De rechterlijke macht is in een rechtsstaat de macht die bestaat uit de leden van het Openbaar Ministerie en de leden van de rechtbanken/Gerechtshoven, waaraan de rechtspraak is opgedragen.
Rechtbanken zijn een onderdeel van de rechterlijke macht van een land. Volgens de principes van de trias politica is de rechterlijke macht onafhankelijk van de uitvoerende macht (in handen van de regering) en de wetgevende macht (het parlement).
De rechterlijke macht in Nederland bestaat uit de rechters en het Openbaar Ministerie. De rechters spreken recht op basis van wetten, verdragen, gewoonten en eerdere rechterlijke uitspraken (jurisprudentie). In een rechtsstaat kan een rechter ook een uitspraak doen die nadelig is voor de overheid.
Er zijn binnen de rechtspraak verschillende rechtsgebieden, zoals: strafrecht, civiel recht en bestuursrecht.
De Hoge Raad is de hoogste rechter en kan besluiten dat een rechtszaak over moet. De Hoge Raad kan ook besluiten dat een rechtszaak heropend moet worden (herziening).
De Hoge Raad der Nederlanden is het hoogste rechtscollege van ons land. De belangrijkste taak van de Hoge Raad betreft de cassatierechtspraak. Dit betekent dat de Hoge Raad beoordeelt of bij de uitspraken van lagere rechters (meestal gerechtshoven) de procedures en de procesregels juist zijn gevolgd en toegepast.
Een eerlijk proces voor iedereen
De reden voor een onpartijdige rechter is duidelijk. Iedereen heeft recht op beslechting van zijn of haar geschil door een onpartijdige en onafhankelijke rechter. Als een rechter partijdig is, dan is het proces niet eerlijk ten opzichte van een van de partijen.
Veel advocaten opereren binnen de rechtsgebieden belastingrecht, personen- of familierecht of civiel recht. Het grootste geld wordt verdiend door advocaten die zakelijke conflicten behandelen.
1. Het district van een rechterlijke instantie. 2. Het geheel van regels betreffende een hoofdonderdeel van het recht en de toepassing daarvan.
Er zijn ongeveer 2.500 rechters in Nederland. Hoe komt uw zaak bij de rechter (of raadsheer bij het gerechtshof) terecht die uw zaak behandelt? De hoofdregels zijn vastgesteld in de 'Code zaakstoedeling'. De gerechten hebben deze regels verder uitgewerkt.
Bijbehorende inhoud is onzichtbaar, klik om te lezen. De hoogte van het salaris van een rechter hangt af van zijn precieze functie, bijvoorbeeld (senior) rechter of (senior) raadsheer. De hoogte van het salaris varieert van €4.000 tot €10.000 bruto per maand, gebaseerd op een 36-urige werkweek.
De regering benoemt de rechters en de procureur-generaal bij de Hoge Raad. Zij blijven hun hele leven rechter en procureur-generaal.
De rechtbank is een officiële overheidsinstantie en de 'laagste' rechter in Nederland. Dat betekent dat je bij het starten van een nieuwe zaak meestal eerst hier terecht zal komen. Met andere woorden de rechtbank is de rechter in eerste aanleg. Onderdeel van de rechtbank is het kantongerecht en de politierechter.
De Rechtspraak als organisatie bestaat uit verschillende onderdelen, die allemaal autonoom zijn: de gerechten (rechtbanken en gerechtshoven), de Raad voor de rechtspraak, het College van Beroep van het bedrijfsleven, de Centrale Raad van Beroep en de landelijke diensten IVO Rechtspraak, LDCR en SSR.
Aan het hoofd van het parket bij de Hoge Raad staat de procureur-generaal. Het parket bij de Hoge Raad staat los van het Openbaar Ministerie en de leden zijn onafhankelijk van regering en parlement.
In principe zijn er maar drie rechtsgebieden: bestuursrecht, civiel recht en strafrecht. Toch worden de specialisaties en aandachtsgebieden in het recht ook aangeduid als een rechtsgebied.
Er zijn 2 soorten grondrechten: Klassieke grondrechten: de burgerlijke en politieke rechten. Dit zijn onder andere het kiesrecht, vrijheid van meningsuiting, recht op privacy, godsdienstvrijheid en het discriminatieverbod. Sociale grondrechten: de economische, sociale en culturele rechten.
Recht is een verzamelnaam voor alle regels die er bestaan. In de regels staat wat je wel en wat je niet mag doen. Soms staat er ook in op welke manier je iets moet doen. Sommige regels zijn opgeschreven in wetten.
Uit onderzoek van Advocatenoverzicht.nl onder 1097 van de 3762 advocatenkantoren in Nederland blijkt dat het gemiddelde uurtarief van een advocaat rond 180 euro ligt. Het kantoor van Spong is het duurste, het kantoor Meulen Strouken Advocaten uit het Brabantse Lage Zwaluwe het goedkoopste (70 euro per uur).
De gemiddelde advocaat verdient tussen de 150 en 250 euro per uur, afhankelijk van zijn expertise, zijn ervaring en zijn reputatie. Uitgaande van een werkweek van 40 uur zitten we grofweg op 26.000 tot 43.000 euro per maand, 312.000 tot 520.000 euro per jaar.
Net zoals een advocaat houdt een jurist zich bezig met juridische zaken, maar een jurist is geen beschermde titel en een jurist mag niet pleiten voor een rechtbank. Advocaat daarentegen, is wel een beschermde titel. Een advocaat heeft een universitaire opleiding gevolgd en wordt daarna beëdigd tot advocaat.
U kunt een wrakingsverzoek doen als u twijfelt aan de onpartijdigheid van de rechter. Bijvoorbeeld omdat u van de rechter geen reactie mag geven tijdens de zitting. U vindt meer situaties om de rechter te wraken op de website Rechtspraak.nl.
Voor de zitting
Als u procedeert met verplichte procesvertegenwoordiging, dan moet uw advocaat een wrakingsverzoek indienen. Als u procedeert zonder procesvertegenwoordiging, dan kunt u zelf een brief schrijven waarin u aangeeft dat u de rechter wraakt.
Als de rechter door zijn nevenfunctie een belang heeft bij de uitkomst van de rechtszaak, kunt u hem wraken. Meestal verschoont een rechter zich als hij belangen heeft.