vlees.
Sommige zijn heel eetbaar of net erg giftig. Om paddenstoelen te herkennen, gebruik je al je zintuigen: ruik, voel en kijk goed. Bij de determinatie van een paddenstoel moet je vaak met je buik op de grond liggen (of een foto nemen van de onderkant). Zo kan je makkelijk onder het hoedje kijken.
Eekhoorntjesbrood. De koning der paddestoelen. Omdat-ie behoort tot de meest gewilde eetbare paddestoelen voor culinair gebruik. De smaak is mild, nootachtig en de textuur is romig en zacht.
De vliegenzwam is een opvallende paddenstoel met een reputatie van gevaarlijk te zijn. Accidentele inname is daarom beperkt. De zwam wordt soms geplukt, gedroogd en ingenomen omwille van zijn hallucinerende eigenschappen. Pluk nooit paddenstoelen voor consumptie zonder voldoende kennis van zaken.
Wanneer een paddenstoel in de herfst zijn sporen verspreidt, komt maar een klein deel toevallig terecht op een plaats met geschikte voeding. Daarom maakt een paddenstoel ook zoveel sporen. Uit de spore ontstaan dan zwamdraden die uiteindelijk een hele zwamvlok vormen. De zwamvlok groeit het hele jaar door.
De vliegenzwam is een van de bekendste paddenstoelen met zijn rode hoed met witte stippen. Hij is hartstikke giftig. De paddenstoel dankt zijn naam aan een oud gebruik. De vliegenzwam werd vroeger gebruikt als vliegenverdelger, door kleine stukjes van de zwam in de melk te leggen.
Voor het mooiste effect fotografeer je paddestoelen meestal laag bij de grond. Door te fotograferen met een kikkerperspectief creëer je bovendien sneller diepte in de foto en zal de achtergrond bovendien eerder wazig worden, omdat de afstand tussen het paddestoel en de achtergrond wordt vergroot.
Het Waterloopbos is een walhalla voor paddenstoelen. De bodem van het bos bestaat uit verschillende soorten grond en er zijn droge en natte plekken. Ideaal voor paddenstoelen. Daarom kan je in het Waterloopbos wel honderden soorten vinden.
De cellen van een paddenstoel groeien snel, door opname van water. Vandaar ook dat je vooral paddenstoelen ziet in de herfst. Dan regent het vaak veel en is de temperatuur nog redelijk hoog. Vochtig en warm, daar houden schimmels van.
Ook mezen, vinken, sijzen en mussen houden van de vruchtjes. Voordeel zal de berk er niet van hebben, maar het nadeel lijkt mij ook te verwaarlozen.
Vroeger geloofden mensen in het bestaan van heksen. Ze waren er bang voor en daarom verzonnen ze iets om ze te verjagen. Ze groeven cirkels in de grond omdat heksen bang zijn voor cirkels. Deze cirkels vulden ze met een mengsel van knoflook, uien en champignons omdat ze wisten dat heksen een hekel hebben aan die lucht.
Op zich zijn er maar twee doeltreffende manieren om heksenkringen te bestrijden : Met een fungicide: Prik gaten in het gazon ( beluchten ) in en rond de heksenkring met een riek of beluchtingsmachine. Maak dan het gras verschillende malen kletsnat ( eventueel verspreid over enkele dagen ).
Een heksenkring is een cirkelachtige vorm die in je gazon voorkomt. In die cirkel vormen zich in de zomer of herfst (meestal bij vochtig weer) paddenstoelen tot 10 cm. Alle paddenstoelen van de cirkel zijn afkomstig van één zwamvlok die gelijkmatig in alle richtingen groeit.
Voor levende gastheren betekent de aanwezigheid van de zwam wel een wisse dood, daar de berkenzwam stoffen produceert die giftig zijn voor de boom en het hout doen rotten. De bijnaam “berkendoder” mag je dus wel serieus nemen.