Gebakken peren waren vroeger een bekende lekkernij. Met de gebakken peren zitten gaat terug op de situatie dat je heerlijk gekookt hebt, maar dat je gasten niet komen opdagen. Ze laten je dus zomaar zitten met je heerlijke gerecht.
Volgens het Genootschap Onze Taal gaat het hier om de situatie waarbij iemand heerlijk gekookt heeft, maar het bezoek komt niet opdagen. De kok in kwestie blijft dus met de maaltijd zitten. En gebakken peren werden vroeger beschouwd als een lekkernij, heel geschikt dus om visite voor te zetten.
Met de gebakken peren zitten betekent dat je achter wordt gelaten met een onaangename verrassing.
Tijdens dit spel moesten spelers een bal door een gebogen ijzeren ring slaan, die ook wel de beugel werd genoemd. Wanneer de bal verkeerd lag ten opzichte van de ring, riep men 'dat kan niet door de beugel'.Dit betekende dat diegene niet door kon spelen.
De uitdrukking 'Schrijf het maar op je buik' is vermoedelijk ontstaan als een grapje. Op zichzelf is je buik groot genoeg om er iets op te schrijven. Hij bevindt zich bovendien binnen handbereik. Toch is het geen gepaste en geschikte schrijfondergrond: wat iemand op zijn buik schrijft, heeft weinig status.
Iemand de duimschroef aandraaien of aanzetten: een gezegde dat we vandaag de dag nog steeds gebruiken en waarmee we bedoelen dat iemand onder druk wordt gezet of in het nauw wordt gedreven met lastige vragen.
d.w.z. een (onverwacht) fortuintje krijgen; vooral juist komen als men ergens feest viert of smult; een voordeelig huwelijk sluiten. De uitdr.
ieder moet zelf voor zijn belangen zorgen; zijn zaken zelf beredderen; vgl. C.
De uitdrukking 'op eieren lopen' betekent dat je heel voorzichtig doet om iemand anders niet boos of verdrietig te maken, om een andere persoon heel te houden, zou je kunnen zeggen.
Als je met je gat in de boter bent gevallen, betekent dat dat je veel geluk hebt in het leven. Voorbeelden: Hij reist de hele wereld rond voor zijn werk. Hij is echt met zijn gat in de boter gevallen!
Wanneer je ergens op betrapt bent, kun je zeggen dat je 'tegen de lamp bent gelopen'. Deze uitdrukking wordt bijvoorbeeld gebruikt wanneer je door de politie gesnapt wordt. 'Tegen de lamp lopen' wordt al sinds het begin van de 20e eeuw gebruikt in het Nederlands.
Iets wat heel wat lijkt, maar feitelijk waardeloos is.
Ernstig zieke
Zo iemand was zo ziek dat hij alleen nog uit een fles kon eten en drinken, en waarschijnlijk niet lang meer zou leven. Dit idee van 'niet zullen overleven' zou in op de fles gaan dan worden betrokken op zaken die niet goed meer gaan.
d.w.z. door nu en dan eens te veranderen van spijs, behoudt men eetlust; bij overdracht: door verandering van werkzaamheid, van uitspanning enz.
#52 Wie kakelen wil, moet ook eieren leggen
Betekenis: Belofte maakt schuld.
d.w.z. iemand tegenwerken, hem in het vaarwater zitten, zich tegen iemand kanten; ook iemand onderkruipen.
d.w.z. deugdelijk zijn, iets beteekenen, helpen, in de uitdrukking: dat (bijv. eene redeneering, een argument) snijdt geen hout, dat helpt weinig of niets, dat doet weinig af.
Vermoedelijk vindt die uitdrukking haar oorsprong in het hijsen van lasten. Kan men er immers "geen touw aan vastbinden", dan weet men niet hoe het aan te pakken, weet men geen raad meer. Vandaar: "er niets (meer) van begrijpen.".
d.w.z. mislukken, vooral van feesten en ondernemingen gezegd.
Wie (nog niet) droog achter de oren is, is jong en onervaren. De Dikke Van Dale vermeldt de varianten hij is nog nat achter zijn oren en hij is nog groen achter zijn oren. Deze uitdrukkingen worden vaak een beetje spottend en neerbuigend gebruikt om (een jong) iemand te laten weten dat hij nog maar een groentje is.
Wie lange tenen heeft, is snel beledigd en wie op iemands tenen gaat staan, is daar de veroorzaker van. Wie zijn moedertaal beheerst, kent dat idioom. Lange tenen hebben en op iemands tenen gaan staan zijn dan ook als courante uitdrukkingen opgenomen in het woordenboek.
d.w.z. iemand of iets in zijne macht hebben, veelal van een gedeelte der wetenschap, dat men beheerscht. De duim als de sterkste vinger, wordt hier genomen als het zinnebeeld van macht.
De duim is een lengtemaat, die gelijkstaat aan 25,4 millimeter. In het Internationale Stelsel van Eenheden (Frans: Système international d'unités) of SI-stelsel, de wereldwijd toegepaste metrische maatvoering, wordt de duim niet gebruikt.
Stoett dat 'iets soldaat maken' verband houdt met een oude, magere koe. Volgens hem was het in het West-Vlaams gebruikelijk een dergelijke koe een soldaat te noemen. Deze 'soldaten' werden vaak aan het leger verkocht, zodat mensen uit het leger de koe konden slachten en konden verorberen.
De reden van dit spreekwoord kan zyn, om dat men by 't Pausdom zonderlinge eerbied heeft voor de kerkgebouwen, en gelooft dat de Heiligen, waar aan die zyn toegewyd, en welker overblijfzels men daar in bewaart, zeer worden beledigt en vergramt, wanneer men die beschadigt.