Onweer komt vrijwel overal ter wereld voor, behalve in de poolstreken. Boven de poolcirkels komt onweer vrij zelden voor. Het meest frequent doet dit weersverschijnsel zich voor in de tropen. In het klimaat van Centraal-Afrika komt onweer meer dan 200 dagen per jaar voor, in Oeganda zelfs op 240 dagen.
Op elk willekeurig ogenblik komen er in de gehele wereld gemiddeld zo'n 1800 onweersbuien voor. Het meeste onweer komt voor in het gebied rond de evenaar tussen ongeveer 10 graden Noorderbreedte en 10 graden Zuiderbreedte.
En hoewel het op de kaart niet bijzonder goed is te zien, spreekt NASA daarnaast van een zeer hoge bliksemfrequentie in de omgeving van het Meer van Maracaibo in Venezuela, dat het record bliksemschichten in bezit heeft. Het onweert hier 140 tot 160 dagen per jaar, soms tien uur per dag.
Dit is logisch, want onweer ontstaat alleen bij stijgende luchtstromen. In woestijn- en poolgebieden zijn voornamelijk dalende luchtstromen aanwezig. In Europa is het onweer het laagst op IJsland en het hoogst in Spanje, Frankrijk, De Alpen en de Balkan.
Dat heeft dus te maken met de temperatuurverschillen die nodig zijn om een onweersbui te laten ontstaan. Gedurende de dag kan de zon ervoor zorgen dat het aardoppervlak flink wordt verwarmd en de luchtvochtigheid zodoende stijgt, waardoor het contrast met een koude luchtstroom 's avonds des te groter wordt.
Meestal 's middags of 's avonds
Die warme lucht stijgt op en vormt een wolk. Er ontstaan hagelstenen, die tegen elkaar aan schuren en voor statische elektriciteit zorgen. Af en toe overleeft zo'n bui de nacht en ontweert het 's ochtends."
Probeer in dat geval op een veilige plaats beschutting te zoeken en als dat niet mogelijk is, neem dan de veiligheidshouding aan: ga gehurkt op je tenen zitten, sla de armen om de knieën, het hoofd zo laag mogelijk, de handen over de oren en de voeten tegen elkaar.Ga nooit plat op de grond liggen.
De landen rond de evenaar hebben het vaakst onweer: Bogor op Java heeft er in sommige jaren dagelijks mee te maken. In ons land onweert het ongeveer 25 dagen per jaar, het meest in het binnenland met 30 of meer.
Een bliksemflits is een sterke elektrische ontlading tussen twee wolken of tussen een wolk en de aarde. Als een vliegtuig daar tussen vliegt, dan kan die stroom door het toestel heen gaan. Verkeersvliegtuigen vermijden onweersbuien zoveel mogelijk.
Het meest frequent doet dit weersverschijnsel zich voor in de tropen. In het klimaat van Centraal-Afrika komt onweer meer dan 200 dagen per jaar voor, in Oeganda zelfs op 240 dagen. In Nederland onweert het gemiddeld 21 (noordoosten) tot 34 (omgeving Breda) dagen per jaar.
Een droog onweer is een onweersbui waarbij ofwel geen regen valt, of de regen volledig verdampt in de zeer droge luchtmassa tussen de basis van de cumulonimbus en de grond.
Eén zo'n warmte onweersbui duurt gemiddeld 1/2 tot 1 uur. Maar blijven meestal op één plaats hangen.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Blijf daarom binnen tijdens onweer en doe de volgende dingen: Sluit ramen en deuren. Blijf uit de buurt van elektrische kabels.
Ook door metalen voorwerpen (dit kan zelfs een mobiele telefoon zijn) verplaatst de elektrische lading van onweer zich erg snel. Vermijd deze dus om bliksemschade te voorkomen.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Voor de volledigheid nog dit: de kans om getroffen te worden door een bliksem in ons land is ongeveer 1 op 3 miljoen per jaar. Je elke dag in ons verkeer begeven is een veel groter risico. Zelfs als de bliksem rechtstreeks op je inslaat, dan heb je nog een kans van twee op de drie om het te overleven.
De bliksem slaat dan niet direct op je woning in, maar bijvoorbeeld in een boom in de buurt. Via leidingen in de grond kan de spanning zich dan naar jouw huis verplaatsen en doorslaan op je elektrische apparaten. Bliksem kan ook direct op je huis inslaan.
Elke blikseminslag is nu eenmaal uniek! Bij naderend onweer kun je meren, plassen en zee het best vermijden.
Vermijd contact met stromend water
Als je binnen in huis bent, wil dat nog niet zeggen dat je geen risico meer loopt tijdens onweersbuien. Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten.
In veel vakantielanden is het onweer veel heviger dan in Nederland. Dat is geen probleem wanneer je in een auto zit, want dan ben je goed beschermd tegen blikseminslag. De carrosserie van de auto werkt als een soort kooi van Faraday: de elektrische ontlading wordt bij een inslag rond de inzittenden afgebogen.
Douchen. Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Wat gebeurt er als onweer het vliegtuig raakt? Als de bliksem het vliegtuig raakt gebeurt dit bijna altijd op de uitstekende onderdelen, zoals de staart, vleugels of de neus. Daarna verspreidt de lading zich en gaat deze aan de andere kant weer uit het vliegtuig.
Komt er plotselinge hoge spanning op uw (elektrische apparaten) TV, audio, wasmachine, kookplaat, koelkast, droger ,magnetron, vaatwasser of koffiemachine te staan bijvoorbeeld als gevolg van blikseminslag in de buurt? Dan kan dit storingen geven aan uw elektrische apparaten. Dit verschijnsel heet inductie.