De benaming geuzen komt van het Franse gueux, wat betekent schooiers, bedelaars. Het is inmiddels een geuzennaam voor de protestanten geworden. De oorsprong van de naam ligt in een gebeurtenis op 5 april 1566, in de grote zaal van het paleis van de landvoogdes Margaretha van Parma in Brussel.
In 1566 komt een groep edelen in opstand tegen de vervolging van protestanten door de Spanjaarden. Zij noemen zichzelf 'geuzen', wat in feite 'bedelaars' betekent.
De geuzen waren aanvankelijk Nederlandse edelen, tegenstanders van de Spaanse koning Filips II. Later verwees de term specifiek naar de strijders die te land (bosgeuzen, soms ook wilde geuzen) of te water (watergeuzen) het leger van de koning bevochten.
Willem van der Marck Lumey was de leider van de Watergeuzen en één van de bevrijders van Brielle. Hij was berucht en wreed.
“… Que ce n'estoyent qu'un tas de gueux.” Hoe de precieze passage in het Frans ook luidde, duidelijk is dat de edelen die tegen het Spaanse gezag in opstand kwamen, in april 1566 aangeduid werden als 'geuzen', ofwel bedelaars, sloebers, armoedzaaiers. Deze benaming namen ze kort erna als geuzennaam over.
Bekende hedendaagse voorbeelden van dit soort geuzennamen zijn flikker door Nederlandse homomannen en nigger of nigga door Afro-Amerikaanse jongeren. Dat blanken een woord als nigger nog steeds als scheldwoord gebruiken en dat dit door Afro-Amerikanen ook zo wordt ervaren, doet dus geen afbreuk aan de geuzennaam.
De benaming geuzen komt van het Franse gueux, wat betekent schooiers, bedelaars. Het is inmiddels een geuzennaam voor de protestanten geworden. De oorsprong van de naam ligt in een gebeurtenis op 5 april 1566, in de grote zaal van het paleis van de landvoogdes Margaretha van Parma in Brussel.
Einde Opstand
Het leger van de Republiek boekte in de jaren daarna een aantal belangrijke overwinningen op het Spaanse leger. In 1648 werd de Vrede van Münster getekend en eindigde de Tachtigjarige Oorlog. De Republiek der Nederlanden was vanaf dan een onafhankelijke staat en werd internationaal erkend.
Maar het was niet tachtig jaar volop oorlog. In 1609 werd namelijk een bestand gesloten, waarbij de strijdende partijen afspraken de wapens (voorlopig) neer te leggen. Deze vrede duurde twaalf jaar en heet daarom het Twaalfjarig Bestand. Als we zo rekenen duurde de Tachtigjarige Oorlog dus 80-12 = 68 jaar.
De Opstand, ook wel bekend als de Tachtigjarige Oorlog, duurde van 1568 tot 1648. Het verzet begon naar aanleiding van de invoering van een belastingmaatregel en de harde vervolging van protestanten. Al snel werd het echter een algehele opstand tegen de Spaanse machthebber in de Nederlanden, Filips II.
Nederland gedenkt de protestantse terreur in Den Briel. Deze havenstad werd in 1572 door de geuzen op de katholieke Spanjaarden veroverd. De geuzen bestonden uit protestantse verarmde adel, werkloze zeelui en misdadigers. In feite waren het piraten die schepen plunderden en dorpjes aanvielen langs de kust.
Hij is een van de belangrijke figuren uit de Nederlandse geschiedenis: Willem van Oranje, de vader des vaderlands, prins van Oranje, Willem de Zwijger. Zijn verzet tegen de Filips II vormt het begin van de Tachtigjarige Oorlog en leidt tot het ontstaan van de Republiek der Nederlanden.
Geuzen en papen (1550-1648)
Een strijd die voor altijd verbonden is aan de naam van Willem van Oranje. In deze oorlog tussen katholieken en protestanten moet hij een keuze maken tussen zijn eigen belangen en die van de Spaanse koning. Daarbij heeft hij de hulp van het volk hard nodig.
Bedelzak definities
d.w.z. tot de diepste armoede vervallen; eig. genoodzaakt zijn evenals een bedelaar met een stok te schooien: iemand tot den bedelstaf brengen, hem in diepe armoede brengen.
De Watergeuzen waren de verzetsstrijders die tijdens de Tachtigjarige Oorlog tegen de Spanjaarden vochten. De Watergeuzen bestonden uit verarmde adel, maar ook uit vluchtelingen die zich bij het verzet tegen Spanje hadden aangesloten. Geus betekent 'armoedzaaier' of 'schooier'.
Vanwege de strenge vervolging van Calvinisten zagen een aantal Nederlandse edellieden zich in 1566 genoodzaakt het land te ontvluchten. Velen van hen besloten de strijd vanuit zee voort te zetten en noemden zichzelf 'de Watergeuzen', naar het Franse woord voor armoedzaaier: 'Gueux'.
De moeder van Farnese, Margaretha van Parma, was ook al landvoogdes geweest, van 1559-1567. Farnese was een uitstekend strateeg en had een plan bedacht om de Vlaamse en Brabantse steden af te sluiten van hun exportgebied. Dit wilde hij bereiken door de kustgebieden en de Scheldemonding te veroveren.
Het plan van de Armada om Engeland te veroveren faalt dan ook volledig als de Spaanse vloot door de Engelsen wordt verslagen in de Slag bij Grevelingen en daarna kapot slaat op de klippen van de Ierse kust. Aan het einde 16e eeuw leefden Spanje en Engeland in een staat van conflict met elkaar.
Tijdens de 335 jaar die volgden na de Nederlandse oorlogsverklaring, werd er bij de Scilly-eilanden geen enkel schot gelost. Hiermee is de 335-jarige oorlog, ofwel de Scilly War, de langste oorlog uit de geschiedenis geworden zonder dodelijke slachtoffers.
Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
Deze krijgt de naam Bataafse Republiek (1795-1806). Onder Lodewijk Napoleon werd Nederland voor het eerst een Koninkrijk, het Koninkrijk Holland. Dit duurde slechts vier jaar (1806-1810). In 1813 herwon Nederland zijn onafhankelijkheid.
1 april 1572 is voor Brielle, maar ook voor de rest van ons land, een belangrijke dag geweest. Want toen verloor de Spaanse veldheer Alva 'zijn bril'.
Het Beleg van 's-Hertogenbosch in 1629 was een door de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden groots opgezette belegering van de door onder Spaans gezag staande stad 's-Hertogenbosch tijdens de Tachtigjarige Oorlog.
Aan de naam van de Brusselse volksheld is ook de bijnaam van de Brusselaars verbonden: wij zijn Kiekenfretters. Een locofaulisme , dat is de geleerde term voor de bijnaam of scheldnaam die aan de inwoners van een bepaalde plaats of streek wordt gegeven ( locus betekent 'plaats', to foul 'bevuilen').
papen (meerv.) Bron: WikiWoordenboek. priester, ook gebruikt voor de islam (hadji`s of moskeepersoneel). T4: benaming in de VOC-bronnen voor een katholieke of heidense priester.
Retoriek is de beeldspraak die gebruik maakt van clichés en bombastisch taalgebruik. Oorspronkelijk was het synoniem met retorica, maar later is het verworden tot een negatieve verwijzing naar holle frasen, waarbij breed wordt gesproken, maar weinig wordt gezegd. Er wordt dan ook wel gesproken van holle retoriek.