Je kunt de overwaarde bijvoorbeeld op je spaarrekening laten storten als financiële buffer of voor je pensioen. Maar je kunt het geld ook besteden aan onder andere een verbouwing, verduurzamende maatregelen, een nieuwe auto of boot, of een schenking aan je kinderen.
Als jij overwaarde huis hebt na het verkopen van je woning en je koopt een ander huis terug, krijg je te maken met de bijleenregeling. De bijleenregeling houdt in dat je de overwaarde van je huis moet investeren in je volgende koopwoning. Overwaarde wordt daarom ook wel de eigenwoningreserve genoemd.
De overwaarde op je woning komt vrij als je het huis verkoopt. Je lost met de opbrengst van de woningverkoop de nog openstaande hypotheekschuld af en het bedrag dat je overhoudt (de overwaarde) mag je in principe vrij besteden. Dit geldt alleen als je niet binnen 3 jaar een nieuwe woning koopt.
Je kan de overwaarde op verschillende manieren inzetten voor een verbouwing: met het verhogen van de hypotheek, een tweede hypotheek of de hypotheek oversluiten. Je kan mag maximaal 100 procent van de woningwaarde lenen en 106 procent als je het geld in duurzaamheidsmaatregelen steekt.
50.000 euro overwaarde opnemen, geeft een maandlast van 93,33 euro.
Als u besluit de overwaarde niet te herinvesteren in een nieuw koophuis, dan is de kans groot dat u voor de aftrek van hypotheekrente te maken krijgt met de bijleenregeling. Dit houdt in, dat voor het deel dat de hypotheek hoger is dan volgens de bijleenregeling mag, u geen recht heeft op aftrek van de hypotheekrente.
Je kunt de overwaarde op je huis gebruiken voor een auto. Zo behoud je een financiële buffer, heb je lage maandlasten voor je autolening én heb je de financiële ruimte om je nieuwe droomauto te kopen.
Tip! Overwaarde in bouwdepot? Als je woning meer waard is dan het bedrag dat je nog aan hypotheekschuld hebt bij je bestaande woning, heb je overwaarde. Voor een bedrag ter hoogte van de overwaarde kun je dan een bouwdepot afsluiten voor je verbouwing.
De meest voor de hand liggende manier om overwaarde op te nemen is verhuizen naar een goedkopere woning of gaan huren. In de praktijk is dit vaak niet wenselijk of mogelijk. Ook als u niet gaat verhuizen kunt u de overwaarde opnemen. U neemt dan als het ware een voorschot op de verkoopprijs van de woning.
Goed nieuws: als je een woning met overwaarde verkoopt, dan hoef je over die overwaarde geen belasting te betalen.
In feite is je overwaarde dus altijd belastingvrij, maar je moet wél rekening houden met wat er uiteindelijk op 1 januari van een bepaald jaar op je rekening staat. Is dat meer dan 50.000 euro als alleenstaande of meer dan 100.000 euro als fiscaal partners, dan trekt de Belastingdienst aan de bel.
Als je binnen 3 jaar na de verkoop een volgende woning koopt, krijg je te maken met belastingregels voor het gebruik van de overwaarde. Dit is de bijleenregeling. Je moet je overwaarde gebruiken voor de aankoop van je nieuwe woning. Anders heb je over het bedrag van de overwaarde geen recht op renteaftrek.
In 2022 betaal je géén belasting over de winst door overwaarde. Het zou wel kunnen dat je vermogensbelasting over je uitgekeerde overwaarde moet betalen. In je eentje betaal je vermogensbelasting wanneer jij 50.650 euro aan vermogen hebt.
De meest voor de hand liggende manier om de overwaarde op je huis te kunnen gebruiken, is het verkopen van je huis. Koop je vervolgens een ander huis, dan moet je volgens de bijleenregeling de overwaarde weer in je nieuwe huis steken.
Je wilt 30.000 euro gaan verbouwen. En je hebt 10.000 euro boeterente en kosten. De totale hypotheek wordt 290.000 euro. De nieuwe rente wordt 1,50% en de nieuwe maandlast 360 euro, een maandelijkse besparing van 370 euro.
Wat zijn de kosten van een bouwdepot? Een bouwdepot kost je niets extra, behalve dat je natuurlijk hypotheekadvies- en afsluitkosten betaalt. Ook betaal je voor de opmaak van een taxatierapport, en kun je opnieuw naar de notaris moeten (dit laatste hoeft niet altijd, vraag ernaar bij je hypotheekadviseur).
Je kunt het bijna zien als een extra spaarpotje. Want ja: je kunt de overwaarde van je woning 'uit de stenen halen' en op verschillende manieren gebruiken. En dat kan een waardevolle toevoeging zijn aan jouw pensioenpotje, jouw nalatenschap of een ander doel dat je voor ogen hebt.
In principe kan je jouw hypotheek verhogen voor elke persoonlijke uitgave. Stel je wilt een studie bekostigen, een nieuwe auto of boot kopen, dat kan door het opnemen van een tweede hypotheek op je woning. Vaak gaat het dan om een tweede hypotheek die je afsluit op de overwaarde van je woning.
Schenk een deel van de overwaarde van je huis
Daarmee kun je de overwaarde verzilveren tot 50% van de waarde van je woning. Het geld dat daarmee beschikbaar komt kun je in 2022 tot € 106.671 belastingvrij schenken, als ze dit gebruiken voor de aankoop van hun huis.
Stel: je wilt verhuizen naar een woning van € 450.000. Van de overwaarde van € 140.000 op je huidige woning schiet de hypotheekverstrekker 100% of minstens 90% (€ 126.000) voor totdat deze is verkocht. Dit bedrag kun je optellen bij de nieuwe hypotheek die je kunt krijgen op basis van je inkomen.
Na het verkopen van je woning, moet je de resterende hypotheek helemaal afbetalen. Als je overwaarde hebt, kun je hiermee makkelijk je schuld aflossen. Het bedrag aan overwaarde dat overblijft, kun je gebruiken om je persoonlijke lening mee af te betalen.
Overwaarde en gaan verbouwen
Met je overwaarde kun je ook een verbouwing financieren. Hiervoor moet je de overwaarde wel vrij maken. Dit kan door je hypotheek te verhogen of een tweede hypotheek af te sluiten. De geldverstrekker toetst wel eerst of je de hypotheek kunt betalen.