Aristoteles is de grootste denker uit de Klassieke Oudheid. Hij leverde onschatbare bijdragen aan onder meer logica, politieke wetenschappen, geschiedenis, en zelfs dramaturgie. Naar verluidt was Aristoteles korte tijd de leermeester van Alexander de Grote.
Aristoteles was de uitvinder van de studie van de logica, of de wetenschap van het redeneren. In de logica was hij degene die het "syllogisme" bedacht. Een voorbeeld van een syllogisme is: Elke Nederlander is een mens.
Filosofie is voor Aristoteles het streven naar de ware kennis van alles wat noodzakelijk en onveranderlijk is. De weg daartoe is de studie van het concrete en het individuele. In tegenstelling tot Plato leert Aristoteles dat het bereiken van inzicht in het wezen der dingen niet buiten de zintuiglijke waarneming om kan.
Aristoteles geloofde in deugden. Dit zijn bepaalde positieve eigenschappen die ideale mensen hebben. Een voorbeeld hiervan is “eerlijkheid”. Volgens Aristoteles zitten alle deugden tussen twee extremen in: tekorten en overschotten.
In Aristoteles' visie zijn alle dingen met het verstand te begrijpen. Hiermee sluit hij aan bij Socrates gedachte over het kennen van algemeen geldende waarheid aangaande goedheid en deugd. Veertien van zijn werken zijn gebundeld in zijn Metafysica, gericht op onderzoekingen van het 'zijn', ofwel de ontologie.
Aristoteles wordt beschouwd als de meest universele denker van de oudheid. Hij schreef honderden werken over uiteenlopende onderwerpen. Zo schreef hij niet alleen over biologie, maar ook over de basisprincipes van de natuurwetenschap, politiek, ethiek, logica, wiskunde en kunst.
“Aristoteles was de eerste filosoof die subjectief geluk onderzocht.En dan niet het geluksgevoel op de korte termijn, zoals plezier, maar geluk op langere termijn. Hij wilde weten hoe je innerlijke rust kunt krijgen die echt uit jezelf komt en niet afhankelijk is van externe factoren.
Aristoteles maakt onderscheid tussen verschillende soorten zielen: vegetatieve (planten), sensitieve (dieren) en intellectuele (mensen). Overkoepelend is het idee van de ziel als een soort organiserend principe dat ervoor zorgt dat een organisme groeit en naar iets streeft.
Aristoteles zei het, meer dan 2000 jaar geleden: “Geluk is de zin en het doel van het leven, het gehele streven en einde van het menselijk bestaan.”
Na een lang en bewogen leven stierf Aristoteles in 323 v. Chr in Chalcis, op het eiland Euboea.
Daarom noemt Aristoteles de ziel ook de vorm der vormen, of de Idee der Ideeen. De ziel kan alle Ideeen aan- nemen en dat is empirisch. Dus Aristoteles is empirist. dan het hylemorfisme, men verwerpt ook het bestaan van de Ideeen en dat betekent dat de visie op ervaring heel anders wordt.
Aristoteles was een Griekse filosoof die met zijn ideeën heel belangrijk is geweest voor niet alleen de filosofie, maar ook de wiskunde, biologie, kunst en politiek. Zijn leermeester was Plato, een andere belangrijke filosoof uit de Oudheid.
Vriendschap is volgens Aristoteles een welbepaalde soort van liefde, onderscheiden van de manier waarop we van (lekkere, leuke, mooie) dingen houden, maar ook van de verliefdheid en de passionele liefdesverhouding. Het heeft er alle schijn van dat de vriendschap volgens Aristoteles de hoogste vorm van liefde is.
Aristoteles dacht dat tijd asymmetrisch was; dat er verschillende 'soorten' tijd bestaan. De tijd van het verleden is een ander type 'tijd' dan de toekomst. Volgens deze antieke filosoof annex natuurwetenschapper was het verleden namelijk onveranderlijk, terwijl de toekomst nog compleet open en vol mogelijkheden was.
Volgens Aristoteles is de mens van nature een politiek dier dat alleen in gemeenschap met anderen gelukkig kan worden. Vriendschap is in die zin voor Aristoteles zelfs belangrijker dan rechtvaardigheid, want onder vrienden is rechtvaardigheid niet meer nodig.
Een praxis is echter een handeling waarvan het doel in het handelen zelf ligt. Zo is het spelen van een spel leuk en is dat spelen het doel. Het plezier dat het spel oplevert verdwijnt zodra het spelen stopt. De deugdethiek van Aristoteles vat het leven op als de omvattende praxis waarbij geluk het hoogste doel is.
Het enige wat je met liegen bereikt is niet geloofd worden als je de waarheid spreekt. Het geheel is meer dan de som van de delen.
Vriendschap is een vorm van liefde
Je kunt houden van iemand die niet van jou houdt maar je kunt nooit bevriend zijn met iemand die jou niet als vriend ziet. Dat betekent dat jullie je bewust zijn van jullie wederkerigheid. Je wilt dat je vriend(in) gelukkig is en dat het hem of haar goed gaat.
Liefde is samen zijn, liefde is voor altijd, liefde is elkaar de ruimte geven, elkaar accepteren, respecteren en er voor elkaar zijn in goede en slechte tijden. Een mix van hard werken en dingen vanzelf laten gaan, dat is echt liefde! Maar ook voor iemand anders dan je partner kun je onvoorwaardelijke liefde voelen.
Plato en Aristoteles worden samen vaak tot de grootste filosofen van de Griekse oudheid gerekend. Zoals Plato opgeleid is door Socrates, is Aristoteles ook weer een leerling van Plato.
De allereerste van hen is Thales van Milete (±624 - ±-545 v. Chr.) die algemeen beschouwd wordt als de allereerste Westerse filosoof en, zoals zijn naam suggereert, afkomstig was van Milete, een stad die toen bij Griekenland hoorde maar ligt in het hedendaagse Turkije.
Aristoteles was getrouwd met de adoptiefdochter van een bevriende politicus en kreeg in ieder geval één zoon, Nicomachus. Toen Aristoteles nog een tiener was, vertrok hij naar Athene om te gaan studeren aan de Akademie van Plato. Hij was twintig jaar lang de beste leerling van Plato en werd beïnvloed door diens leer.
Socrates is volgens Hegel de meest belangrijke figuur in de geschiedenis van de Westerse wijsbegeerte. Hij is de “vader” van de Westerse filosofie en het oermodel van “de filosoof”.
In het Westen verschijnen vanaf de 6e eeuw v. Chr. de eerste sporen van wat filosofie genoemd wordt met de oud-Griekse presocratische denkers, gevolgd door Socrates, die wordt beschouwd als de echte vader van deze discipline, en zij die in zijn voetsporen treden: Plato, Aristoteles, de socratische scholen.