Teken overwinteren namelijk in bomen, struiken en gras en verblijven daar tot het weer lente is en de temperatuur weer toeneemt. Ze zijn dan in rust en bewegen vrijwel niet. Als een teek per ongeluk mee naar binnen wordt genomen met de kerstboom, zal hij door de warme temperatuur in huis weer actief worden.
Teken verbergen zich bijvoorbeeld onder de resten van bladeren en naalden om te overwinteren. Temperaturen onder nul kunnen de robuuste parasieten niet schaden – integendeel: koude winters begunstigen zelfs de tekenpopulatie, omdat vorst en sneeuw de bloedzuigers beschermen.
Met een temperatuur van dik tien graden en een lekker zonnetje kan het op de zonbeschenen bodem voor de teek al snel aangenaam worden. Het grootste deel van hun leven brengen teken in de laag dood plantenmateriaal op de bodem door. Daar schuilen ze tegen ongunstige omstandigheden zoals droogte en vorst.
Een teek die in een gemiddeld huis terecht kom zal na een dag of 5 sterven omdat de lucht te droog is. Dat geldt ook voor de eitjes. Het tekenvrij houden van huisdieren is wel heel nuttig. Daarmee wordt voorkomen dat teken via een huisdier op plekken in de tuin komen waar ze wel kunnen overleven.
Teken zijn er het hele jaar door. Zodra de temperatuur boven de 7°C komt, kunnen ze actief worden. De meeste mensen worden gebeten in de periode van maart t/m oktober.
De reden hiervoor is met name dat teken ziekteverwekkers bij zich kunnen dragen. Bij ver- keerd verwijderen wordt de kans op overdracht van ziekteverwekkers vergroot.
Na enige tijd (dagen) laat de teek vanzelf los. Meestal zijn tekenbeten onschuldig. Toch is het belangrijk om niet te wachten tot de teek vanzelf loslaat maar een teek zo snel mogelijk te verwijderen. Teken kunnen namelijk besmet zijn met de Borrelia-bacterie en de ziekte van Lyme overdragen.
Vermijd plekken waar teken graag zitten
Ze houden van een bodem die vochtig blijft en zitten vaak tussen de bladeren, op grassprietjes of op takjes. Blijf tijdens het wandelen op de paden, uit de buurt van overhangend groen en vermijd en voorkom risicoplekken in je tuin, daarover later meer.
Gebruik zo nodig een spiegel en een vergrootglas. Controleer ook uw kleding. U kunt kleding met teken minimaal 30 minuten op 60ºC wassen of de kleding na het wassen in de wasdroger stoppen. Dan gaan teken dood.
Tekennest. Meestal leggen teken hun nest in gebieden waar het warm is en de lucht vochtig is. Meestal bevinden ze zich tussen vochtige bladeren en in gras waar veel schaduw over valt.
Feit. Bij warm weer in combinatie met een hoge vochtigheidsgraad zijn de teken actiever. Maar ze zijn er het hele jaar door. Zodra de temperatuur boven de 7°C komt, kunnen ze actief worden.
Teken leven van het bloed van gewervelde dieren; ze bijten zich vast in de huid en laten zich na een bloedmaaltijd, die enige uren tot dagen duurt, weer vallen. Het dier waarop de teek leeft, wordt de gastheer genoemd. Bekende gastheren van teken zijn vogels, reptielen en verschillende zoogdieren.
Tropische gebieden en teken
Er zijn ook genoeg plekken waar dat niet het geval is: je wordt niet overal gewaarschuwd in de tropische bossen van bijvoorbeeld Latijns-Amerika, Afrika en Azië.
Een teek kan drie weken overleven onder water en gaat na 24 uur in de diepvries nog niet dood. Pas als je kleding minimaal 30 minuten op 60 graden Celsius wast, ben je er zeker van dat een teek niet meer leeft.
Teken kunnen je ruiken en voelen je lichaamswarmte. Daarvoor hebben ze speciale orgaantjes op hun voorpoten die ook nog verandering in luchtvochtigheid en de kooldioxide die je uitademt, waarnemen. Er zijn overigens aanwijzingen dat teken net als muggen een voorkeur voor sommige mensen hebben.
Doordat teken virussen en bacteriën met zich meedragen, helpen ze om dierenpopulaties te reguleren. Die ziektekiemen kunnen immers de zwakkere dieren doden, waardoor de populaties in balans blijven. Bovendien bevat het speeksel van de teek een verdovende stof en een stof die bloedstolling tegengaat.
Gebruik voor het verwijderen van teken geen zeep, alcohol, olie of benzine. Dit verhoogt de kans op besmetting.
Eenmaal op een mens of dier aangekomen kruipt de teek over het lichaam (met ongeveer dezelfde loopsnelheid als een lieveheersbeestje) op zoek naar een geschikte plek om zich vervolgens - doorgaans zonder dat je het voelt - in de huid vast te gaan bijten. Lees ook: Hoe voorkom je een tekenbeet?
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Antwoord van de bieb: Teken hebben natuurlijke vijanden o.a. Wespen en verschillende vogels die het in eerste instantie gemunt hebben op de eitjes van de teken. Teken houden van een beetje vocht. In zeer droge zomers zullen er minder teken zijn dan nu omdat de zomermaanden nogal vochtig zijn.
Teken zijn er het hele jaar door, maar worden doorgaans pas actief als de temperatuur boven de 7 graden Celsius komt. De meeste tekenbeten vinden plaats in de periode maart tot en met oktober.
De meest waarschijnlijke plaatsen van besmetting zijn: de Sallandse Heuvelrug, de Utrechtse Heuvelrug, Twente en de Achterhoek (zie bijgevoegde kaart). Aan de grens met Duitsland in de Achterhoek en ten oosten van Nijmegen is het TBE-virus in kleine knaagdieren gevonden.
Ze gaan extreem zuinig met hun energie om en kunnen tot wel 1 jaar hongeren. Na een bloedmaaltijd laten ze zich vallen en zullen ze vervellen tot een volwassen teek. Volwassen teken leven tot ca. 2 jaar.
De huiduitslag door de ziekte van Lyme is niet altijd een karakteristieke 'rode ring', maar kan ook een egaal gekleurde vlek zijn. Bij 1 op de 3 mensen met een huiduitslag door de ziekte van Lyme ontstaat zo'n egaal gekleurde vlek.
Let op: Plet een teek nooit tussen je vingers, zo kan hij nog steeds ziektes overdragen.