la·ken (het; o; meervoud: lakens) is een wollen stof die eerst wordt geweven en vervolgens wordt vervilt, waardoor hij warmer is dan geweven stoffen maar sterker dan vilt. Lakense stof wordt gebruikt om kleding van te maken, maar ook voor het bekleden van meubels en wanden.
WEVEN MAAR ! De grondstof van het Ieperse laken was schapenwol. Alleen de beste wol was goed genoeg om mooi laken van te weven. Eerst werd deze wol aangekocht bij de Vlaamse kust.
Laken was al bekend bij de Kelten en werd na de verovering van Gallië ook populair bij de Romeinen. Vanaf de late middeleeuwen werd de stof populair onder grote delen van de bevolking, vooral omdat hij slijtvast en vuil- en waterafstotend was. Hierdoor ging laken kleding lang mee en had zij weinig onderhoud nodig.
De stof waarvan men lakens maakt is meestal (gedeeltelijk) van katoen. Het laken beschermt de deken tegen stof en vuil. Het is nu eenmaal gemakkelijker een laken te wassen dan een deken. Dat daarbij het gekriebel van de wol van de deken wordt tegengegaan is een prettige bijkomstigheid.
Ieder jaar vieren we de Lakenfeesten, aan de Oude Singel vind je Museum de Lakenhal en Leiden wordt dus de lakenstad genoemd.
Saai is een lichte, geweven, wollen stof waar Leiden in de 17e eeuw beroemd om werd. Het is een vereenvoudigde versie van het middeleeuwse Leids laken dat tot 1574 populair was. Om dit te vervaardigen werden gespecialiseerde arbeidskrachten aangetrokken.
Het werd gemaakt van wol die eerst was geweven en daarna vervilt. Het was warmer dan geweven stof en sterker dan vilt. Omdat laken bovendien slijtvast en water- en vuilafstotend was, werd het eeuwenlang erg veel gebruikt.
Sajet, ook wel als saaijet geschreven, of saai, is een garen uit korte wolvezels. Eerst wordt in de spinnerij een sterk gedraaid (getwist) garen gesponnen. Het garen moet vanwege de korte vezel sterk gedraaid zijn om voldoende sterkte te krijgen.
Laken definities
Uitspraak: [ˈlakə(n)] Verbuigingen: lakens (meerv.) lap stof om iets te bedekken Voorbeelden: `Ik heb geen dekbed maar lakens op mijn bed. `, `tafellaken`de lakens uitdelen (de macht hebben) Synoniem: de baas zijn I...
De standaardmaat voor een onbewerkt Vlaams of Hollands laken was 5 el breed bij 50 el lang (3,5 bij 35 meter). Er ging ongeveer 40 kg wol in een laken.
Naaktloperij. Leiden was het bolwerk van de lakennijverheid in de noordelijke Nederlanden. De Leidse vollers vormden een ruw volk waar het stadsbestuur bij tijd en wijle de handen vol aan had. Er werd zelfs een wet afgekondigd waarbij het de vollers werd verboden om in hun werkkostuum over straat te gaan.
Makkelijker en sneller verschonen
Een laken onder uw dekbed scheelt weer een wasbeurt van uw overtrekset. Minder vaak verschonen en een minder volle wastrommel. En toch dat frisse gevoel.
Traditioneel is een dekbed gevuld met dons. Tussen het dons zit veel lucht, waardoor een donsdek licht en luchtig is en toch goed warmte vasthoudt. Een dekbed kan ook gevuld zijn met een ander isolerend materiaal zoals kunstvezels, wol of katoen.
Bij JYSK heb je de keuze uit verschillende kleuren lakens. Zo bieden wij lichte kleuren aan, zoals wit of licht grijs, maar ook donkerdere kleuren zoals blauw, grijs of zwart. Kies een kleur laken die het beste match met jouw dekbedovertrek of boxspring en past in jouw slaapkamerinrichting.
De wolnijverheid en lakenindustrie van Mol vindt haar oorsprong in de 13e eeuw, toen veel schapen graasden op de uitgestrekte heidevelden die de plaats omringden. De bewoners van het platteland konden tegen lager tarief in thuisarbeid werken dan de bewoners van steden als Herentals en Mechelen.
Het weven gebeurde bij de mensen thuis. De wevers waren niet in vaste dienst van een lakenhandelaar (drapenier). Zij kregen stukloon en werden uitbetaald naar de hoeveelheid wol die ze verwerkten, of naar de breedte en het aantal geweven lakens. Na het weven kwam het vollen, om de lakens een soepel aanzien te geven.
In de volksmond spreekt met ook wel over 'gewone lakens' of 'platte lakens'. Lakens wordt door velen aanzien als iets van vroeger, omdat deze toen uitsluitend gebruikt werden in combinatie met dekens, wollen dekens en bedspreien.
Waar wordt linnen van gemaakt? Het duurzame linnen wordt gemaakt uit de bastvezels van de vlasplant, die zich bevinden rondom de kern van de stengel. Deze vlasplant groeit vooral in kustgebieden van bijvoorbeeld Nederland, Frankrijk en België.
Van vlas tot linnen stoffen
Uit de houtige bast van de vlasplant worden vezels losgeweekt die vervolgens verwerkt worden. Vlas heeft zeer lange vezels waardoor het erg geschikt is om er een mooi sterk garen van te spinnen om mooie stoffen van te maken.
Maar bij warm weer is de verwarmende werking van de dekens de grootste vijand van jou en je slaap. Waar je lichaam normaal gesproken met een dalende lichaamstemperatuur laat weten dat het tijd is om te slapen, is dat bij een warme lichaamstemperatuur - door het weer én de dekens - niet het geval.
De matrasbeschermer (ook wel molton genoemd) heeft als taak om het matras te beschermen tegen bijvoorbeeld transpiratievocht, maar ook een bijdrage te leveren in het slaapklimaat.