Hoe komen PFAS in het milieu terecht? PFAS kunnen in het milieu terechtkomen via de lucht of via het afvalwater van fabrieken die deze stoffen gebruiken. Ze kunnen ook in het milieu terecht komen door het gebruik van bijvoorbeeld brandblusmiddelen die PFAS bevatten.
Een bron van pfas zijn afvalstoffen die ontstaan bij de toepassing van de GenX-techniek. Deze bevinden zich in het afvalwater dat wordt geloosd. Een product van de GenX-techniek is teflon (polytetrafluoretheen), dat toegepast wordt als antiaanbaklaag in pannen.
PFAS is een verzamelnaam van een groep chemische stoffen. Ze worden door mensen gemaakt en komen van nature niet voor in het milieu. PFAS zijn water-, vet-, vuil- en stofafstotend.
PFAS in grondwater
Dit onderzoek laat zien dat PFAS overal in het grondwater in meestal lage concentraties aanwezig kunnen worden aangetroffen. De hoogste concentraties worden gevonden in het zogenaamde freatisch grondwater. Dit is het bovenste, ondiepe grondwater.
"In Europa maken elf bedrijven in zeventien fabrieken PFAS.De Dordtse fabriek van de Amerikaanse multinational Chemours is de enige producent in Nederland. Zes fabrieken bevinden zich in Duitsland, vijf in Frankrijk, drie in het Verenigd Koninkrijk, een in Italië en een in België," somt de NRC droog op.
Er bestaan zo'n 6000 verschillende PFAS, waarvan enkele bekende PFOA, PFOS, PTFE (Teflon) en GenX zijn. Deze stoffen komen van oorsprong niet in de natuur voor en worden chemisch gefabriceerd. Overheden verscherpen de regels omdat bekend is dat sommige PFAS risico's opleveren voor gezondheid en milieu.
Het verwijderen van PFAS uit drinkwater is moeilijk. Voor het verwijderen van PFAS heb je hele fijne membraanfiltratie nodig. Sommige bedrijven claimen dat hun waterfilters voor thuis dat kunnen, maar kunnen dat niet aantonen. Het heeft geen zin om drinkwater thuis te koken.
Planten kunnen hoge concentraties PFAS uit de bodem of uit water filteren. Universiteit Antwerpen onderzoekt welke planten daar het meest geschikt voor zijn. Met name brandnetels scoren behoorlijk goed. Hiermee zouden planten een belangrijke rol kunnen spelen in sanering van vervuilde grond.
PFAS komen in het milieu terecht bijvoorbeeld door uitstoot uit fabrieken of door het gebruik van PFAS-houdende producten, zoals blusschuim. PFAS komen daarbij meestal als eerste in de lucht en het oppervlaktewater terecht. Van daaruit kunnen PFAS zich verder verspreiden naar de bodem en ook naar het grondwater.
Meeste PFAS via voedsel
Vis draagt het meest bij aan de blootstelling aan PFAS via voedsel, omdat daarin grote hoeveelheden van deze stoffen kunnen zitten. Daarnaast krijgen we PFAS binnen via koffie, thee, graanproducten, melkproducten, vlees, eieren, fruit en groenten.
Een PFAS pan herken je vaak aan een zwarte aanbaklaag. Deze baklaag is gemaakt van kunststof waar PFAS in verwerkt zit. Er zijn ook pannen met een titanium aanbaklaag. Deze baklaag heeft de stof fluorpolymeer dat versterkt is met titaniumdioxide.
Het is eenvoudig om na te gaan of bepaalde stoffen in een product zitten, aan de hand van het etiket. Op ieder product staat de zogenaamde INCI-lijst die de gebruikte ingrediënten vermeldt, in alle transparantie.
Sommige poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) kunnen een risico voor uw gezondheid vormen. Zo kunnen PFAS het immuunsysteem beschadigen en kanker veroorzaken. Het hangt af van hoeveel u binnenkrijgt, hoe vaak en hoe lang. Dat verschilt dus sterk van persoon tot persoon.
Er zijn monsters genomen van kabeljauw, tonijn, zalm (vers, blik en gerookt), tilapia, pangasius en vissticks.In vette én magere vis kan veel PFAS zitten, blijkt daaruit.
Je kunt zelf niet zoveel doen om te voorkomen dat je PFAS binnenkrijgt. PFAS zitten bijna overal in onze omgeving en dus ook in alle voedingsmiddelen en in het water. Voldoende water drinken en gevarieerd eten zijn belangrijk om gezond te blijven, ook al krijg je er een beetje PFAS mee binnen.
De wetenschappers bouwden daarom een chemische 'guillotine' door de PFAS te verwarmen in water met dimethylsulfoxide (DMSO) en natriumhydroxide (loog). Op deze manier wordt de 'kop' van het molecuul afgehakt en blijft er een meer kwetsbare, reactieve staart achter.
Conclusie. Flessenwater is niet gezonder dan water uit de kraan. Maar veel mensen verkiezen de smaak van flessenwater, omwille van het chloorluchtje van leidingwater. Flessenwater is wel veel duurder en de flessen zorgen voor een gigantische afvalberg.
Zowel PFOS en PFOA zijn chemisch en kunnen niet door ons lichaam worden afgebroken. Ze blijven dus jaren in het bloed en de lever aanwezig.
Het bekendste voorbeeld is wel de antiaanbaklaag van pannen. Verder worden PFAS gebruikt in blusschuim, cosmetica en kleding. En in medische hulpmiddelen, zonnepanelen en zogenoemde halfgeleiders. Zolang er geen vervangers zijn, kunnen we dus niet zomaar zonder PFAS.
PFAS zijn per- en polyfluoralkylstoffen: dat wil zeggen dat ze (hoofdzakelijk) bestaan uit ketens van koolstofatomen met daar aan een groot aantal fluor-atomen. PFAS breken niet of nauwelijks af en blijven daardoor zeer lang in het milieu aanwezig.
Mensen kunnen in contact komen met PFAS door inademen, huidcontact en inslikken. De hoeveelheid die iemand inademt, aanraakt of inslikt, en hoe vaak of hoe lang dit contact duurt, is bepalend voor het risico op schadelijke gezondheidseffecten. Van een aantal PFAS is bekend dat ze ongewenste eigenschappen hebben.
Destillatie is dé klassieke methode voor ontzil- ting. Men laat zeewater verdampen onder lage druk en hoge temperatuur. Opgeloste stoffen zoals zouten blijven achter en de waterdamp wordt opgevangen als gezuiverd water.
Het is nergens voor nodig kraanwater extra te filtreren, maar het mag natuurlijk wel. Daarbij is het heel belangrijk het filter goed schoon te houden. Als je dat niet doet, gaan er allerlei bacteriën en dergelijke in groeien, en dan wordt de waterkwaliteit juist slechter in plaats van beter.
Het drinkwater in Nederland is van goede kwaliteit.Het is schoon en veilig om te drinken. Dit blijkt uit metingen door drinkwaterbedrijven.